Οι Γ' Χαιρετισμοί και ο Ναός της Παναγίας των Βλαχερνών στην Πόλη

Οι Γ' Χαιρετισμοί και ο Ναός της Παναγίας των Βλαχερνών στην Πόλη

του Αρχιμ.Ιωακείμ Οικονομίκου, Γενικού Αρχιερατικού Επιτρόπου 

Ένα από τα παλαιά έθιμα και τυπικά της Μητρός Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας, του Οικουμενικού μας Πατριαρχείου, τα οποία μέχρι και σήμερα παραμένουν αναλλοίωτα στον χρόνο, είναι και η μετάβαση της Σεπτής Κορυφής της Ορθοδοξίας μας, του Παναγιωτάτου Οικουμενικού μας Πατριάρχου στο Ιστορικό Αγίασμα της Παναγίας των Βλαχερνών, κοντά στο Πατριαρχείο μας, για την τέλεση της ακολουθίας των Γ' Χαιρετισμών προς τιμή της Υπερμάχου Στρατηγού του Γένους μας.

Έτσι, με αυτόν τον τρόπο, ο Οικουμενικός μας Πατριάρχης και η τιμία συνοδεία του, αποτίουν φόρο τιμής προς την Κυρία Θεοτόκο, η οποία με την δραστική επέμβασή της, λύτρωσε την Πόλη και τον λαό, από την πολιορκία των Αβάρων το 626 μ.Χ. Σε αυτόν τον Ναό, σε αυτό το αγίασμα της Πόλεως, το τόσο σημαντικό για την Εκκλησία και το Γένος μας, ο Πατριάρχης μεταβαίνει κάθε χρόνο στους Γ' Χαιρετισμούς. Έτσι με την ευκαίρια της Ακολουθίας των Γ' Χαιρετισμών, πού θα ψαλλούν την Παρασκευή, θα θέλαμε να μιλήσουμε για τον ιστορικό αυτόν Ναό πού αποτελεί σύμβολο.

Η περιοχή των Βλαχερνών όπου και το Αγίασμα, αλλά και τα γνωστά Ανάκτορα, βρίσκονται στην περιοχή του Κερατίου Κόλπου, εντός των τειχών του Θεοδοσίου. Η ονομασία ποικίλει. Ο Σκαρλάτος Βυζάντιος ισχυρίζεται πώς η ονομασία Βλαχέρνα προήλθε από την παραφθορά της λέξεως λακέρδα, όπου στα λατινικά ονομάζονται οι παλαμήδες. Υπάρχει όμως και η άποψη πώς η ονομασία Βλαχέρνα προήλθε από τους βλάχους, δηλαδή τους βοσκούς πού ζούσαν στην περιοχή εκείνη.

Το συγκρότημα της Παναγίας των Βλαχερνών αποτελούνταν από τρία μέρη. Από τον Μεγάλο Ναό, τον Ναό της Αγίας Σορού και το Αγίασμα. Όπως αναφέρει ο Μητροπολίτης Πριγκηποννήσων Ιάκωβος, ο Μεγάλος Ναός αποδίδεται στον Αυτοκράτορα Ιουστίνο τον Α' (518 - 527), θείος του μετέπειτα Αυτοκράτορος Ιουστινιανού του Α'. Ο Ναός της Αγίας Σορού, σύμφωνα με τον Κεδρινό αποδίδεται στον Λέοντα τον Α' τον Θράκα (457 - 474), ενώ το αγίασμα πού προϋπήρχε στην Αυτοκράτειρα Πουλχερία (450 - 457).

Ο Αυτοκράτωρ Κωνσταντίνος ο Ζ' ο Πορφυρογέννητος (913 - 956), στο εκπληκτικό του έργο "Έκθεσις Βασιλείου Τάξεως" γράφει πώς ο Αυτοκράτωρ μετέβαινε κάθε Παρασκευή για να λουστεί στο Αγίασμα της Παναγίας των Βλαχερνών. Στο κεφάλαιο "Όσα δει παραφυλάττειν των Δεσποτών απιόντων λούσασθαι εν Βλαχέρναις", εκτός από την τάξη πού επικρατούσε σχετικά με την μετάβαση του Αυτοκράτορος στο αγίασμα, περιγράφεται και το σύνολο του οικοδομήματος.

Επί Αυτοκράτορος Ηρακλείου (610 - 640) εξεδόθει μία Νεαρά, δια της οποίας ορίζεται και το προσωπικό του Ναού των Βλαχερνών. Αυτά αποτελούνταν από: 12 Πρεσβυτέρους, 18 Διακόνους, 6 Διακόνισσες, 8 Υποδιακόνους, 20 Αναγνώστες, 4 Ψάλτες, 6 Πυλωρούς.

Ο Ναός και γενικά το συγκρότημα των Βλαχερνών, επισκευάστηκε από τον Αυτοκράτορα Ιουστινιανό τον Α', για να καεί τον 11ο αιώνα. Ανοικοδομήθηκε από τον Αυτοκράτορα Ρωμανό τον Δ' τον Διογένη (1068 - 1071).

Ο Ναός και το αγίασμα μετά την Άλωση της Πόλεως το 1453, ερημώνεται, αφού ο Ναός είχε καεί. Για αιώνες, οι χριστιανοί συνέρρεαν στο αγίασμα μέσα στα ερείπια. Το 1847, επί Πατριαρχίας Ανθίμου του ΣΤ' (1845 - 1848 και 1853 - 1855), ξαναχτίζεται ο Ναός του Αγιάσματος στην θέση πού είναι σήμερα.

Ο Ναός των Βλαχερνών, ανακαινίστηκε από τον Πατριάρχη Αθηναγόρα, ύστερα από τα γεγονότα του 1955, για να ανακαινιστεί ξανά από τον νύν Οικουμενικό μας Πατριάρχη κύριο Βαρθολομαίο.

Ο Ναός της Παναγίας των Βλαχερνών, σύμφωνα με τον Μητροπολίτη Πριγκηποννήσων, ο οποίος διετέλεσε και Αρχιερατικώς Προϊστάμενος της Περιφερείας Φαναρίου και Κερατίου Κόλπου, αναφέρει πώς ο Ναός εόρταζε τέσσερις φορές τον χρόνο. Της Υπαπαντής (2 Φεβρουαρίου), της Παναγίας (15 Αυγούστου), την 2αν και την 31ην Ιουλίου. Σήμερα ο Ναός εορτάζει δύο φορές τον χρόνο, Το Σάββατο του Ακαθίστου εις ανάμνηση του θαύματος, και την 31 Ιουλίου εορτή της καταθέσεως της Τιμίας Εσθήτος της Παναγίας μας, ενώ κάθε Παρασκευή τελείται Θεία Λειτουργία.

Ο Ναός της Παναγίας των Βλαχερνών, αποτελεί σήμερα ένα σημείο αναφοράς για την Ρωμηοσύνη της Πόλης, αλλά και για όλους εμάς πού έχουμε την τιμή, την χαρά, αλλά και την ευλογία να επισκεπτόμαστε την Πόλη και το Πατριαρχείο μας. Μέσα σε όλα τα άλλα προσκυνήματα, δεν μπορεί να μην επισκεφτούμε και την Βλαχέρνα, ώστε να πάρουμε το αγίασμα της Παναγίας μας, για να συνεχίσουμε τον δρόμο και την πορεία μας σε αυτόν τον κόσμο.

Η Χάρις και η Ευλογία της Παναγίας της Βλαχερνιτίσσης να σκεπάζουν το Πατριαρχείο μας, τον Πατριάρχη μας, την Ρωμηοσύνη και όλο τον κόσμο.

Ι.Μ.Κίτρους - για το Amen.gr

Kindly Bookmark this Post using your favorite Bookmarking service:
!-