Tο τετράμορφο του Χριστιανικού Ευαγγελίου

Σχόλια κατανόησης: Ο άγιος Ειρηναίος της Λυών (130- 202 μ Χ), γράφοντας κατά των αιρετικών Γνωστικών οι οποίοι κυκλοφορούσαν μεταξύ τους ψευδεπίγραφα «ευαγγέλια» που παρουσίαζαν «έναν άλλο Χριστό» και αλλοίωναν την γνήσια Χριστιανική παράδοση που παραδόθηκε στους αποστόλους (με το να συνενώνουν στοιχεία διαφορετικών θρησκευτικών και φιλοσοφικών παραδόσεων) και εμπνεόμενος από την παράξενη εικόνα των ζώων που αναφέρεται στο πρώτο κεφάλαιο του προφήτη Ιεζεκιήλ, κάνει πολύ όμορφες σκέψεις και παραλληλισμούς μεταξύ αυτών και του Ευαγγελίου.

Ο Χριστός μας έδωσε ένα Ευαγγέλιο αλλά τετράμορφο, όπως τετραπρόσωπα είναι και τα Χερουβίμ στην όραση. 

Ο Λέοντας χαρακτηρίζει το βασιλικόν του Χριστού, όπως φανερώνεται η θεότητά Του στο Ευαγγέλιο του Ιωάννη.

Ο Μόσχος χαρακτηρίζει την ιερατική τάξη του Χριστού, όπως φανερώνεται αυτή στο Ευαγγέλιο του Λουκά. Το πρόσωπο του ανθρώπου χαρακτηρίζει την ενανθρώπιση του Λόγου, όπως φανερώνεται στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου. 

Ο Αετός που πετά φανερώνει τον προφητικό χαρακτήρα, όπως φανερώνεται στο Ευαγγέλιο του Μάρκου. Αξιοσημείωτο είναι ότι το κατά Μάρκον Ευαγγέλιο, αναφέρεται ως «σύντομο». 

Όπως το κάθε ένα Χερουβίμ της οράσεως του Ιεζεκιήλ αποτελείται από τέσσερα πρόσωπα, έτσι και το Ευαγγέλιο είναι ένα αλλά παράλληλα και τετράμορφο, επειδή οι τέσσερεις ευαγγελιστές συμπληρώνουν ο ένας τον άλλο. Παράλληλα όμως και το πρόσωπο του Χριστού συναποτελείται από τα 4 παραπάνω στοιχεία, δηλαδή είναι ο Υιός Θεού που ενανθρώπησε, έγινε ιερέας μας, αρχιερέας μας, και αρχιερεύς μέγας, και ο οποίος επαληθεύεται από τους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης. 

Τέσσερις είναι οι γραπτές μορφές του ενός Ευαγγελίου. Όσοι μάταιοι, αμαθείς, και τολμηροί προσθέτουν και άλλα «ευαγγέλια» σε αυτά που δέχεται η Εκκλησία το κάνουν γιατί θεωρούν ότι πιστεύουν σε παραπάνω αποκαλύψεις από την αλήθεια. Όσοι αφαιρούν από τα τέσσερα Ευαγγέλια, για να αθετήσουν την οικονομία του Θεού. Και στις δύο περιπτώσεις, αθετούν το ίδιο το Χριστιανικό ευαγγέλιο και συστήνουν δική τους παράδοση (στην προκειμένη περίπτωση το κράμα των Γνωστικών θεωριών), νόθα και μακριά από την αλήθεια του Χριστού.

«Ο των απάντων τεχνίτης Λόγος, ο καθήμενος επί των Χερουβίμ, και συνέχων τα πάντα, φανερωθείς τοις ανθρώποις, έδωκεν ημίν τετράμορφον το Ευαγγέλιον, ενί δε πνεύματι συνεχόμενον […].

Και γαρ τα Χερουβίμ τετραπρόσωπα· και τα πρόσωπα αυτών, εικόνες της πραγματείας του Υιού του Θεού. «Το γαρ μεν πρώτον», φησί, «όμοιον λέοντι», το έμπρακτον αυτού, και ηγεμονικόν, και βασιλικόν χαρακτηρίζον· «το δε δεύτερον όμοιο μόσχω», την ιερουργικήν και ιερατικήν τάξιν εμφαίνον· «το δε τρίτον έχον πρόσωπον ανθρώπου», την κατά άνθρωπον αυτού παρουσίαν φανερώτατα διαγράφον· «το δε τέταρτον όμοιον αετώ πετομένω», την του Πνεύματος επί την Εκκλησίαν εφιπταμένου δόσιν σαφηνίζον.

Και τα Ευαγγέλια ουν τούτοις σύμφωνα, εν οις εγκαθέζεται Χριστός. Το μεν γαρ κατά Ιωάννην, την από του Πατρός ηγεμονικήν αυτού, και ένδοξον γενεάν διηγείται, λέγον· «Εν αρχή ην ο Λόγος και ο Λόγος ην προς τον Θεόν, και ο Θεός ην ο Λόγος». Και «Πάντα δια αυτού εγένετο και χωρίς αυτού εγένετο ουδέ εν». Το δε κατά Λουκάν, άτε ιερατικού χαρακτήρος υπάρχων, από του Ζαχαρίου του ιερέως θυμιώντος τω Θεώ ήρξατο […]. Ματθαίος δε την κατά άνθρωπον αυτού γέννησιν κηρύττει, λέγων· «Βίβλος γενέσεως Ιησού Χριστού, υιού Δαβίδ, υιού Αβραάμ» […] Μάρκος δε από του προφητικού Πνεύματος, του εξ ύψους επιόντος τοις ανθρώποις, την αρχήν εποιήσατο, λέγων· «Αρχή του Ευαγγελίου Ιησού Χριστού, ως γέγραπται εν Ησαία τω προφήτι», την πτερωτικήν εικόνα του Ευαγγελίου δεικνύων· δια τούτο δε και σύντομον και παρατρέχουσαν την καταγγελίαν πεποίηται· προφητικός γαρ ο χαρακτήρ ούτος. […].

Οποία ουν η πραγματεία του Υιού του Θεού, τοιαύτη και των ζώων η μορφή, και οποία η των ζώων μορφήν, τοιούτος και ο χαρακτήρ του Ευαγγελίου. Τετράμορφα γαρ τα ζώα, τετράμορφον και το Ευαγγέλιον, και η πραγματεία του Κυρίου […]

Τούτων δε ούτως εχόντων, μάταιοι πάντες και αμαθείς, προσέτι δε και τολμηροί, οι αθετούντες την ιδέαν του Ευαγγελίου, και είτε πλείονα, είτε ελάττονα των ειρημένων παρεισφέροντες Ευαγγελίων πρόσωπα· οι μεν, ίνα πλείονα δόξωσι της αληθείας εξευρηκέναι· οι δε, ίνα τας οικονομίας του Θεού αθετήσωσιν».

(ΒΕΠΕΣ τ. 5, σελ. 145-146, «Έλεγχος κατά της ψευδωνύμου γνώσεως», βιβλίο Γ’, IX 8-9).


Επιμέλεια: Σοφία Ντρέκου
Σχόλια κατανόησης (Στέλιος Μπαφίτης)
πηγή: EX PROTESTANT

Kindly Bookmark this Post using your favorite Bookmarking service:
!-