(Πηγή: Η Αποκάλυψις του Ιωάννου, Νικολάου Βασιλειάδη, εκδόσεις «ο Σωτήρ» σελ. 420-437, οι υπογραμμίσεις δικές μας)
Συντομογραφίες
Ανδρ.Κ = Ανδρέου Καισαρείας,Ερμηνεία εις την Αποκάλυψιν
Άνθιμος = Ανθίμου Πατριάρχου Ιεροσολύμων,Ερμηνεία εις την Ιεράν Αποκάλυψιν
Αρ. = Αρέθα Καισαρείας, Εις την Ιωάννου… Αποκάλυψιν
ΓΒΜ = Γεωργίου Β. Μαυρομάτη,Η Αποκάλυψη του Ιωάννου
ΕΒ = Ιερομ. Ευσεβίου Βίττη, Ομιλίες στην Αποκάλυψη
Η = Matthew Henry’ s Commentary on the whole Bible
ΙΓ = Αρχιμ. Ιηήλ Γιαννακοπούλου,Ερμηνεία της Αποκαλύψεως
Οικ. = Οικουμενίου Ερμηνεία της Αποκαλύψεως
ΠΙΜ = Παναγι. Ι. Μπρατσιώτου, Η Αποκάλυψις του Ιωάννου
WGH = William G. Heidt,The book of the Apocalypse
ΑΡΧΑΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ & ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΥΠΟ ΙΩΑΝΝΟΥ ΚΟΛΙΤΣΑΡΑ
Αποκ. 13,1 Και εστάθηκα εις την αμμουδιά της θαλάσσης και είδα να ανεβαίνη από την θάλασσαν θηρίον, το οποίον είχε δέκα κέρατα και επτά κεφαλάς και επάνω εις τα κέρατα δέκα διαδήματα, και εις τας κεφαλάς αυτού ήσαν γραμμένα ονόματα βλασφημίας.
Αποκ. 13,2 καὶ τὸ θηρίον ὃ εἶδον ἦν ὅμοιον παρδάλει, καὶ οἱ πόδες αὐτοῦ ὡς ἄρκου, καὶ τὸ στόμα αὐτοῦ ὡς στόμα λέοντος. καὶ ἔδωκεν αὐτῷ ὁ δράκων τὴν δύναμιν αὐτοῦ καὶ τὸν θρόνον αὐτοῦ καὶ ἐξουσίαν μεγάλην· -
Αποκ. 13,2 Και το θηρίον, το οποίον είδα ήτο όμοιον με πάνθηρα και τα πόδια του σαν της αρκούδας και το στόμα του σαν στόμα λέοντος. Και ο δράκων έδωκε εις αυτό το θηρίον, που συμβόλιζε τον θηριώδη αντίχριστον, την δύναμιν του και τον θρόνον του και την μεγάλην εξουσίαν του.
Αποκ. 13,3 καὶ μίαν ἐκ τῶν κεφαλῶν αὐτοῦ ὡς ἐσφαγμένην εἰς θάνατον. καὶ ἡ πληγὴ τοῦ θανάτου αὐτοῦ ἐθεραπεύθη, καὶ ἐθαύμασεν ὅλη ἡ γῆ ὀπίσω τοῦ θηρίου.
Αποκ. 13,3 Και είδα μίαν από τας κεφαλάς του σαν σφαγμένην κατά ένα τρόπον θανατηφόρον. Αλλ' η θανάσιμος αυτού πληγή εθεραπεύθη και εθαύμασεν όλη η οικουμένη και ηκολούθησεν οπίσω από το θηρίον.
Αποκ. 13,4 καὶ προσεκύνησαν τῷ δράκοντι τῷ δεδωκότι τὴν ἐξουσίαν τῷ θηρίῳ, καὶ προσεκύνησαν τῷ θηρίῳ λέγοντες· τίς ὅμοιος τῷ θηρίῳ; τίς δύναται πολεμῆσαι μετ᾿ αὐτοῦ;
Αποκ. 13,4 Και επροσκύνησαν τον δράκοντα, τον σατανά, ο οποίος έδωκε αυτήν την εξουσίαν στο θηρίον, στον αντίχριστον. Και επροσκύνησαν ακόμη το θηρίον, λέγοντες· “ποιός είναι όμοιος με το θηρίον και ποιός ημπορεί να πολεμήση εναντίον του;”
Αποκ. 13,5 καὶ ἐδόθη αὐτῷ στόμα λαλοῦν μεγάλα καὶ βλασφημίαν· καὶ ἐδόθη αὐτῷ ἐξουσία πόλεμον ποιῆσαι μῆνας τεσσαράκοντα δύο.
Αποκ. 13,5 Και εδόθη εις αυτό από τον σατανάν βέβηλον στόμα, το οποίον λαλεί αλαζονικάς καυχησιολογίας και βλασφημίας εναντίον του Θεού. Και εδόθη εις αυτό (κατά παραχώρησιν Θεού) η άδεια και η εξουσία να κάμη πόλεμον επί τρία έτη και μισό.
Αποκ. 13,6 καὶ ἤνοιξε τὸ στόμα αὐτοῦ εἰς βλασφημίαν πρὸς τὸν Θεόν, βλασφημῆσαι τὸ ὄνομα αὐτοῦ καὶ τὴν σκηνὴν αὐτοῦ, τοὺς ἐν τῷ οὐρανῷ σκηνοῦντας.
Αποκ. 13,6 Και ήνοιξε το στόμα του εις βλασφημίας εναντίον του Θεού, δια να βλασφημήση το άγιον όνομα του Θεού και την ουράνιον κατοικίαν του και όλους τους αγγέλους και τους αγίους, που κατοικούν μαζή του στον ουρανόν.
Αποκ. 13,7 καὶ ἐδόθη αὐτῷ πόλεμον ποιῆσαι μετὰ τῶν ἁγίων καὶ νικῆσαι αὐτούς, καὶ ἐδόθη αὐτῷ ἐξουσία ἐπὶ πᾶσαν φυλὴν καὶ λαὸν καὶ γλῶσσαν καὶ ἔθνος.
Αποκ. 13,7 Και εδόθη στο θηρίον αυτό, κατά παραχώρησιν Θεού, η άδεια να κάμη πόλεμον εναντίον των Χριστιανών και να τους νικήση· και του εδόθη ακόμη η εξουσία να κυριαρχήση εις κάθε φυλήν και λαόν και γλώσσαν και έθνος .
Αποκ. 13,8 καὶ προσκυνήσουσιν αὐτὸν πάντες οἱ κατοικοῦντες ἐπὶ τῆς γῆς, ὧν οὐ γέγραπται τὸ ὄνομα ἐν τῷ βιβλίῳ τῆς ζωῆς τοῦ ἀρνίου τοῦ ἐσφαγμένου ἀπὸ καταβολῆς κόσμου.
Αποκ. 13,8 Και θα προσκυνήσουν αυτόν, που αλαζονικώς θα παριστάνη τον ευατόν του Θεόν, όλοι οι κάτοικοι της γης, εκείνοι δηλαδή, των οποίων το όνομα από καταβολής κόσμου δεν έχει γραφή στο βιβλίον της ζωής του σφαγμένου Αρνίου.
Αποκ. 13,9 Εἴ τις ἔχει οὖς, ἀκουσάτω.
Αποκ. 13,9 Οποίος έχει ανοικτά τα αυτιά της ψυχής του, ας ακούση.
Αποκ. 13,10 εἴ τις εἰς αἰχμαλωσίαν ἀπάγει, εἰς αἰχμαλωσίαν ὑπάγει· εἴ τις ἐν μαχαίρᾳ ἀποκτέννει, δεῖ αὐτὸν ἐν μαχαίρᾳ ἀποκτανθῆναι. ὧδέ ἐστιν ἡ ὑπομονὴ καὶ ἡ πίστις τῶν ἁγίων.
Αποκ. 13,10 Οποιος σύρει άλλους εις αιχμαλωσίαν, βαδίζει και ο ίδιος εις αιχμαλωσίαν. Οποιος φονεύσει με μαχαίρι, πρέπει και αυτός σύμφωνα με την δικαιοσύνην του Θεού, με μαχαίρι να φονευθή. Εδώ φαίνεται η υπομονή και η πίστις των Χριστιανών.
ΕΡΜΗΝΕΙΑ (από το βιβλίο του κ. Βασιλειάδη)
Ο θεσπέσιος ευαγγελιστής Ιωάννης είδε συνολικά τρία θηρία. Το πρώτο ήταν «ο δράκων ο πυρρός ο μέγας» ο επτακέφαλος και δεκακέρατος, που έκανε την παρουσία του στον ουρανό, όπως μας τον περιέγραψε στο προηγούμενο κεφάλαιο [ιβ΄[12],3-4]. Στο κεφάλαιο αυτό περιγράφει την εμφάνιση δεύτερου θηρίου, που «αναβαίνει εκ της γης» [στιχ.11]. Για το δεύτερο θηρίο «το αναβαίνον εκ της αβύσσου» έγινε υπαινιγμός και στο κεφ. ια΄ [11] 7.
Το κεφάλαιο αυτό είναι από τα δυσκολότερα τμήματα του ιερού βιβλίου της Αποκαλύψεως. Μας αποκαλύπτει δε τις λυσσαλέες και απέλπιδες προσπάθειες των αντιθέων δυνάμεων κατά των μελών της Εκκλησίας του Χριστού. Οι δυνάμεις αυτές προβάλλουν με τη μορφή των δύο θηρίων, τα οποία περιγράφονται εδώ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι κανένα άλλο τμήμα της Αποκαλύψεως δεν απασχόλησε τη σκέψη και τη φαντασία των χριστιανών όλων των αιώνων τόσο, όσο το μυστηριώδες περιεχόμενο του κεφαλαίου αυτού. Από τις πρώτες ημέρες που είδε το φως της δημοσιότητος το κείμενο αυτό του θεοπνεύστου Ιωάννου μέχρι σήμερα «δεν υπήρξαν κοσμοϊστορικά γεγονότα και προσωπικότητες» που συνετάραξαν «την Εκκλησίαν και την ανθρωπότητα», οι οποίες «δια μέσου των αιώνων να μην ανεζητήθησαν» στο κεφάλαιο αυτό [ΠΙΜ]. Γι’αυτό στην έντονη και αγωνιώδη προσπάθεια όλων αυτών των ερμηνευτών παρουσιάστηκαν παρερμηνείες και έγιναν πολλά και σοβαρά λάθη. Ιδιαίτερα στις προσπάθειες ανευρέσεως του Αντιχρίστου, τον οποίο η Αποκάλυψη ονομάζει μόνο με το μυστηριώδη και γεμάτο αίνιγμα αριθμό χξς΄ [666], χωρίς να μας δίνει κανένα άλλο στοιχείο ταυτότητος!
Άξιο προσοχής είναι ότι ο θεατής των αρρήτων αποκαλύψεων Ιωάννης εκθέτοντας την ολομέτωπη επίθεση των αντιθέων δυνάμεων κατά των μελών της Εκκλησίας χρησιμοποιεί εικόνες, χρώματα, ακόμη και θέματα από το προφητικό βιβλίο του Δανιήλ και συγκεκριμένα από το 7ο κεφάλαιο. Γι’ αυτό παραπέμπουμε όσους θέλουν να έχουν μια πλήρη εικόνα και να βοηθηθούν περισσότερο, στα όσα εκτενή γράφουμε στην ερμηνεία του βιβλίου του Δανιήλ και ιδιαίτερα στην εισαγωγή του ως άνω κεφαλαίου, μάλιστα δε στις σελίδες 213-221 [1]. Η περιγραφή της εκθέσεως του πολέμου των αντιθέων δυνάμεων κατά των μελών της Εκκλησίας με όσα στοιχεία αναφέρει ο Ιωάνννης από τον Δανιήλ και γενικά από την ιστορία «προσαρμόζεται προς την σύγχρονον με την Αποκάλυψιν κατάστασιν της χριστιανοσύνης, η ιστορία όμως αύτη χρησιμεύει εις τον προφήτην [Ιωάννην] ως μέσο διεισδύσεως εις τα βάθη και εις αυτά τα τέλη των αιώνων, διά μέσου των οποίων», μαζί με την ιστορία, «συνεξελίσσεται επαναλαμβανομένη πολλάκις η πάλη», που αποτελεί «το μνημονευθέν θέμα, κατά τρόπον», που καθιστά «πάντοτε επίκαιρον την μελέτην και του κεφαλαίου τούτου» [ΠΙΜ].
[1]. ΝΙΚ.Π. ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ, Η Παλαιά Διαθήκη – Κείμενο, Σύντομος ερμηνεία, εκτενείς σχολιασμοί, πατερικαί γνώμαι, Πρακτικά διδάγματα – Τόμ. Κ΄ [20], Δανιήλ [Παράρτημα Μακκαβαίων Δ΄] εκδ. ‘Ο Σωτήρ’,Αθήναι 2003, σ.212 -233.
Για το θηρίο που αναδύεται από τη θάλασσα [στιχ.1] υπάρχουν οι ακόλουθες ερμηνείες …
α] Κατά τους Ειρηναίο, Ιππόλυτο, Βικτωρίνο, Μεθόδιο, Ανδρέα Καισαρείας κ.ά, που είναι μεν οι αρχαιότερες μαρτυρίες, [ωστόσο η άποψη αυτή επικρατούσε «και μέχρι προ ολίγων ετών»] πρόκειται απλώς για προσωποποίηση του Ρωμαϊκού κράτους, το οποίο καταπολεμεί το Χριστιανισμό και κατά κάποιον τρόπο ενσαρκώνει την αντίθεη δύναμη [ΠΙΜ].
β] Κατ’ άλλους, ξένους ερμηνευτές, όσα λέγονται εδώ δεν έχουν σχέση με το αντίθεο Ρωμαϊκό κράτος. Πρόκειται, παρατηρούν αυτοί, για «ενσάρκωση» κάποιου Δαίμονος στους έσχατους καιρούς, ή για τον Αντίχριστο, όπως τον ονόμασε πρώτος ο ίδιος ο ευαγγελιστής Ιωάννης [βλ. Α΄ Ιω. β΄ 18-22 και δ΄3], και ο οποίος Αντίχριστος θα κάνει την εμφάνιση του στους έσχατους καιρούς. Η κατά τους ξένους ερμηνευτές «ενσάρκωση» [ο όρος αυτός είναι σαφώς αδόκιμος] δεν σημαίνει βεβαίως ότι ο διάβολος θα ενσαρκωθεί όπως ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός. Δηλαδή ότι ο διάβολος, που είναι πνευματική ύπαρξη, θα αποκτήσει σαρκική υπόσταση. Το θέμα αυτό το ξεκαθαρίζουν άριστα δύο μεγάλοι Πατέρες της Εκκλησίας μας. Πρώτος ο άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας, ο οποίος γράφει: «Είναι ανόητο να πιστεύεται ότι οι ασώματοι δαίμονες μπορούν να ενεργούν πράξεις σωματικές και να επιτελούν έργο παρά τη φύση τους, έξω από τη φύση τους. Διότι κανένα από τα όντα δεν μπορεί να πράττει έξω από τη δική του φύση, αλλά καθένα όπως δημιουργήθηκε, έτσι και μένει, στην τάξη που όρισε για το καθένα ο Θεός» [2].
Ο δε άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός διδάσκει: «Δεν γίνεται ο ίδιος ο Διάβολος άνθρωπος, όπως έγινε με την ενανθρώπηση του Κυρίου, μη γένοιτο! Αλλά άνθρωπος γεννιέται από την πορνεία και αυτός [ο νόθος] υποδέχεται όλη την ενέργεια του Σατανά. Δηλαδή ο Θεός, προβλέποντας τη μελλοντική διεστραμμένη προαίρεσή του παραχωρεί να εγκατασταθεί, να κατοικήσει, μέσα σ’ αυτόν ο Διάβολος»[ 3 ].
[2]. ΚΥΡΙΛΛΟΥ Αλεξανδρείας, Κατά ανθρωπομορφιτών κεφ. 17, PG 76, 1108 AB.
[3]. ΙΩ. ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ, Έκδοσις ακριβής της Ορθοδόξου Πίστεως, Βιβλ. 4, κεφ. 26 [99] Περί του Αντιχρίστου, PG 94, 1217 AB.
γ] Όμως, κατά τον Παν. Ι. Μπρατσιώτη, πιθανότερη είναι η γνώμη που συνδυάζει τις δύο προηγούμενες. Σύμφωνα με την ερμηνεία αυτή ο Ιωάννης προσωποποιεί εδώ την αντίθεη δύναμη ή τον Αντίχριστο, η οποία θα εκδηλωθεί με όλη την ενέργειά της στα τέλη των αιώνων. Αλλά για το σκοπό αυτό «χρησιμοποιεί σημεία και χρώματα όχι μόνον από την δανιήλειον προφητείαν [ζ΄ 1 εξ.]» συμπτύσσοντας σε μιά μορφή όσα λέγονται εκεί περί τεσσάρων θηρίων, «αλλά και από την εικόνα του συγχρόνου με αυτόν ρωμαϊκού κράτους», στο οποίο διαβλέπει να συμβολίζεται η αντίχριστη και αντίθεη εκείνη δύναμη. Πάντως, συνεχίζει ο Παν. Ι. Μπρατσιώτης, το «θηρίον» που «αναβαίνει εκ της θαλάσσης» και το οποίο «υπό του ιερού Αυγουστίνου εχαρακτηρίσθη ως «ο πίθηκος του Χριστού», έχει προς τον Σατανάν σχέσιν ανάλογον προς την σχέσιν του Χριστού προς τον Θεόν και κατά την επικρατούσαν εκδοχήν αποτελεί προσωποποίησιν του Αντιχρίστου», ο οποίος και εδώ, όπως επίσης και στα ευαγγέλια [βλ. Ματθ. κδ΄[24] 24 –Μάρκ. ιγ ΄[13] 21-23, Λουκ. ιζ΄[17] 21-23] και στον απ. Παύλο [Β΄Θεσσ. β΄ 3 εξ.] «αναμένεται ως μέλλων να προηγηθεί της Β΄ του Χριστού Παρουσίας» [ΠΙΜ].
Πριν προχωρήσουμε στην προσπάθεια κατανοήσεως του παρόντος κεφαλαίου επισημαίνουμε την σατανικότητα του αναδυομένου από την άβυσσο θηρίου, που είναι όργανο και τυφλό κατευθυνόμενο του σατανά, από τον οποίο αντλεί την τιμή και τη δόξα του. Ως όργανο του μισόθεου, μισάνθρωπου και μισόκαλου διαβόλου πολεμεί με μανία και λύσσα τον Τριαδικό Θεό και όσους αγωνίζονται «τον καλόν αγώνα της πίστεως» [Α΄ Τιμ. στ΄ 12].
Ο σατανάς γεμάτος μίσος κατά του Κυρίου Ιησού και της Εκκλησίας Του, ιδιαίτερα μετά την έξωσή του από τον ουρανό, όπως την είδαμε στο προηγούμενο κεφάλαιο, φαίνεται να επικρατεί μεταξύ των ανθρώπων. Όμως στο κεφάλαιο αυτό η θεολόγος γλώσσα έρχεται να μας βεβαιώσει ότι η τελική νίκη ανήκει στον παντοδύναμο Θεό. Όσο κι αν ο σατανάς κρύβεται πίσω από τα συστήματα – όχι μόνο τα κοινωνικοπολιτικά, αλλά και τα θρησκευτικοπολιτικά – όσο και αν ο λαός του Θεού πολεμείται ποικιλοτρόπως, όσο κι αν πολλοί παρεξηγούν και παρερμηνεύουν τη σιωπή και την ανοχή του Θεού, όσο και αν φαίνεται ότι ο σατανάς αλωνίζει παντού και παρουσιάζεται ως κοσμοκράτορας, ο Χριστός τον έχει αφοπλίσει, διαπομπεύσει και καταντροπιάσει φανερά μπροστά σε όλο τον πνευματικό κόσμο σέρνοντας τον νικημένο με όλες τις δαιμονικές του δυνάμεις σε θριαμβευτική πομπή. Ο Χριστός πέτυχε τον άθλον αυτό διά του Σταυρού, ο οποίος έγινε για το Χριστό θριαμβευτικό άρμα νικητού [βλ. Κολασ. β΄ 15]. Τέλος, κατά τη Β΄ Παρουσία θα τον εκμηδενίσει ολοκληρωτικά και αμετάκλητα.
Στάθηκα, γράφει ο ερμηνευτής των άνω μυστηρίων του Θεού, «επί την άμμον της θαλάσσης», δηλαδή στην αμμουδερή παραλία και είδα να προβάλει από τη θάλασσα ένα θηρίο [στίχ. 1]. Το θηρίο αυτό είναι ο Αντίχριστος. Εξέρχεται «εκ της πολυταράχου του βίου τούτου θαλάσσης και πολυκύμονος» (πολυκύμαντης) [Ανδρ.Κ.], διότι η θάλασσα σημαίνει «τον άστατον τούτον και ταραχώδη βίον» [Αρ.]. Η θάλασσα συγγενεύει προς την «άβυσσον» [βλ. Αποκ. ια΄ 7, ιζ΄ 8], που είναι τα κατασκότεινα βάθη του άδη και της κολάσεως, όπου κατοικεί και βασιλεύει ο διάβολος [βλ. Λουκ. η΄, Αποκ. θ΄ 11,ια΄ 7,ιζ΄ 8,κ΄ 3]. Η άβυσσος είναι ο αντίποδας του ουρανού, στον οποίο βρίσκεται ο θρόνος του παντοκράτορος Θεού [βλ. Αποκ. δ΄]. Επίσης θεωρείται και ως σύμβολο του ανήσυχου, ταραγμένου και θυελλώδους ειδωλολατρικού κόσμου [πρβλ. Ψαλ. ξδ΄ [64] 8, Ιερ. κζ΄ [27] 42, Αποκ. ιζ΄ [17] 1,15], υπαινίσσεται δε και το χαρακτήρα του ρωμαϊκού κράτους, που είναι θαλάσσιο, ως μεσογειακό. Ακόμη η θάλασσα «σημαίνει και την ασέβειαν διά το αλίπικρον (το αλμυρό και πικρό) και καταποντιστικόν» (το στοιχείο που έχει τη δύναμη και τη συνήθεια να καταποντίζει) [Άνθιμος].
Από τη θάλασσα λοιπόν, που έχει όλες τις πιο πάνω σημασίες και όλους τους πιο πάνω συμβολισμούς, αναδύθηκε το «θηρίον», λέξη που δηλώνει τα θηριώδη ένστικτά του. Η απανθρωπία και η αγριότητά του περιγράφεται λεπτομερώς στο στίχο 2.
Ιδού και τα χαρακτηριστικά του θηρίου, τα οποία ο Ιωάννης περιγράφει, καθώς αυτό αναδύεται από τη θάλασσα. Είναι εικόνα και ομοίωμα του μεγάλου δράκοντος, ο οποίος είχε φανεί προηγουμένως στον ουρανό [Αποκ. ιβ΄ [12] 3]. Όπως εκείνος είχε «κεφαλάς επτά και κέρατα δέκα» έτσι και αυτό [πρβλ. και Αποκ. ιζ΄ [17] 3]. «Τα δέκα κέρατα», που υποδηλώνουν τη μεγάλη πολιτική εξουσία και δύναμή του, μαζί με τα «διαδήματα», και αι «επτά κεφαλαί» σημαίνουν «την του Διαβόλου προς τον Αντίχριστον ένωσιν», διότι τα ίδια προσόντα αναφέρθηκαν ανωτέρω και για το διάβολο [Ανδρ. Κ.]. Επειδή δε ο αριθμός «δέκα» σημαίνει πληρότητα, τα δέκα κέρατα υπανίσσονται την πληρότητα της πολιτικής και κρατικής δυνάμεως που διαθέτει, με την οποία πολεμεί τους ευσεβείς Χριστιανούς. «Το δεκαδικόν του αριθμού αυτών δηλοί» ακόμη «το πλήρες και εντελές της εν αυτοίς κακίας» [Άνθιμος]. Αυτή η τελειότητα στο κακό τού προσπορίζει δόξα μεταξύ των ανθρώπων, «διότι το κέρας την δόξαν έθος σημαίνειν» [Αρ.]. Τα δέκα κέρατα σημαίνουν και ότι η γήινη εξουσία θα διαιρεθεί σε δέκα βασιλείες [Ανδρ. Κ.,Αρ.].
Τα επτά κεφάλια του θηρίου σημαίνουν το εβδομαδικό σύστημα, στο οποίο λειτουργεί ο παρών κόσμος. Γι’ αυτό και ο σατανάς, που ενεργεί στον κόσμο αυτό, ονομάζεται «άρχων του αιώνος τούτου» (πρβλ. Ιω. ιβ΄ [12] 31,ιδ΄[14] 30,ιστ΄[16]11) [Ανδρ.Κ.]. Ταυτόχρονα σημαίνουν ότι το θηρίο έχει την πονηρία και πανουργία στην πληρότητα τους, σε τόσο μεγάλο βαθμό, ώστε να μπορεί να δελεάσει και να εξαπατήσει τους ανθρώπους. Εξάλλου το πολυκέφαλο του θηρίου δηλώνει ότι δεν έχουμε να κάνουμε μόνο με ένα συγκεκριμένο ιστορικό πρόσωπο, «αλλά περί πολλών διαχειριστών μιάς και της αυτής εξουσίας», δηλαδή της ρωμαϊκής, η οποία συμβολίζει και ενσαρκώνει κατά κάποιον τρόπο, με τη μισοχριστιανική της πολιτική την αντίθεη δύναμη [ΠΙΜ], όπως θα δούμε στη συνέχεια [βλ. ιδιαίτερα το 17ο κεφάλαιο]. Στους έσχατους όμως καιρούς το θηρίο δε θα αποτελεί συλλογική απρόσωπη δύναμη, όπως στα χρόνια του αγίου Ιωάννου η ρωμαϊκή αυτοκρατορία, αλλά θα κάνει την εμφάνιση του ως συγκεκριμένο πρόσωπο, που θα θελήσει να υποταγεί στο διάβολο πλήρως και τελείως και θα γίνει εκούσια τυφλό και πειθήνιο όργανό του.
Τα δέκα διαδήματα δηλώνουν την πολυπρόσωπη βασιλική ειδωλολατρική του εξουσία, με την οποία κατατυραννεί και εξοντώνει τα μέλη της Εκκλησίας του Χριστού. Υπενθυμίζουμε ότι οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες εκτός του ότι υπήρξαν άγριοι διώκτες των Χριστιανών, είχαν αυτοανακηρυχθεί και…θεοί! Αυτό υπαινίσσεται και η φράση ότι το θηρίο είχε «επί τας κεφαλάς αυτού ονόματα βλασφημίας». Οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες «υπήρξαν βλασφημούντες τον αληθινόν Θεόν, και αρνούμενοι την του Μονογενούς Θεότητα» [Άνθιμος]. Βλ. και Δαν. ζ΄8 και Β΄ Θεσσ. β΄ 4. Τέτοιες θείες προσωνυμίες Ρωμαίων αυτοκρατόρων ήσαν Deus = θεός, Divus= θείος, Augustus = Αύγουστος, δηλ. σεβαστός, Deus ac dominus noster =Θεός και δεσπότης ημέτερος. Επίσης, Dea Roma = θεά Ρώμη. Μπορούμε λοιπόν να πούμε ότι οι Αντίχριστοι Ρωμαίοι αυτοκράτορες ήταν προτυπώσεις του Αντιχρίστου.
Η ομοιότητα του θηρίου προς τα πλέον άγρια και σαρκοβόρα θηρία, λεοπάρδαλη, αρκούδα και λιοντάρι (στιχ.2) δηλώνει την αγριότητα και τα θηριώδη ένστικτά του κατά των Χριστιανών της ρωμαϊκής εποχής και ιδιαιτέρως των εσχάτων ημερών. Οι ιδιότητες των θηρίων αυτών, η αγριότητα της λεοπάρδαλης, η κτηνωδία της αρκούδας και το μεγαλείο αλλά και θηριώδες του λιονταριού, τα οποία αναφέρει χωριστά ο προφήτης Δανιήλ (κεφ. ζ΄3-6), συγκεντρώνονται εδώ εις ένα και το ίδιο πρόσωπο! Κι ενώ στον προφήτη Δανιήλ υπήρχαν επτά κεφάλια σε τέσσερα θηρία, εδώ υπάρχουν επτά κεφάλια στο ένα και το ίδιο θηρίο!...
Ο άγιος Ανδρέας Καισαρείας διδάσκει ότι «δια της παρδάλεως σημαίνεται η βασιλεία των Ελλήνων» (του Μ. Αλεξάνδρου), «διά της άρκτου η των Περσών, διά δε του Λέοντος η Βαβυλωνίων βασιλεία». Τις βασιλείες αυτές θα τις καθαιρέσει και θα τις κυριεύσει «ο Αντίχριστος», που θα έρθει «ως Ρωμαίων βασιλεύς».
Ο Αρέθας Καισαρείας διδάσκει ότι η «πάρδαλις» σημαίνει «την Ρωμαίων αρχή», που είναι ταχύτατη και δραστήρια κατά των αντιπάλων της, ανένδοτη δε, ανυποχώρητη και υπομονετική μέχρις ότου επιτύχει το σκοπό της. Αυτό δηλώνει και το ότι έχει πόδια αρκούδας. «Αναφέρονται» δε αυτά «και εις την Περσών βασιλείαν». Διά του «στόματος λέοντος» σημαίνεται η βασιλεία των Βαβυλωνίων (την οποία μπορεί κανείς να την εκλάβει χωρίς αμφιβολία ως «την των Σαρακηνών» βασιλεία, καθότι και στη Βαβυλώνα είναι τώρα η αρχή τους) (έτσι ήταν όταν έγραφε ο Αρέθας), των οποίων τη βασιλεία θα καταλύσει και θα κυριεύσει «ο Αντίχριστος ως Ρωμαίων βασιλεύς».
Κατ’ άλλους «η πάρδαλις» συμβολίζει το ορμητικό, το ευκίνητο και ευερέθιστο προκειμένου να επιτεθεί και να βλάψει το θύμα της. Τα πόδια του θηρίου έμοιαζαν με εκείνα της αρκούδας, δηλαδή εύρωστα και υπομονετικά. Το στόμα του ήταν «ως στόμα λέοντος», διότι «ο αντίδικος ημών διάβολος ως λέων ωρυόμενος περιπατεί ζητών τίνα καταπίει» (Α΄ Πέτρ. ε΄ 8) [ Οικ.].
Ενώ άλλος παρατηρεί ότι η πάρδαλις συμβολίζει «την ποικίλην δολιότητα και κακοτροπίαν», οι «πόδες ως άρκτου» σημαίνουν «το ταχύδρομον προς τε την πράξιν του κακού, και προς επικράτησιν και άλωσιν πόλεων» , το δε στόμα, που ήταν όπως εκείνο του λιονταριού, «σημαίνει το σπαρακτικόν [την επιτηδειότητα του να σπαράσσει και να καταξεσκίζει] και ανθρωποκτόνον» [Άνθιμος].
Ο δράκων έδωσε στο θηρίο «την δύναμιν αυτού και τον θρόνον αυτού και εξουσίαν μεγάλην».
Ο σατανάς, «ο νοητός δράκων», θα δώσει στον Αντίχριστο κάθε είδους εξουσία με θαύματα και καταπληκτικά έργα, αλλά ψεύτικα «προς εξαπάτην όμως των αστηρίκτων» , «προς την των αστηρίκτων απώλειαν» [Αρ.,Ανδρ. Κ.]. Διότι η δύναμη του αποστάτου δράκοντος βρίσκεται στις απάτες και στους δόλους του [Οικ.]. «Θρόνον» πρέπει να εννοήσουμε «την εξουσίαν του αέρος του σκότους τούτου», την οποία και αυτός κάποτε είχε, τώρα όμως έχει πλέον εκπέσει από την ουράνια δόξα [Αρ.].
Όλη λοιπόν η κακοποιός εξουσία και δύναμη του Αντιχρίστου προέρχεται από την αόρατη πηγή της εξουσίας και της δυνάμεως του νοητού δράκοντος, του σατανά. Από την ίδια πηγή θα προέρχεται και η δύναμη του Αντιχρίστου των εσχάτων ημερών. Ο δράκων – σατανάς είναι ο πρόσκαιρος «άρχων του κόσμου τούτου» [πρβλ. Ματθ. δ΄ 9 εξ. κλπ.]. Η δε παρουσία του Αντιχρίστου θα γίνει με πάσαν δύναμιν και με σημεία και τέρατα αγυρτικά, που θα τα ενεργεί ο σατανάς [Β΄ Θεσσ. β΄ 9]. Βεβαίως μόνο η κακοποιός εξουσία προέρχεται από το σατανά και αυτό πάλι κατά παραχώρηση Θεού.
Ο σατανάς λοιπόν δεν είναι ανεξέλεγκτος και ασύδοτος. Κινείται και δρα εναντίον των αγίων μέσα στα όρια που του επιτρέπει η πανσοφία και η παντοδυναμία του Θεού. Άλλωστε «τη δύναμή του ο Σατανάς την αντλεί από την παρακοή των ανθρώπων στο νόμο του Θεού και μάλιστα από την ενεργό αντίθεση τους στο θέλημα Του» [ΕΒ].
Άξια προσοχής και η παρατήρηση του Άνθιμου, πατριάρχου Ιεροσολύμων: Στον Αντίχριστο και τα όργανά του «την δύναμιν έδωκεν ο αρχέκακος δράκων» κατά παραχώρηση Θεού, για να γίνει ολοφάνερη σε όλους τόσο η διά των θαυμάτων ανίκητη δύναμη του Θεού, όσο «και η θερμότης του ζήλου της πίστεως των εκλεκτών αυτού». Διότι αυτοί, επειδή αγάπησαν το Θεό, υπέφεραν με γενναίο φρόνημα τα βασανιστήρια και κάνοντας καταπληκτικά θαύματα με τη δύναμη του Θεού, έφεραν πολλούς στην αληθινή πίστη αρπάζοντας τους από την ασέβεια.
Ο ευαγγελιστής Ιωάννης γράφει ότι είδε μία από τις κεφαλές του επτακέφαλου θηρίου «ως εσφαγμένην εις θάνατον», σαν να ήταν εσφαγμένη θανάσιμα. Ωστόσο η πληγή αυτή θεραπεύτηκε με αποτέλεσμα να γεμίσει από θαυμασμό όλη η οικουμένη και να ακολουθήσει το θηρίο! (στίχ. 3). Βέβαια το «όλη η γη» είναι σχήμα υπερβολής. «Το δε όλη η γη, αντί του πας άνθρωπος», λέγεται κατά τρόπο μετωνυμικό, «από του περιέχοντος το περιεχόμενον» [Αρ.]. Στο στίχο αυτό βρίσκεται το κεντρικό δίδαγμα της διηγήσεως όλου του 13ου κεφαλαίου.
Ας αναλύσουμε όμως πρώτα το στίχο αυτό, ο οποίος υπενθυμίζει το Αποκ. ε΄ 6, όπου παρίσταται το Αρνίον – Χριστός «ως εσφαγμένον». Οι ιεροί ερμηνευτές δίνουν τρεις ερμηνείες στο στίχο αυτό:
α] «Κεφάλαιον του Σατανά», πλούτος και καύχημα του είναι τα έθνη που έχουν πλανηθεί από αυτόν. Η επιστροφή λοιπόν των εθνών αυτών «προς ευσέβειαν» – στην πίστη στον μόνο αληθινό Θεό – «σφαγή εις θάνατον ελογίσθη», λογαριάστηκε, θεωρήθηκε ως σφαγή που φέρνει θάνατο. Ωστόσο το ρητό λέγει «ου κυρίως σφαγήν, άλλ’ ως σφαγήν», κάνει λόγο για «ουκ εσφαγμένην (κεφαλή), άλλ’ ως εσφαγμένην», χρησιμοποιώντας το ομοιωματικό μόριο «ως». Η δε επιστροφή πάλι προς το σατανά, δηλαδή «η προς τον εξ αρχής προς ασέβειαν επαναδρομή, θεραπεία ωνόμασται πληγής» [Αρ.].
β] Με τη φράση «μίαν εκ των κεφαλών αυτού ως εσφαγμένην εις θάνατον» μπορούμε να εννοήσουμε ότι κάποιος από τους άρχοντές του, τα τυφλά όργανά του, έχει θανατωθεί «και υπ’ αυτού του Αντιχρίστου διά γοητείας (με μαγική ενέργεια) απατηλόν ανίστασθαι φαινόμενον φησίν» [Ανδρ. Κ. Αρ.]. Έκανε δηλαδή ότι και ο Σίμων ο μάγος στη Σαμάρεια, ο οποίος και ελέγχθηκε από τον απόστολο Πέτρο (Πραξ΄. η΄ 9 -24) [ Ανδρ.Κ.].
γ] Με τη φράση «μία εκ των κεφαλών» του θηρίου «ως εσφαγμένην εις θάνατον», μπορούμε να θεωρήσουμε τη διαίρεση της βασιλείας των Ρωμαίων, η οποία διαιρέθηκε σε δέκα μέρη και υπέστη «τρόπον τινά σφαγήν», θεωρήθηκε δε ότι θεραπεύτηκε με «την μοναρχίαν», όπως συνέβη επί της εποχής της μοναρχίας του Αυγούστου Καίσαρος [Ανδρ.Κ.].
Άλλοι παρατηρούν, αρκετά εύστοχα, ότι ο σατανάς δέχτηκε θανάσιμη πληγή με τη σταυρική θυσία του Σωτήρος Χριστού. Φάνηκε δε ότι θεραπεύτηκε η πληγή, διότι το όργανο του σατανά, η ειδωλολατρική Ρώμη, κήρυξε εξοντωτικούς διωγμούς κατά της Εκκλησίας. Όμως τόσο ο Μ. Κωνσταντίνος, όσο και οι Πατέρες και οι ομολογητές της πίστεως κατάφεραν θανάσιμα πλήγματα κατά του σατανά και των οργάνων του. Ωστόσο φαίνεται πως η πληγή του θηρίου θεραπεύτηκε πάλι, αφού οι «ψευδόχριστοι και ψευδοπροφήται» (βλ. Ματθ. κδ΄ [24] 24) συνεχίζουν να οργιάζουν με το σατανισμό, τις μεγάλες αιρέσεις του Παπισμού και των Προτεσταντών, το αντίχριστο Ισλάμ, το μασονισμό, το σατανισμό, το νεοπαγανισμό, τις ανατολικές θρησκείες κ.α. Κατά κάποιον τρόπο οι άνθρωποι ακολουθούν – αυτή δε η στάση θα κορυφωθεί στους έσχατους καιρούς – το δόλιο, απατεώνα, ψυχοκτόνο και πάγκακο διάβολο.
Κατόπιν αυτών ας δούμε πού βρίσκεται το κεντρικό δίδαγμα και το σπουδαίο μήνυμα, που μας στέλλει το όργανο της Χάριτος, το θεόπνευστο στόμα, ο ευαγγελιστής Ιωάννης. Στον πόλεμο που ο σατανάς κήρυξε εναντίον του Θεού και του θεόπλαστου ανθρώπου, ειδικότερα δε κατά της αγίας Εκκλησίας του Χριστού, χρησιμοποιεί, εκτός των άλλων, και την απάτη, την πλάνη και το ψεύδος. Και πρώτον μεν θα έλθει χρησιμοποιώντας επιείκεια και σαν κάποιος λόγιος και συνετός, θα υποκρίνεται σωφροσύνη και φιλανθρωπία, όπως διδάσκει ο άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων [4].
Κατά δε τον όσιο Εφραίμ το Σύρο θα έλθει «ο αχρειότατος με τέτοια μορφή σαν κλέφτης, για να εξαπατήσει όλο τον κόσμο: ταπεινός, ήσυχος, μισώντας, λέει, την αδικία, αποστρεφόμενος τα είδωλα, προτιμώντας την ευσέβεια, αγαθός, φιλόπτωχος, υπερβολικά όμορφος, ατάραχος, χαρούμενος προς όλους [ …]. Θα πραγματοποιεί θαύματα […] δεν θα παίρνει δώρα, δεν θα μιλά με οργή [ …], με το πρόσχημα της καλής του διαγωγής θα εξαπατά τον κόσμο, ωσότου να βασιλεύσει». [ 5]
[4]. ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ, Κατήχ. Φωτιζομένων 137.ΙΕ΄, 12, ΕΠΕ 2, 137.
[5]. ΕΦΡΑΙΜ του ΣΥΡΟΥ, Λόγ. Εις την παρουσίαν του Κυρίου […] και εις την παρουσίαν του Αντιχρίστου, Έργα, Τόμ., Δ΄, σ. 119-120.
Έτσι στην περίπτωση του επτακέφαλου και δεκακέρατου θηρίου, του Αντιχρίστου, έχουμε μία προσπάθεια σατανικής απομιμήσεως, ένα κακέκτυπο, ένα φαινομενικό πάθος, παράλληλο προς το εκούσιο, άγιο και κοσμοσωτήριο πάθος του Σωτήρος Χριστού! Είναι μία καθαυτό σατανικής εμπνεύσεως απίθανη πλαστογραφία του θανάτου και της Αναστάσεως του Κυρίου. Διότι αυτή θέλει να μιμηθεί η διά σατανικής αγυρτείας θεραπεία. Και η δαιμονική αυτή αγυρτεία παρουσιάζεται ως… καταπληκτικό θαύμα, που εντυπωσιάζει την οικουμένη! Έτσι απέναντι στο Χριστό τολμά να στέκεται ο Αντίχριστος, δηλαδή ο διάβολος, και να προβάλλει αυτός ως… παντοδύναμος!...
Όμως η σπουδαία και ουσιαστική διαφορά βρίσκεται στο ακόλουθο γεγονός: «Το μεν Αρνίον (Χριστός) θανατωθέν ανεζωογονήθη διά παντός, και δη (μάλιστα) κατόπιν οριστικής νίκης κατά του θανάτου. Μας το βεβαιώνει ο απόστολος Παύλος: ο Χριστός, αφού αναστήθηκε εκ νεκρών δεν πεθαίνει πλέον, ο θάνατος δεν έχει πλέον εξουσία επάνω του και δεν μπορεί να τον κυριεύσει [βλ. Ρωμ. στ΄ 9]. «Ενώ η αναζωογόνησις του Αντιχρίστου είναι παροδική (τούτο υπεμφαίνει [=υπαινίσσεται] και το «εθεραπεύθη») και αποτελεί φενάκην (= απάτη, δόλο) προς εξαπάτησιν των μικροψύχων (= δειλών, ολιγόψυχων), ως βλέπομεν» στο στίχο 3β και 4, και όπως «είχε προαναγγείλει αυτός ο Κύριος [Ματθ. κδ΄[24] 24, πρβλ. Β΄ Θεσσ . β΄ 9]. Άρα η μεταξύ Χριστού και Αντιχρίστου ομοιότης είναι όλως φαινομενική» [ΠΙΜ], είναι καθαρή σατανική απάτη, η δε πληγή του θηρίου θεραπεύτηκε προσωρινά με δαιμονική απάτη, κάτι το οποίο οι λαοί θεώρησαν ως…θαύμα!
Το αγυρτικό θαύμα της προσωρινής αναζωογονήσεως του θηρίου προκάλεσε το θαυμασμό των ανθρώπων των σκοτισμένων κατά τη διάνοια και αποξενωμένων από τη ζωή, που ζει και μεταδίδει στους δικούς του ο Θεός (Εφεσ. δ΄ 18). Όλοι αυτοί προσκύνησαν το δράκοντα – σατανά, που έδωσε την εξουσία στο θηρίο. Προσκύνησαν δε το θηρίο –τον Αντίχριστο λέγοντας: Ποιος είναι όμοιος με αυτό και ποιος μπορεί να πολεμήσει μαζί του; (στίχ.4).
«Το εις τον Αντίχριστον φαινόμενον εν πλάνη θαύμα, εις τον ενεργούντα εν αυτώ Διάβολον», θα έχει την αναφορά. Διότι δι’ εκείνου θα προσκυνηθεί ο δράκων. Και διά του Αντίχριστου ο διάβολος θα φανεί στους τυφλούς κατά τη διάνοια ότι και νεκρούς ανασταίνει και θαύματα επιτελεί [Ανδρ.Κ., Αρ.].
Η αναφώνηση «τις όμοιος τω θηρίω;» αποτελεί θλιβερή παρωδία ανάλογων αναφωνήσεων προς τον μόνον αληθινό Θεό, τις οποίες συναντούμε στην Π.Διαθήκη: «τις όμοιος συ εν θεοίς, Κύριε; τις όμοιος συ, δεδοξασμένος εν αγίοις, θαυμαστός εν δόξαις, ποιών τέρατα» [Εξ. ιε΄[ 15] 11]. «Τις εν νεφέλαις ισωθήσεται τω Κυρίω; Και τις ομοιωθήσεται τω Κυρίω εν υιοίς Θεού;» [Ψαλ. πη΄ [88] 7]. «Τις ως Κύριος ο Θεός ημών;» [Ψαλ. ριβ΄[112] 5]. «Ούτως λέγει ο Θεός ο βασιλεύς του Ισραήλ […]· εγώ πρώτος και εγώ μετά ταύτα -πλην εμού ουκ έστι Θεός» [Ησ . μδ΄ [44] 6]. Βλ. και Ιώβ μα΄ [41] 25.
Τα ίδια περίπου θα συμβούν και κατά την περίοδο του Αντιχρίστου όταν ο Θεός θα παραχωρήσει, ώστε όσοι δε θα θελήσουν να Τον αγαπήσουν και να ζήσουν μέσα στην αγία Του Εκκλησία, να πλανηθούν από το σατανά και να προσκυνήσουν τον Αντίχριστο. Το γράφει ο απόστολος Παύλος: Όταν θα γίνει η παρουσία του Αντιχρίστου με σημεία και τέρατα αγυρτικά, που θα τα ενεργεί ο σατανάς, η απάτη του Αντιχρίστου θα επικρατήσει μόνο μεταξύ εκείνων, που θα απολεσθούν, επειδή δε δέχτηκαν να αγαπήσουν και να εγκολπωθούν την αλήθεια και να σωθούν. Γι’ αυτό θα παραχωρήσει ο Θεός να έρθει σε όλους αυτούς ενέργεια πονηρή, που θα τους σπρώχνει στην πλάνη, ώστε να πιστέψουν στο ψέμα. Και έτσι να κατακριθούν όλοι όσοι δεν πίστεψαν στην αλήθεια, αλλά ασπάστηκαν με ευχαρίστηση την αδικία (Β΄ Θεσσ. β΄ 9- 11).
Βεβαίως ο γεμάτος έπαρση και οίηση ενθουσιασμός των απατημένων ανθρώπων για το θηρίο θα μεταβληθεί σε κλαυθμούς, οδυρμούς, απαρηγόρητο πένθος και θρήνος, όταν ο Αντίχριστος και τα όργανά του θα κατατροπωθούν και θα καταστραφούν, όπως θα δούμε στο 18ο κεφάλαιο.
Όπως παλαιά, πριν από τη δημιουργία, ο εγωισμός και η αλαζονεία οδήγησαν το σατανά να επαναστατήσει κατά του Παναγίου Θεού, ανακηρύσσοντας τον εαυτό του θεό, έτσι και τώρα η αλαζονεία και η έπαρση, λόγω των επαίνων των απατημένων ανθρώπων, οδηγούν το όργανό του, τον Αντίχριστο, να βλασφημεί το πανάγιον όνομα του Τριαδικού Θεού. Δόθηκε στο θηρίο –Αντίχριστος στόμα καυχησιολόγο και βλάσφημο. Κατά παραχώρηση Θεού δόθηκε σ’ αυτό άδεια να κάνει πόλεμο προς τα μέλη της στρατευόμενης Εκκλησίας του Χριστού. Ωστόσο του επιτρέπεται να δράσει μόνο μέσα σε περιορισμένο χρόνο, τον οποίο η Αποκάλυψη ορίζει σε σαράντα δύο μήνες (3 ½ έτη) (στίχ. 5-7). Η θεία αυτή παραχώρηση δόθηκε στον Αντίχριστο, για να φανεί η γενναιότητα και να γυμνασθεί η πίστη των μελών της Εκκλησίας του Χριστού, αλλά και για να φανεί η αποδοχή της απάτης, από εκείνους που επαινούν, θαυμάζουν και προσκυνούν το θηρίο – Αντίχριστο.
Για την παραχώρηση αυτή, την αλαζονική καυχησιολογία και τη βλασφημία («λαλούν μεγάλα και βλασφημίαν») βλέπε και Δανιήλ ζ΄ 8, 25 ή 10. Ας προσέξουμε τούτο: Η οποιαδήποτε βλασφημία κατά του Τριαδικού Θεού, της Παναγίας Μητέρας του Σωτήρος Χριστού και των αγίων της Εκκλησίας Του είναι καθαρά έμπνευση και υποβολή του παμπόνηρου, παγκάκου διαβόλου. Η βλασφημία υπονοεί ενέργεια καθαρά σατανική και επομένως δεν υπάρχει καμία απολύτως δικαιολογία για τον βλάσφημο άνθρωπο! Είναι αμάρτημα βαρύτατο.
Κατά τον άγιο Ανδρέα Καισαρείας η φράση «την σκηνήν αυτού (του Θεού), τους εν τω ουρανώ σκηνούντας» [στίχ. 6] σημαίνει α] «Την εν σαρκί του Θεού Λόγου σκήνωσιν», δηλαδή την ενανθρώπηση και β] «Την εν τοις αγίοις ανάπαυσιν», το να αναπαυθεί ο Χριστός στους αγίους του, εναντίον των οποίων θα βλασφημήσει ο Αντίχριστος, όπως θα βλασφημήσει και εναντίον των αγίων αγγέλων.
Ο Ευσέβιος Καισαρείας σχολιάζοντας το στίχο 5 γράφει ότι και τα δύο μέρη του στίχου αυτού εφαρμόστηκαν στο πρόσωπο του αυτοκράτορα Ουαλεριανού (Βαλεριανού). Αυτός στην αρχή ήταν «ήπιος και φιλόφρων προς τους ανθρώπους του Θεού», τόσο όσο κανένας από τους προκατόχους του και από αυτούς ακόμη που λέγονταν φανερά ότι ήταν Χριστιανοί. Όλος δε ο οίκος του ήταν γεμάτος θεοσεβείς, και ήταν «Εκκλησία Θεού»! Ωστόσο κάποιος Αιγύπτιος «διδάσκαλος των μάγων αρχισυναγωγός» τον μετέπεισε, και του άλλαξε τη θεοσεβή γνώμη τόσο, ώστε να φονεύσει «τους καθαρούς και οσίους άνδρας», επειδή ήταν «αντίπαλοι και κωλυταί [εμποδιστές] των παμμιάρων και βδελυκτών επαοιδών» [αυτών που χρησιμοποιούσαν μαγικές ωδές]. Ο «αρχισυναγωγός μάγων» -πρόκειται για τον Μαρκιανό- συνεβούλευσε ακόμη να επιτελούν «τελετάς ανάγνους [βέβηλες] και μαγγανείας εξαγίστους [αποτρόπαιες] και ιερουργίας ακαλλιερήτους [ανίερες]» [ 6].
[6]. ΕΥΣΕΒΙΟΥ [Παμφίλου] Καισαρείας, Εκκλησιαστική Ιστορία, Βιβλ. VII, κεφ. 10 PG 20, 657Β – 660Α.
Ακόμη παραχωρήθηκε στον Αντίχριστο να πολεμήσει εναντίον των μελών της στρατευομένης Εκκλησίας και να εξουσιάσει κάθε φυλή και λαό και γλώσσα και έθνος [στίχ. 7], δηλαδή να γίνει κοσμοκράτορας, τοποτηρητής του σατανά! Ωστόσο θα γίνει κύριος και εξουσιαστής μόνον εκείνων, των οποίων δεν έχει γραφεί «το όνομα εν τω βιβλίω της ζωής» [Ανδρ.Κ.]. Αλλά, μας το επαναλαμβάνει και πάλι ο ουράνιος νους, η τυραννική και εντυπωσιακή αυτή κοσμοκρατορία και καταστρεπτική δράση του παγκάκου διαβόλου, θα είναι περιορισμένη… μόνο σαράντα δύο μήνες [στίχ. 5]. Βλ. και Δαν. ζ΄ 25. Και τούτο, διότι, αν δεν ολιγόστευε ο αριθμός των ημερών εκείνων, δεν θα σωζόταν κανένας άνθρωπος! [Ματθ. κδ΄ [24] 22]. Η τελική νίκη ανήκει στον Κύριον Ιησού στον οποίο έχει δοθεί «πάσα εξουσία εν ουρανώ και επί γης» [Ματθ. κη΄[28] 18], και ο οποίος μας βεβαίωσε – «Νυν ο άρχων του κόσμου τούτου εκβληθήσεται έξω» [Ιω. ιβ΄[12] 31].
Στο στίχο 8 ο θεόπνευστος Απόστολος επαναλαμβάνει ό,τι μας είπε και στο στίχο 4. Ότι δηλαδή ως αποτέλεσμα και κορύφωμα της πρόσκαιρης κοσμοκρατορίας του θηρίου θα είναι η «απονομή εις αυτό θείων τιμών». Προσθέτει όμως και κάτι πολύ σημαντικό. Η απονομή θα είναι εκ μέρους «πάντων των άλλων, πλην των πιστών», οι οποίοι «εμφανίζονται και εδώ ως εκείνοι», των οποίων τα ονόματα έχουν γραφεί σύμφωνα με την προαιώνια πρόγνωση του παντογνώστου Θεού στο βιβλίο της ζωής του σφαγμένου Αρνίου [βλ. ΠΙΜ]. Αυτό το βιβλίο ανέφερε και ο Κύριος όταν είπε: «Χαίρετε ότι τα ονόματα υμών εγράφη εν τοις ουρανοίς» (Λουκ. ι΄[ 10] 20).
Η αναγραφή όμως αυτή δεν σημαίνει απόλυτο προορισμό! Σημαίνει ότι ο Κύριος ως παντογνώστης και προγνώστης ξέρει για τον καθένα μας τι θα ενεργήσουμε εντελώς ελεύθερα, χωρίς κανένας να μας αναγκάζει να το κάνουμε. Επειδή λοιπόν προγνωρίζει «τί θα κάνουμε, καλό ή κακό, υποταγή στο άγιο θέλημά Του ή ανυπακοή, γι’αυτό γράφει ή δε γράφει το όνομα του καθενός στο βιβλίο της ζωής. Επομένως ο καθένας μας είναι ο δημιουργός της καταστάσεώς του, όταν κριθούμε» [ΕΒ]. Είναι λοιπόν σαφές ότι όσοι πιστοί αντιμετωπίσουν τον Αντίχριστο με σταθερότητα, αφοσίωση και πίστη στον Τριαδικό Θεό και υπομονή στους πειρασμούς και τους διωγμούς του και των οργάνων του, θα προχωρήσουν θριαμβευτές με τις ολόλευκες στολές τους στον πάμφωτο Παράδεισο, όπως μας βεβαίωσε ο θεοδίδακτος θεολόγος Ιωάννης [βλ. Αποκ. γ΄5].
Ο Αρέθας λέγει ότι το «γέγραπται» πρέπει να συνδεθεί με τη φράση «από καταβολής κόσμου» και όχι με τη φράση «το Αρνίον το εσφαγμένον από καταβολής κόσμου», «ότι [διότι] μηδέ από καταβολής κόσμου η του Αρνίου σφαγή». Ωστόσο, παρατηρούν άλλοι πολύ ορθώς, ναι μεν η θυσία του Αρνίου–Χριστού δεν έγινε «από καταβολής κόσμου», αλλά «επί Ποντίου Πιλάτου», δηλαδή σε συγκεκριμένο ιστορικό χρόνο, όμως η θυσία αυτή του Υιού και Λόγου Του, η θυσία του Αρνίου, ήταν στην προαιώνια βουλή του Θεού. Ήταν στο πάνσοφο και σωτήριο σχέδιο της θείας οικονομίας, το κρυμμένο απ’ αρχής του χρόνου, καθ’ όλους τους αιώνες και τις γενεές [Κολασ. α΄ 26, πρβλ. και Εφ. γ΄9]. Το Αρνίον–Χριστός εσφάγη μεν από καταβολής κόσμου εν τη αποφάσει του Θεού, εν χρόνω δε επί Ποντίου Πιλάτου, εν τη πράξει.
Αυτό διδάσκει και ο απόστολος Πέτρος, όταν γράφει: Εξαγοραστήκατε με το πολύτιμο αίμα του Χριστού, το οποίο προσφέρθηκε θυσία ως αίμα μικρού αρνιού τελείως αμόλυντου και καθαρού από κάθε υλική κηλίδα. Ο Χριστός δε ως λυτρωτής και ως αμνός θυσιαζόμενος υπέρ των ανθρώπων ήταν γνωστός στο Θεό προ πάντων των αιώνων. Και είχε μεν προγνωστεί από τον Θεό από τότε, φανερώθηκε δε διά της ενανθρωπήσεως και αναστάσεως Του κατά τον τελευταίο καιρό για σας, οι οποίοι διά μέσου Αυτού πιστεύετε στο Θεό (Α΄ Πέτρ. α΄19-21).
Σχολιάζει ο Παν. Ν.Τρεμπέλας: «Ο Χριστός ως λυτρωτής ήτο γνωστός τω Θεώ προ πάντων των αιώνων. Δεν κατελήφθη ο Θεός εξ απροόπτου τινός φθείροντος την δημιουργίαν αυτού, ώστε εξ υστέρου να σκεφθή πώς θα επανώρθωνε το απροσδόκητον συμβάν. Ούτε διεψεύσθη ο Θεός εις τα εξ αρχής τεθέντα σχέδια του, ώστε να αναζητήση μέτρα οικονομίας, διά των οποίων θα συνεπλήρωνε τας ελλέιψεις της δημιουργίας του […]. Ο Θεός εξ αρχής είχε προίδει τα πάντα. Και πριν ή [πριν ακόμη] δημιουργηθή ο άνθρωπος, προτού δημιουργηθεί η γη και ολόκληρος ο αόρατος κόσμος, προ της δημιουργίας ακόμη και των αγγέλων, προ πάντων των αιώνων ο Θεός είχε προείδει την αταξίαν, την οποίαν θα επέφερεν ο άνθρωπος εις τον κόσμον και είχεν αποφασίσει την αποστολήν του Υιού του […]. Εντεύθεν εις την Αποκ. γ΄ 8 το Αρνίον παρουσιάζεται «εσφαγμένον από καταβολής κόσμου» [Α΄ Πέτρ. α΄ 20], δηλαδή «προ καταβολής κόσμου εγνωσμένον Θεώ, νυν εφανερώθη ήτοι επετελέσθη, διηνύσθη» (Οικουμένιος). «Εφανερώθη διά της ενανθρωπήσεως, αναστάσεως και αναλήψεως» [7]. Το λατινικό κείμενο της Βουλγάτας συμφωνεί απόλυτα με την ως άνω ερμηνεία – «Et adorabunt eum [ άλλη γραφή – adoraverunt eam] omnes qui inhabitant terram, quorum non sunt scripta nomina in libro vitae Agni qui occisus est ab origine mundi» [Αποκ. γ΄ 8].
[7]. ΠΑΝ.Ν.ΤΡΕΜΠΕΛΑ, Υπόμνημα εις τας Επιστολάς της Κ.Διαθήκης, τόμ. Γ΄, Η προς Εβραίους και οι Επτά Καθολικαί, εκδ. ‘ Ο Σωτήρ’, Αθήναι 1996, σελ.324, σχόλια στο στίχ.20.
Άλλωστε ο Θεός δεν κάνει τίποτα εκ των υστέρων, αλλ’ όλα γίνονται κατά την τέλεια προαιώνια πρόγνωση και πάνσοφη πρόνοια Του. Ο Θεός προλέγει τα προεγνωσμένα σ’ Αυτόν έργα, τα οποία στη συνέχεια γίνονται το καθένα σύμφωνα με την τάξη και το χρόνο του. Ο δε διάβολος και τα όργανά του με το να αντιδρούν στα σχέδια της πάνσοφης και προαιώνιας βουλής του Θεού, ματαιοπονούν. Διότι, όχι μόνο δε ματαιώνουν το σωτήριο έργο του Θεού, αλλά και συντελούν, χωρίς να το αντιλαμβάνονται, στην πραγματοποίησή του!...
Στους στίχους 9-10 ο Ιωάννης γράφοντας «όποιος έχει ενδιαφέρον και αυτί πνευματικό ας ακούσει», επικαλείται την προσοχή των κατά Θεό φρονίμων ανθρώπων, διότι φανερώνει το νόμο της θείας δικαιοσύνης σύμφωνα με τον οποίο το θηρίο–Αντίχριστος θα απολεσθεί. Ο θείος νόμος ορίζει: Όποιος αιχμαλωτίζει άλλους, σύρεται και αυτός στην αιχμαλωσία από άλλους, όποιος φονεύει με μαχαίρι, θα φονευθεί και αυτός με μαχαίρι. Ο πόλεμος είναι η ζωή και η χαρά του Αντιχρίστου. Ο πόλεμος όμως θα φέρει την καταστροφή του! [πρβλ. και Ματθ. κστ΄ [26] 52]. Ο καθένας λοιπόν θα δεχθεί άξια αυτών που έπραξε. Όσοι είναι έτοιμοι να κακοποιούν «τους πλησίον», αυτοί «υπό του διαβόλου αιχμαλωτευθήσονται» και με τη σατανική μάχαιρα θα υποστούν «τον ψυχικόν θάνατον» [Ανδρ. Κ.]. Αυτοί δεν θα βοηθηθούν από τον Θεό, ώστε να μην υποδουλωθούν από το θηρίο–Αντίχριστο [Αρ.]. Στις τραγικές και αντίξοες καταστάσεις, στη θύελλα του χριστιανομάχου διωγμού του διαβόλου, οι πιστοί καλούνται να καλλιεργήσουν και να δείξουν δύο σπουδαίες και άγιες αρετές: Υπομονή και πίστη. Θα υπομένουν με πίστη και απόλυτη εμπιστοσύνη στο Θεό την αιχμαλωσία ή και αυτόν τον θάνατο, μέχρις ότου να έρθει ο καιρός που το θηρίο θα υποστεί τα κακά, στα οποία τους υπέβαλε.
Είθε «ο παντελεήμων Θεός» να μας αξιώσει να φανούμε τότε γενναίοι, λογαριάζοντας «ανάξια τα παθήματα του νυν καιρού» προς τη δόξα που μέλει να αποκαλυφθεί στους αγίους [πρβλ. Ρωμ. η΄ 18]. Βαδίζοντες δε «την στενήν οδόν ανδρείως» να απολαύσουμε «την εν τω μέλλοντι δόξαν και ανάπαυσιν και ευρυχωρίαν» και να συμβασιλεύσουμε με τον Χριστό [Ανδρ.Κ.].
Πηγή:https://www.sostis.gr/blog/item/480-apokalupsh-antixristos-esxatoi-kairoi
.jpg)
Αναρτήσεις
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.