4. ΤΙΤΛΟΣ ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΑΤΡΟΛΟΓΙΑΣ

4. ΤΙΤΛΟΣ ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΑΤΡΟΛΟΓΙΑΣ

Έδώ πρόκειται πράγματι γιά δύο προβλήματα, τοϋ όρθοϋ τίτλου, πού πρέπει νά έχη τό σχετικό μέ τούς Πατέρες υλικό, καί τοΰ όρισμοΰ τής έπιστήμης, ή όποία έρευνά τό υλικό τοΰτο. Ή στενή σχέση μεταξύ τών δύο προβλημάτων επιβάλλει τήν παρουσίασή τους στήν ίδια παράγραφο.

Άπό τούς ήδη χρησιμοποιηθέντες τίτλους φαίνεται καθαρά ή προτίμηση τών έρευνητών πρός τήν ίστορικοφιλολογική θεώρηση τής πατρολογικής ύλης. Ενδεικτικοί τίτλοι :

Altaner Β. -Stuiber Α., Patrologie, Herder 71966.

Bardenhewer Ο., Geschichte der altkirchlichen Literatur, Freiburg i. Br. 1913 έξ.

Β a r d y G., Literature grecque chr£tienne, Paris 1928.

Campenhausen v. Hans, Griechische Kirchenvater, Stutt¬gart 21956.

Δ έ ρ β ο υ Γ., Χριστιανική Γραμματολογία, 'Αθήναι 1903-1910.

Harnack Α., Geschichte der altchristlichen Literatur bis Euse- bius, Leipzig 1893.

Κοντογόνου Κ., Φιλολογική καί κριτική ιστορία... τών άγίων της Εκκλησίας Πατέρων καί τών συγγραμμάτων αύτών, 'Αθήναι 1851-1853.

Kraft Hein., Die Kirchenvater, Bremen 1966.

Μπαλάνου Δ., Πατρολογία, ήτοι οί εκκλησιαστικοί συγγραφείς μέχρι τοϋ Θ' αιώνος, 'Αθήναι 1930.

Μ π ό ν η Κ., Εισαγωγή εις τήν άρχαίαν χρίστιανικήν γραμματείαν (96 325 μ.Χ.), 'Αθήναι 1974.

Quasten J oh., Patrology, Utrecht 1950-1960.

Oi τίτλοι μέ τις λέξεις «Ιστορία» καί «γραμματεία» υπερ¬τερούν σαφώς. Ό τίτλος «Πατρολογία» άπαντα λιγώτερο, ενώ καί έκεΐ δπου άπαντα δηλώνεται συχνά μέ κάποιο ύπό- τιτλο δτι άκολουθεΐ ίστορικογραμματολογική κυρίως ύλη. Καί είναι άλήθεια δτι πρόκειται περί τής άρχαίας χριστιανι¬κής Γραμματείας, όπου άνήκει καί ή Πατρολογία, ή όποία έξετάζει τούς Πατέρες. Ό όρος Χριστιανική Γραμματεία σάν τίτλος είναι εύρύτερος άπό τόν όρο Πατρολογία, διότι ρητά περιλαμβάνει πάν ό,τι γράφηκε άπό χριστιανικό χέρι. 'Ενδιάμεσος όρος είναι βέβεκα ό όρος 'Εκκλησιαστική Γραμ¬ματεία, διότι περιλαμβάνει λιγώτερους άπό δσους περιλαμβά¬νει ή Χριστιανική Γραμματεία καί περισσότερους άπό όσους ή Πατρολογία, άφοΰ οί έκκλησιαστικοί συγγραφείς δέν είναι δλοι Πατέρες καί Διδάσκαλοι. 'Εμείς, εκτιμώντας τήν παρα¬πάνω πραγματικότητα, προτιμήσαμε τόν δρο Πατρολογία γιά τούς εξής λόγους καί μέ τις εξής προϋποθέσεις :

α. Μας ένδιαφέρουν άπό τήν όλη χριστιανική γραμμα¬τεία πρωτίστως οί Πατέρες καί Διδάσκαλοι καί τά έργα τους.

β. Άπό τόν καίριο σκοπό τοΰ βιβλίου, πού είναι οι Πατέ¬ρες καί Διδ., πρέπει νά έξαχθή καί ό τίτλος του.

γ. Οί Πατέρες είναι κατά κανόνα οί στυλοβάτες καί τής δλης Χριστιανικής Γραμματείας, τήν όποία συνεξετάζομε.

δ. Κάτω άπό τόν τίτλο Πατρολογία μπορούμε νά δώσωμε καί δίδομε τό όλικό πού άφορά στήν όλη χριστιανική Γραμ¬ματεία. Άπό μία έποψη δηλαδή, άν δέν έπιθυμούσαμε νά ύπογραμμίσωμε τήν έξαιρετική σημασία τών Πατέρων καί άν δέν θέταμε θεολογικά κι έκκλησίολογικά κριτήρια στή θεώρηση τής ύλης μας, θά μπορούσαμε άνετα νά χρησιμο- ποιήσωμε τόν τίτλο ((Χριστιανική Γραμματεία)) ή (C Αρχαία Χριστιανική Γραμματεία)

Μετά άπ' όσα προηγήθηκαν στήν «Εισαγωγή» μας μποροϋμε νά δώσωμε σύντομο καί όπωσδήποτε συμβατικό καί περιγραφικό ορισμό τής Πατρολογίας:

Πατρολογία είναι ή θεμελιώδης θεολογική έπιστήμη πού έρευνα καί άξιολογεϊ κριτικά, μέ θεολογικές προϋποθέσεις (άλλά χωρίς προκαταλήψεις) καί μέ τή βοήθεια κάθε άναγ- καίας έπιστημονικής μεθόδου, τούς Πατέρες καί Διδασκάλους τής Εκκλησίας. Συγχρόνως όμως, έρευνα καί άξιολογεϊ όλους τούς μεταποστολικούς χριστιανούς συγγραφείς καί τά παντός είδους χριστιανικά έργα (προσωπικά, συλλογικά, ά- νώνυμα, ψευδεπίγραφα, άπόκρυφα, ποιητικά).

Ή Πατρολογία δέ ώς έγχειρίδιο άποτελεΐ τόν πιστό κα¬θρέπτη ή τή σύνοψη τής όλης πατρολογικής έρευνας.

Σελίδες 88 - 90 

Kindly Bookmark this Post using your favorite Bookmarking service:
!-