1. Ο ΙΔΙΩΤΙΚΟΣ ΒΙΟΣ ΤΗΣ ΘΕΟΜΗΤΟΡΟΣ
Ἡ Μητέρα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ὡς Θεοτόκος καὶ Μητέρα τοῦ Φωτὸς ἀνέκαθεν εἰς τὴν συνείδησιν τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ τοῦ Καθολικισμοῦ, κατεῖχεν ἰδιαιτέραν θέσιν ὡς ἡ «τιμιωτέρα τῶν Χερουβεὶμ καὶ ἐνδοξοτέρα ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφείμ», ἐπειδὴ ἔτεκεν ἀδιαφθόρως τὸν Θεὸν Λόγον, δηλαδὴ τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ, γενόμενον ἄνθρωπον ὅμοιον μὲ ἡμᾶς χωρὶς ἁμαρτίαν (Ἑβρ. δ´ 15).
Ἐνῶ ἡ Ὑπεραγία Κόρη τῆς Ναζαρὲτ τόσον ὑψώθη εἰς τὴν συνείδησιν τῶν χριστιανῶν, ὥστε ἀπ᾿ ἀρχῆς νὰ λογίζεται αὕτη «μακαρία» (Λουκ. ια´ 27), ἐν τούτοις περὶ τῆς ζωῆς αὐτῆς, καὶ κυρίως τῆς ἰδιωτικῆς, τίποτε δὲν μᾶς εἶναι γνωστὸν ἀπὸ τὰς Γραφάς, παρὰ μόνον ἀπὸ τὴν Ἱερὰν Παράδοσιν ὀλίγα τινά. Ἔτσι περὶ τῶν γονέων της καὶ τῆς παιδικῆς της ἡλικίας ἡ Καινὴ Διαθήκη οὐδὲν λέγει οὔτε ἦτο δυνατὸν νὰ λέγη, ἐφόσον ἄλλα σπουδαιότερα καὶ μέγιστα γεγονότα τῆς ζωῆς τοῦ Κυρίου μας, λόγῳ συντομίας, ἀπεσιώπησεν (Ἰωάν. κ´ 30, κα´ 25).
Τὰ κατὰ τὴν παιδικὴν ἡλικίαν τῆς Μαρίας γνωρίζομεν ἀπὸ τὴν Ἱερὰν Παράδοσιν, ἡ ὁποία διεσώθη εἰς τὸ λεγόμενον Ἀπόκρυφον Εὐαγγέλιον ἢ Πρωτευαγγέλιον τοῦ Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου καὶ πρώτου Ἐπισκόπου Ἱεροσολύμων (Πράξ. ιε´ 13 καὶ Γαλ. α´ 19), ὅπως τοῦ τὸ ἀπέδωσαν χριστιανοί τινες. Ἡ χριστιανικὴ ὅμως Γραμματολογία παραδέχεται ὅτι τὸ ὡς
ἄνω Πρωτευαγγέλιον εἶναι ἔργον τοῦ 2ου αἰῶνος μ.Χ., ἐνῶ ὁ Ἀδελφόθεος Ἰάκωβος ἔζησε τὸν 1ον αἰῶνα μ.Χ., καὶ ὅτι τὸ ἔγραψε κάποιος εὐσεβὴς χριστιανός, διὰ νὰ ἐπισημοποίηση τὴν περὶ τῆς Θεοτόκου παράδοσιν. Διὰ νὰ γίνη ὁ σκοπός του πιστευτός, ἔβαλε τὸ ὄνομα τοῦ Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου (Δέρβου Γ., Χριστ. Γραμματολογία, τόμ. Γ´, σελ. 421).
Πάρα ταῦτα τὸ Πρωτευαγγέλιον θεωρεῖται γνησία διάσωσις τῆς παραδόσεως, διότι ἐκ τούτου ἤντλησαν οἱ Πατέρες τὰ περὶ τῆς παιδικῆς ἡλικίας τῆς Θεοτόκου, ἐνῶ τὸ ἐχρησιμοποίησαν καὶ οἱ ὑμνογράφοι ὡς πηγὴν ἐμπνεύσεως τῶν ὕμνων, οἱ ὁποῖοι ψάλλονται εἰς τὰς καθιερωθείσας ὑπὸ τῆς Ἐκκλησίας ἑορτὰς τῆς Θεοτόκου καὶ τῶν γονέων αὐτῆς, ὅπως θὰ εἴδωμεν κατωτέρω.
2. ΟΙ ΓΕΝΝΗΤΟΡΕΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ
Οἱ τῆς Θεομήτορος καὶ Παρθένου Μαρίας γεννήτορες ἦσαν ὁ Ἰωακεὶμ καὶ ἡ Ἄννα, καταγόμενοι κατὰ τὴν παράδοσιν ὁ μὲν Ἰωακεὶμ ἀπὸ τὴν φυλὴν τοῦ Ἰούδα καὶ τὴν βασιλικὴν οἰκογένειαν τοῦ Δαβίδ, ἡ δὲ Ἄννα κατήγετο ἀπὸ τὴν ἱερατικὴν φυλὴν τοῦ Λευΐ, κόρη τοῦ ἱερέως Ματθὰν καὶ τῆς γυναικός του Μαρίας (Μ. Ὡρολόγιον, 8 Σεπτεμβρίου). Ἐκ τῆς μακάριας ταύτης δυάδος, ἤτοι τοῦ Ἰωακεὶμ καὶ τῆς Ἄννης, ἐγεννήθη ἐξ ἐπαγγελίας ἡ ὑπεραγία Θεοτόκος.
Τὸ ὄνομα Ἰωακεὶμ σημαίνει, ὡς Ἑβραϊκόν, «ὁ Θεὸς φέρει ἠρεμίαν», τὸ δὲ Ἄννα φέρει τὴν χάριν. Τὸ ἐπάγγελμα τοῦ Ἰωακεὶμ ἦτο ποιμὴν «πλούσιος σφόδρα». Ἡ Ἐκκλησία μας ὀνομάζει ἀμφοτέρους θεοπάτορας καὶ τοὺς ἑορτάζει εἰς τὰς 9 Σεπτεμβρίου, τοὺς μνημονεύει δὲ εἰς ἑκάστην μεγάλην ἀπόλυσιν τῶν ἱερῶν ἀκολουθιῶν.
Κατὰ τὸ Πρωτευαγγέλιον, ὁ Ἰωακεὶμ καὶ ἡ Ἄννα ἦσαν προβεβηκότες, δηλ. μεγάλης ἡλικίας, θεοσεβέστατοι, ἐζοῦσαν μὲ δικαιοσύνην καὶ ἦσαν ἄμεμπτοι ἐνώπιον τοῦ Κυρίου. Δὲν εἶχον ὅμως τέκνα καὶ πολὺ ἐλυποῦντο δι᾿ αὐτό, διότι ἡ ἀτεκνία διὰ τοὺς Ἰουδαίους ἐθεωρεῖτο ὄνειδος καὶ θεϊκὴ τιμωρία. Ὅσοι ἦσαν ἄτεκνοι ἐθεωροῦντο ὡς κατώτεροι ἄνθρωποι καὶ ἔπαιρναν τὴν τελευταίαν θέσιν εἰς τὴν συναγωγὴν καὶ εἰς ἄλλας δημοσίας καὶ ἰδιωτικὰς συναναστροφὰς καὶ συναθροίσεις. Εἰς μίαν ἑορτὴν μάλιστα, ὁ Ἰωακεὶμ μετὰ τῆς συζύγου του Ἄννης ἕνεκα τῆς μεγάλης θεοσεβείας τους ἐπῆγαν πρῶτοι εἰς τὸν Ναὸν τοῦ Θεοῦ καὶ πρῶτοι προσέφερον τὰ πρὸς θυσίαν δῶρα τους, ἀλλὰ ὁ ἱερεὺς ὄχι μόνον δὲν ἐδέχθη αὐτὰ ἀλλὰ καὶ μετὰ περιφρονήσεως ἀπέπεμψεν αὐτούς.
Ἐκ τοῦ γεγονότος τούτου ὁ Ἰωακεὶμ καὶ ἡ Ἄννα ἔφυγον διὰ τὸ σπίτι τους καταλυπημένοι. Ἐκεῖ ὁ Ἰωακεὶμ λέγει εἰς τὴν προσφιλῆ σύζυγόν του: Ἀγαπητὴ Ἄννα, δὲν δύναμαι πλέον νὰ ὑποφέρω τὸ ὄνειδος τῆς ἀτεκνίας, διὰ τοῦτο σκέφθηκα ὅπως σὺ μὲν διαμείνης εἰς τὸ σπίτι μας καὶ μὲ τὴν ψυχήν σου καὶ τὴν καρδίαν σου νὰ κάμνης ὅ,τι εἶναι θεάρεστον ἐνώπιον τοῦ Κυρίου, νὰ νηστεύσης καὶ γονατιστὴ νὰ προσεύχεσαι καὶ νὰ παρακαλῆς τὸν Θεόν, ὅπως λύση τὴν εἰς σὲ στείρωσιν καὶ σοῦ χαρίση καρπὸν κοιλίας· ἐγὼ δὲ θὰ ὑπάγω εἰς τὸ ἀπέναντι ὄρος καὶ μὲ νηστείας καὶ προσευχὰς θὰ παρακαλῶ τὸν Θεόν, ὅπως μᾶς δώση τέκνον, τὸ ὁποῖον θὰ ἀφιερώσωμεν εἰς αὐτόν.
Ἀφοῦ ἔμειναν καὶ οἱ δυὸ σύμφωνοι, ἐχωρίσθησαν καὶ ἄρχισαν τὰς νηστείας καὶ τὰς προσευχάς, διὰ νὰ τοὺς δώση ὁ Θεὸς τέκνον.
Ὁ παντοδύναμος Θεὸς ἐκάμφθη ἀπὸ τὰς νηστείας καὶ τὰς μετὰ δακρύων προσευχάς τους καὶ ἔπειτα ἀπὸ πολλὰς ἡμέρας ἔστειλε τὸν Ἀρχάγγελον Γαβριὴλ πρῶτα εἰς τὸν Ἰωακεὶμ ποὺ ἔμενε εἰς τὸ ὄρος, εἰπὼν εἰς αὐτὸν ὅτι ἐστάλη ὑπὸ τοῦ Θεοῦ διὰ νὰ τοῦ ἀναγγείλη ὅτι ἡ δέησίς του εἰσηκούσθη ἀπὸ τὸν Θεὸν καὶ ὅτι ἡ γυναίκα του θὰ γέννηση θυγατέρα, ἡ ὁποία ὡς παρθένος θὰ γέννηση τὸν Σωτῆρα τοῦ κόσμου, καὶ νὰ ἐγκατάλειψη ἀμέσως τὸ ὄρος καὶ νὰ ὑπάγη εἰς τὸν οἶκον του. Ὁ ἴδιος ὁ Ἀρχάγγελος ἐφάνη καὶ εἰς τὴν σύζυγόν του καὶ εἶπεν εἰς αὐτὴν τὰ ἴδια λόγια.
Ὁ Ἰωακεὶμ ὅταν ἐπέστρεψεν εἰς τὸν οἶκον του, εὗρε τὴν σύζυγόν του χαρούμενη καὶ μετὰ χαρᾶς μεγάλης τοῦ ἀναγγέλλει τὴν ἐμφάνισιν τοῦ Ἀρχαγγέλου Γαβριήλ· καὶ οἱ δυὸ συγκινημένοι καὶ γεμάτοι ἀπὸ ἀνεκλάλητον χαράν, διηγεῖται ὁ ἕνας εἰς τὸν ἄλλον τὰ ὑπὸ τοῦ Ἀγγέλου λεχθέντα.
Τὸ Μέγα Ὡρολόγιον τῆς Ἐκκλησίας μας σημειώνει: «Καὶ οὕτω συλλαβοῦσα ἡ Ἄννα ἐκ θείας ἐπαγγελίας, κατὰ τοὺς νόμους τῆς φύσεως, ἠξιώθη γενέσθαι μήτηρ τῆς Μητρὸς τοῦ Κυρίου ἡμῶν». Τὸ γεγονὸς αὐτὸ τῆς συλλήψεως τῆς ἁγίας καὶ θεοπρομήτορος Ἄννης ἑορτάζει ἡ Ἐκκλησία μας, ἀπὸ τοῦ 6ου αἰῶνος ποὺ καθιερώθη ἡ ἑορτή, τὴν 9ην Δεκεμβρίου. Τότε ψάλλεται τὸ παρόν.
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ´.
«Σήμερον τῆς ἀτεκνίας δεσμὰ διαλύονται, τοῦ Ἰωακεὶμ γὰρ καὶ τῆς Ἄννης εἰσακούων Θεός, παρ᾿ ἐλπίδα τεκεῖν αὐτούς, σαφῶς ὑπισχνεῖται (=ὑπόσχεται) θεόπαιδα, ἐξ ἧς αὐτὸς ἐτέχθη ὁ ἀπερίγραπτος, βροτὸς (=ἄνθρωπος) γεγονώς, δι᾿ ἀγγέλου κελεύσας βοῆσαι αὐτῇ· Χαῖρε Κεχαριτωμένη, ὁ Κύριος μετὰ σοῦ».
Ἕτερον. Ἦχος β´
Τῶν δικαίων θεοπατόρων σου, Κύριε, τὴν μνήμην ἑορτάζοντες, δι᾿ αὐτῶν σε δυσωποῦμεν, σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
3. Η ΓΕΝΝΗΣΙΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΑΥΤΗΣ
Ὁ Ἰωακεὶμ καὶ ἡ Ἄννα ἦσαν κάτοικοι τῆς Ναζαρὲτ τῆς Γαλιλαίας. Ἐκεῖ ἡ Ἄννα μετὰ ἐννέα μήνας ἀπὸ τῆς συλλήψεως, ὅπως τῆς προεῖπεν ὁ Ἄγγελος, ἐγέννησε τὴν ἐξ ἐπαγγελίας θυγατέρα της, κατὰ τὸ δέκατον ἕκτον πρὸς τὸ δέκατον ἕβδομον ἔτος πρὸ τῆς γεννήσεως τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Εἰς τοὺς Ἑβραίους ὑπῆρχε νομικὴ διάταξις, ἡ ὁποία ὥριζε νὰ δίδεται τὸ ὄνομα εἰς ὅλα τὰ γεννώμενα τέκνα τὴν ὀγδόην ἡμέραν ἀπὸ τῆς γεννήσεώς τους. Διὰ τοῦτο ὁ δίκαιος Ἰωακεὶμ ἐκάλεσε τὴν ὀγδόην ἡμέραν τοὺς ἱερεῖς τῆς συναγωγῆς, εἰς τὴν ὁποίαν ἀνῆκε, καὶ ὅλους τοὺς συγγενεῖς καὶ φίλους τους καὶ ἔδωκεν εἰς τὴν νεογέννητον θυγατέρα του τὸ ὄνομα Μαριάμ!
Τὸ ἑξαγράμματον ὄνομα Μαριὰμ ἔχει πολλὰς σημασίας, διότι ἡ Μαριὰμ ἦτο προωρισμένη νὰ γίνη νύμφη τοῦ Θεοῦ καὶ μητέρα τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ. Διὰ τοῦτο καὶ ἐδόθη εἰς αὐτὴν ἐκ τοῦ Θεοῦ τὸ ἁρμόζον ὄνομα Μαριάμ!
Ἡ ἀκροστιχὶς τοῦ ὀνόματος Μαριὰμ εἶναι: «Αὕτη, ρύσεται, ἰοῦ, ἅπαντας, μισοκάλου». Δηλαδή, μόνη αὐτὴ ἡ Μαριάμ, εἶχε προωρισθῆ ὅπως ἐλευθέρωση ἡμᾶς ἐκ τοῦ ἰοῦ, δηλαδὴ τοῦ δηλητηρίου, τοῦ μισοκάλου ὄφεως τοῦ διαβόλου.
Τὸ ὄνομα Μαριὰμ* ἔχει καὶ ἄλλην ἔννοιαν· σημαίνει κυρία καὶ βασίλισσα. Καὶ πράγματι εἶναι Κυρία καὶ Βασίλισσα καὶ Σώτειρα τοῦ σύμπαντος κόσμου, διότι γεννήσασα τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ καὶ Σωτῆρα τοῦ κόσμου, τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν, ἔσωσε καὶ σώζει δι᾿ Αὐτοῦ ὅλους τοὺς πιστεύοντας εἰς τὸν υἱόν της, καὶ τιμώντας αὐτήν. Διὰ τοῦτο ἀπὸ τότε καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας μακαρίζουν τὴν Μαριὰμ πᾶσαι αἱ γενεαί, διότι ἡ γέννησις αὐτῆς ἔφερε τὴν χαρὰν εἰς ὅλην τὴν οἰκουμένην, ὅπως τοῦτο δηλώνει καὶ τὸ ἀπολυτίκιον, τὸ ὁποῖον ψαλλομεν εἰς τὴν ἑορτὴν τῆς γεννήσεώς της, τὴν 8ην Σεπτεμβρίου.
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ´.
Ἡ γέννησίς σου Θεοτόκε χαρὰν ἐμήνυσε πάσῃ τῇ οἰκουμένῃ· ἐκ σοῦ γὰρ ἀνέτειλεν ὁ ἥλιος τῆς δικαιοσύνης, Χριστὸς ὁ Θεὸς ἡμῶν καὶ λύσας τὴν κατάραν ἔδωκεν τὴν εὐλογίαν, καὶ καταργήσας τὸν θάνατον, ἐδωρήσατο ἡμῖν ζωὴν τὴν αἰώνιον.
* Τὸ ὄνομα «Μαριάμ» ἀπὸ τὴν ἐποχὴν τοῦ Μωϋσέως ἦτο ἔνδοξον μεταξὺ τῶν Ἰσραηλιτῶν καὶ ἐδίδετο κατὰ προτίμησιν εἰς τὰς θυγατέρας τους, πρὸς τιμὴν τῆς ἀδελφῆς τοῦ μεγάλου προφήτου καὶ ἀρχηγοῦ. Εἰς τὴν Πάλαιαν Διαθήκην πολλαὶ γυναῖκες φέρουν τὸ ὄνομα αὐτό. Εἰς δὲ τὴν Καινὴν Διαθήκην μόνον ἕξι ἅγιαι γυναῖκες. Μία ἡ Μήτηρ τοῦ Κυρίου, δευτέρα ἡ μήτηρ τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Μάρκου, τρίτη ἡ σύζυγος τοῦ Κλεόπα ἢ Κλωπᾶ καὶ ἡ μήτηρ τῶν Ἀποστόλων Ἰωσῆ καὶ Ἰακώβου τοῦ Μικροῦ, τετάρτη ἡ ἀδελφὴ τοῦ Λαζάρου, πέμπτη ἡ Μαγδαληνὴ καὶ ἕκτη κάποια εὐσεβὴς γυναίκα καὶ καλὴ χριστιανὴ ποὺ κατοικοῦσε εἰς τὴν Ρώμην (Ρωμ. ιστ´ 6).
4. Η ΕΙΣΟΔΟΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΕΙΣ ΤΟΝ ΝΑΟΝ ΚΑΙ Η ΔΩΔΕΚΑΕΤΗΣ ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΤΗΣ
Ἡ θυγατέρα τῶν δικαίων θεοπατόρων Ἰωακεὶμ καὶ Ἄννης, ἡ Μαριάμ, ἀφοῦ συμπλήρωσε τὸ τρίτον ἔτος τῆς ἡλικίας της, τὴν παρέλαβον οἱ γονεῖς της καὶ σύμφωνα μὲ τὴν ὑπόσχεσίν τους εἰς τὸν Θεὸν τὴν ὡδήγησαν εἰς τὸν Ναόν, ὅπου ἐκεῖ τὴν παρέλαβεν ὁ Ἀρχιερεὺς καὶ τὴν εἰσήγαγεν εἰς τὸ ἐνδότερον τοῦ Ναοῦ, ἤτοι εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων. Τὴν εἴσοδον τῆς Μαριὰμ εἰς τὸν Ναὸν ἡ Ἐκκλησία μας ἑορτάζει τὴν 21ην Νοεμβρίου. Τότε ψάλλει τὸ ἑξῆς ὡραῖον Κοντάκιον.
Ἦχος δ´
«Ὁ καθαρώτατος ναὸς τοῦ Σωτῆρος, ἡ πολυτίμητος παστὰς καὶ παρθένος, τὸ ἱερὸν θησαύρισμα τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ, σήμερον εἰσάγεται ἐν τῷ οἴκῳ Κυρίου, τὴν χάριν συνεισάγουσα, τὴν ἐν Πνεύματι Θείῳ· ἣν ἀνυμνοῦσιν ἄγγελοι Θεοῦ· αὐτὴ ὑπάρχει, σκηνὴ ἐπουράνιος».
Ἡ εἴσοδος εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων ἦτο ἀπηγορευμένη εἰς ὅλους, λαϊκοὺς καὶ κληρικούς, καὶ μόνον εἰς τὸν Ἀρχιερέα ἐπετρέπετο μίαν φορὰν τὸ ἔτος καὶ μετὰ ἀπὸ προηγουμένην πρὸς τὸν Θεὸν ἐξιλαστήριον θυσίαν. Ἀφοῦ ἡ εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων εἴσοδος ἀπηγορεύετο εἰς πάντας, ἄρα οὔτε καὶ εἰς τὴν Μαριὰμ ἐπετρέπετο· ἀλλὰ ἡ Μαριὰμ ἦτο ἡ πρὸ τῶν αἰώνων προωρισμένη καὶ ὑπὸ τῶν προφητῶν προαγγελθεῖσα νὰ γίνη μήτηρ τοῦ ἐνανθρωπήσαντος Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ καὶ διὰ τοῦτο ὁ Θεὸς κατὰ θαυμαστὸν τρόπον ἐπέτρεψεν εἰς αὐτὴν νὰ εἰσέλθη εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων.
Τὴν εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων εἴσοδον τῆς Μαριὰμ ἀπεκάλυψεν ὁ Θεὸς εἰς τὸν Ἀρχιερέα Ζαχαρίαν, τὸν πατέρα τοῦ Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου, διὰ τοῦ ἐπὶ τοῦ στήθους αὐτοῦ κρεμασμένου Λογείου* ἢ Ἐφοὺδ καὶ ἔτσι ἐπείσθησαν οἱ ἱερεῖς καὶ ὁ λαός, ὅτι ὁ Θεὸς ἐπιτρέπει τὴν εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων εἴσοδον τῆς Μαριάμ, τῆς θυγατέρας τῶν δικαίων θεοπατόρων Ἰωακεὶμ καὶ Ἄννης.
Ὁ Ἀρχιερεὺς Ζαχαρίας, ὅταν εἶδε νὰ εἰσέρχεται εἰς τὸν Ναὸν ἡ παρθένος Μαριάμ, ὁδηγηθεῖσα ὑπὸ τῶν γονέων της, εἶπε πρὸς αὐτήν: «Χαῖρε Βασίλισσα τοῦ κόσμου καὶ ἀνθρώπων· Χαῖρε Παναγία Θεοτόκε, ἡ μήτηρ τοῦ μεγάλου βασιλέως Χριστοῦ· χαῖρε τῶν προφητῶν τὸ κήρυγμα καὶ ἡ ἐκπλήρωσις τῶν λόγων αὐτῶν. Αἱ ψυχαὶ τῶν προφητῶν βλέπουσαι νὰ εἰσέρχεσαι σήμερον εἰς τὸν Ναὸν χαίρονται καυχόμεναι δι᾿ ἐσέ. Ὁ Ἡσαΐας Παρθένον σὲ ὠνόμασε λέγων: «Ἰδοὺ ἡ Παρθένος ἐν γαστρὶ ἕξει καὶ τέξεται υἱὸν καὶ καλέσουσι τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἐμμανουήλ». Ὁ Ἰεζεκιὴλ πύλην σὲ προεῖπεν: «Ἡ πύλη αὕτη κεκλεισμένη ἔσται, οὐκ ἀνοιχθήσεται οὐδ᾿ οὐ μὴ διέλθῃ τις δι᾿ αὐτῆς». Ὁ Δανιὴλ ὄρος σὲ ἐκάλεσεν. Ὁ Ἰακὼβ κλίμακα σὲ προεῖδε λέγων: «Καὶ ἰδοὺ κλίμαξ ἐπεστήρικτο ἐπὶ τῆς γῆς, ἧς ἡ κεφαλὴ ἀφικνεῖτο εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ οἱ ἄγγελοι τοῦ Θεοῦ ἀνέβαινον καὶ κατέβαινον ἐπ᾿ αὐτήν». Ὁ προφητάναξ Δαβὶδ βασίλισσα σὲ ἀποκαλεῖ λέγων: «Παρέστη ἡ βασίλισσα ἐκ δεξιῶν σου ἐν ἰματισμῷ διαχρύσῳ περιβεβλημένη πεποικιλμένη». Ὁ Σολομῶν σὲ προβλέπει ἀνωτέραν πασῶν τῶν γυναικῶν λέγων: «Πολλαὶ γυναῖκες ἐποίησαν δύναμιν, σὺ δὲ ὑπέρκεισαι καὶ ὑπερῆρας (=ὑπερεῖχες) πάσας».
Καὶ ἄλλας πολλὰς προεικονίσεις καὶ προφητεύσεις ἀπηύθυνεν ὁ Ἀρχιερεὺς Ζαχαρίας πρὸς τὴν παρθένον Μαριάμ. Ἀπευθυνόμενος δὲ καὶ πρὸς τοὺς γεννήτοράς της εἶπεν ὅτι «οὗτοι εἶναι οἱ ὑπὸ τοῦ ἐν ὑψίστοις Θεοῦ ευλογημένοι ὡς γεννήσαντες τὴν παγκόσμιον εὐλογίαν δι᾿ ἧς θὰ λυτρωθῶσιν ἐκ τῆς τῶν προπατόρων ἀρᾶς (=κατάρας) πάντα τὰ πέρατα τῆς γῆς».
Ὁ καθαρώτατος ναὸς τοῦ Σωτῆρος, τὸ ταμεῖον τῶν ἀρετῶν καὶ θησαύρισμα τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ, ἡ πνευματέμφορος Κόρη καὶ ἐπουράνια Σκηνή, ἡ Μαριάμ, μέσα εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων ἐτρέφετο, ὑπηρετεῖτο καὶ ἐδιδάσκετο ἀπὸ τὸν Ἀρχάγγελον Γαβριὴλ καθ᾿ ὅλην τὴν δωδεκαετῆ παραμονήν της εἰς τὸν Ναόν.
Δι᾿ ἀΰλου, λοιπόν, καὶ θείας τροφῆς ἐτρέφετο ὑπὸ τοῦ Ἀρχαγγέλου Γαβριὴλ ἡ Παρθένος Μαριάμ, ὅπως εἶναι γεγραμμένον:
Ἔνδον τρέφει σε Γαβριὴλ ναοῦ, Κόρη,
Ἥξει δὲ μικρὸν καὶ τὸ Χαῖρέ σοι λέξων.
Βῆ ἱερὸν Μαρίη τέμενος παρὰ εἰκάδι πρώτῃ.
Εἰς τὸ ἄδυτον τοῦ Ναοῦ ὁ Γαβριὴλ σὲ τρέφει, Κόρη,
καὶ θὰ ἔλθῃ σύντομα νὰ σοῦ εἰπῆ καὶ τὸ χαῖρε.
Ἐμπῆκε εἰς τὸν Ἱερὸν Ναὸν ἡ Μαρία τὴν 21ην τοῦ μηνός.
Ζοῦσε εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων ὡς ἔνσαρκος ἄγγελος καὶ δὲν ἐξῆλθεν ἀπὸ τὸν Ναὸν καθ᾿ ὅλον τὸ διάστημα τῆς δωδεκαετοῦς παραμονῆς της.
Ἀφοῦ συμπλήρωσε δωδεκαετῆ παραμονὴν εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων ἡ Παρθένος Μαριάμ, θείᾳ ἐντολῇ ἐξῆλθε τοῦ Ναοῦ εἰς ἡλικίαν δέκα πέντε ἐτῶν. Ἔπειτα ἀπὸ ὀλίγον χρόνον ἐγένετο ἡ μνηστεία της μετὰ τοῦ τέκτονος (=ξυλουργοῦ) Ἰωσήφ.
* Τὸ Λογεῖον ἢ Ἐφοὺδ εἶναι ὄνομα ἑβραϊκὸν ποὺ σημαίνει λύτρωσιν ἢ δηλώνει τὰ μέλλοντα νὰ γίνουν. Ἀπετελεῖτο ἀπὸ χρυσὸ ὕφασμα μιᾶς σπιθαμῆς μὲ μεγάλη τέχνη κατασκευασμένο· εἰς τὸ μέσον εἶχε ἀστέρα ὁλόχρυσο καὶ ἑκατέρωθεν αὐτοῦ σμαράγδια. Μεταξὺ δὲ τῶν σμαραγδιῶν ὑπῆρχε ἀδάμας, ὁ ὁποῖος ἤστραπτε καὶ ἐξέπεμπεν ἀκτῖνας φωτός, ὅταν ὁ Θεὸς συγκατετίθετο εἰς τὸ αἴτημα τοῦ ἱερέως, ὁ ὁποῖος τὸ ἔφερεν εἰς τὸ στῆθος του.
5. Η ΜΝΗΣΤΕΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΘΕΝΟΥ ΜΑΡΙΑΜ. ΠΟΙΟΣ Ο ΣΚΟΠΟΣ
Ὅταν ἐξῆλθεν ἐκ τοῦ Ναοῦ ἡ Παρθένος Μαριάμ, μετὰ δωδεκαετῆ παραμονήν της εἰς αὐτόν, οἱ γονεῖς της Ἰωακεὶμ καὶ Ἄννα εἶχαν ἀποθάνει καὶ διὰ νὰ μὴ μείνη χωρὶς προστασία, ὁ Θεὸς ἐγνώρισε εἰς τοὺς ἱερεῖς τοῦ Ναοῦ διὰ θείων σημείων ὅτι ὀφείλουν αὐτοὶ νὰ παραλάβουν τὴν Μαριὰμ ὑπὸ τὴν κηδεμονίαν καὶ προστασίαν τους. Ἕνεκα, λοιπόν, τῆς θείας αὐτῆς ἐντολῆς ἐμνήστευσαν τὴν Μαριὰμ μὲ ἄνδρα δίκαιον ὀνόματι Ἰωσήφ, ὅπως ὑπηρέτηση οὗτος εἰς τὸ ὑπερφυὲς τῆς Θείας Οἰκονομίας μυστήριον.
Εἰς τὴν πρότασιν τῶν Ἱερέων νὰ μνηστευθῆ τὴν Μαριὰμ ὁ Ἰωσήφ, εἶπεν: «Υἱοὺς ἔχω καὶ πρεσβύτης εἰμί, αὕτη δὲ νεάνις, μήπως περίγελως γένωμαι τοῖς υἱοῖς Ἰσραήλ;». Παιδιά, τοὺς λέγει, ἔχω γιοὺς καὶ εἶμαι περασμένης ἠλικίας, αὐτὴ εἶναι μικρὴ κοπέλα, μήπως γίνω περίγελως εἰς τὸν λαὸν τοῦ Ἰσραήλ; Ἀλλὰ ἐπείσθη καὶ παρέλαβε τὴν Μαριὰμ ὁ Ἰωσὴφ «εἰς τήρησιν», δηλαδὴ εἰς προστασίαν. Τὴν ἄφησε δὲ εἰς τὴν οἰκίαν του τῆς πόλεως Ναζαρὲτ καὶ ἀπῆλθεν «εἰς τὰς οἰκοδομὰς αὐτοῦ».
Ὁ Ἰωσήφ, ὁ τῆς Παρθένου Μαριὰμ μνηστήρ, κατήγετο ἀπὸ τὸ γένος Δαβίδ, τοῦ ὁποίου τὴν γενεαλογίαν περιγράφει ὁ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος εἰς τὸ πρῶτον κεφάλαιον τοῦ Εὐαγγελίου του. Ἦτο χῆρος, ἄνδρας εὐσεβὴς καὶ δίκαιος, ὅπως γράφει ἡ Γραφή, κατοικοῦσε εἰς τὴν Ναζαρὲτ τῆς Γαλιλαίας καὶ ἐπηγγέλετο τὸν ξυλουργὸν διὰ τοῦτο ἐκαλεῖτο καὶ τέκτων.
Τὸ ὄνομα Ἰωσὴφ ἑρμηνεύεται «προσθήκη» καὶ «αὔξησις», καθ᾿ ὅτι ὁ Ἰωσὴφ προώδευεν εἰς τὸ ἀγαθὸν καὶ εἰς τὴν ἐκτέλεσιν καλῶν ἔργων. Ὁ Ἰωσὴφ καὶ ἡ Παρθένος Μαριὰμ κατήγοντο ἀπὸ τὴν Ναζαρέτ, διὰ τοῦτο καὶ ἐπετράπη εἰς τὸν Ἰωσὴφ νὰ μνηστευθῇ τὴν Μαριάμ, ἐπειδὴ δὲν ἐπετρέπετο ἀπὸ ἄλλην χώραν νὰ λαμβάνουν σύζυγον εἰμὴ ἀπὸ τὸν τόπον τῆς ἰδίας καταγωγῆς.
Ὅταν ἐμνηστεύθη τὴν Μαριὰμ ὁ Ἰωσὴφ ἦτο ἑξήκοντα πέντε ἐτῶν καὶ τοῦτο ἔγινε διὰ νὰ ὑπηρετήσῃ αὐτὴν εἰς τὸ μέγα τῆς Ἐνσάρκου Οἰκονομίας μυστήριον, ὅπως διὰ τὴν εἰς Αἴγυπτον φυγὴν καὶ ἐπάνοδον ἐξ αὐτῆς κ.λπ. Μετὰ τέσσαρας μῆνας ἀπὸ της μνηστείας αὐτῶν ἐγένετο ὁ Εὐαγγελισμὸς τῆς Παρθένου Μαριὰμ ὑπὸ τοῦ Ἀρχαγγέλου Γαβριήλ. Ὁ Ἰωσὴφ ἔζησε μέχρι τοῦ δωδεκάτου ἔτους τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, διότι ἕως τότε μνημονεύουν τὸ ὄνομά του οἱ θεῖοι Εὐαγγελισταί.
Ποῖος ὁ σκοπὸς τῆς μνηστείας
Τὸν σκοπὸν τῆς μνηστείας τῆς θεόπαιδος κόρης Μαριὰμ μετὰ τοῦ γέροντος Ἰωσὴφ περιγράφει εἰς τὴν ἑρμηνείαν τοῦ πρώτου κεφαλαίου τοῦ κατὰ Λουκᾶν Εὐαγγελίου ὁ Εὐθύμιος ὁ Ζιγαβηνός, ὁ ὁποῖος δανεισθεὶς καὶ ἀπὸ τοὺς Ἁγίους πατέρας λέγει:
«Ἡ Παρθένος Μαριὰμ ἐμνηστεύσατο τὸν Ἰωσήφ, ὅπως διαφύγει τὴν προσοχὴν τοῦ διαβόλου, διότι ὁ διάβολος γνωρίζων ἐκ τῶν προφητειῶν (αἵτινες ἔλεγον ὅτι ὁ Χριστὸς μέλλει γεννηθῆναι ἐκ κόρης παρθένου καὶ ἄνευ θελήματος ἀνδρός) ἕνεκεν τούτου ὁ διάβολος παρετήρει μετ᾿ ἀκριβείας πάσας τὰς παρθένους καὶ ὁποίαν παρθένον ἤθελεν ἵδη ἐν γαστρὶ ἔχουσαν, εἰς ταύτην καταπήξη πάσας τὰς δολερὰς αὐτοῦ παγίδας καὶ πάσας τὰς κακοτεχνίας αὐτοῦ, ὅπως μὴ πιστευθῆ ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων ὁ ὑπ᾿ αὐτῆς γεννηθεὶς Υἱὸς τοῦ Θεοῦ. Διὰ τοῦτο ηὐδόκησεν ὁ Θεός, ὅπως ἡ εἰς κατοικητήριον αὐτοῦ ἐκλεχθεῖσα Παρθένος Μαριάμ, μεμνηστευμενη οὖσα μετ᾿ ἀνδρός, διαφύγη τὴν προσοχὴν τοῦ διαβόλου καὶ οὕτω ἐκτελεσθῆ ἐν δικαιοσύνῃ ἡ τοῦ Θεοῦ θεία βουλή, διότι ὁ διάβολος μεριμνῶν καὶ προσέχων εἰς τὰς ἀμνηστεύτους παρθένους, ἡ μεμνηστευμενη θείᾳ εὐδοκίᾳ Παρθένος Μαριὰμ διέφυγε τὴν προσοχὴν τοῦ διαβόλου, καὶ οὕτως ἐξετελέσθη ἡ τοῦ Θεοῦ θεία βουλή».
Αναρτήσεις
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.