6. Αρετή και αγιότης

 Ἐπίλογος

Συμπερασματικά θά λέγαμε πώς ὁ ἐνάρετος ἄνθρωπος εἶναι μαζί στρατηγός καί γεωργός. Γι' αὐτό δέν θεραπεύει τήν καθαρή θεωρία, πού μένει κλεισμένη στόν κρυστάλλινο πύργο της. Δέν καταφρονεῖ τήν ἔμπρακτη ἐφαρμογή : ἡ θεωρία τῆς ἀρετῆς βρίσκει τήν φυσική συνέχεια καί τήν ἠθική δικαίωσή της στήν ἁγιαστική πράξη. Στέλνουμε μήνυμα στούς ἀνθρώπους τῆς ἀρετῆς γυρεύοντας τό δρόμο τῆς ψυχῆς τους, γιά ν' ἀκουμπήσουμε σ' αὐτούς τήν ἀγωνία μας. Ἐξάλλου ἡ ἀρετή εἶναι σύμφυτη μέ τόν νόμο καί ὁ νόμος εἶναι σύμφυτος μέ τό πνεῦμα καί πνεῦμα σημαίνει ἐλευθερία καί πειθαρχία· ἐλευθερία πνεύματος ὑπάρχει   ὅσο ὑπάρχουν οἱ νόμοι τῆς ἀρετῆς.   Οἱ   τυχαῖες   κινήσεις   δέν   εὐλογοῦνται.   Μόνο   ὅσοι ἀθλοῦνται σκληρά στόν στίβο τῆς ἀρετῆς στεφανώνονται μέ τό στεφάνι τῆς Ἁγιότητος καί εὐλογοῦνται.

" Οἱ Προφῆται ὡς εἶδον, οἱ Ἀπόστολοι  ὡς ἐδίδαξαν,   ἡ Ἐκκλησία ὡς παρέλαβεν, οἱ Διδάσκαλοι ὡς ἐδογμάτισαν, ἡ Οἰκουμένη ὡς συμπεφρόνηκεν, ἡ Χάρις ὡς ἔλαμψεν, ἡ Ἀλήθεια ὡς ἀποδέδεικται.....οὕτω φρονοῦμεν, οὕτω κηρύσσομεν Χριστόν τόν ἀληθινόν Θεόν ἡμῶν...."
Ἐάν γνωρίσουμε καί ἀξιοποιήσουμε τούς καρπούς τῶν Ἀρετῶν, τότε θά φυλάξουμε τήν Ἁγιότητα διακονώντας τήν ἑνότητα τῶν πάντων. Διότι ἡ Δόξα τοῦ Θεοῦ θά εἶναι ἀνάμεσά μας, μεθεκτή, γιά τόν ἀνακαινισμό-ἁγιασμό τόν δικό μας καί ὁλοκλήρου τῆς κτίσεως.72




ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ


1. Βλ. Γ. Σ. Κρουσταλάκη, Διαπαιδαγώγηση, πορεία ζωῆς, Ἀθήνα 1995, σ. 84-102 .
2. Ματθ. 7, 13.
3.  Uberto  Eco,  Ὁ  εἰκοστός  αἰώνας ἦταν  ἕνα  ἔμφραγμα. Σημειώματα, Θεσσαλονίκη. Ἐκδ. Ὀργανισμός, 1990, σ. 177 κ. ἐ.
4.  π.  Ἀντ.  Ἀλεβιζοπούλου,  Διαλογισμός  ἤ  προσευχή; Ἀθῆναι ἔκδ. Διάλογος, 1993...
5. Ἀρχιμ. Ἀντίπα Νικηταρᾶ, Ἡ πρόληψη τοῦ ἐγκλήματος κατά τήν ἄσκηση τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, Ἱ. Πάτμος 2001, σ.34
6. L. Boutroux, Questions de morale et d’ education, Grande Encyclopedie.
7. Ἀριστοτέλους,    Ἠθ.    Νικομάχεια,    Εἰσαγωγή,    ἔκδ. "Παπύρου", σ.25
8. Ἀριστοτέλης, Ἠθ. Εὐδήμεια, 1ος τ., ἔκδ. "Παπύρου" ,σ.51
9. Ἀνδρ. Δαλέζιος...
10.Ἀριστοτέλους, Ἠθ.  Εὐδήμεια, 1ος   τ.,   ἔκδ. Παπύρου",σ....
11. Ἀριστοτέλης, Ἠθ. Νικομάχεια...
12. Πλάτωνος, Πολιτεία Ζ 519.
13. Πλάτωνος, Πολιτεία Ε 460, Νόμ. Α 637, Β666α, 673, 775.
14. Ἀββακούμ 3, 3.
15. Ἡσαΐας 6, 1-3.
16. Ἡσαΐας 42, 8.
17. Ἡσαΐας 42, 12.
18. Γαλ. 5, 22.
19. Παροιμ. 3, 3.
20. Ἔξοδος 19, 5- 6.
21. Α´ Πέτρ. 2, 9.
22. Ἔξοδος 22, 31
23. Ἰω. 17, 17
24. Ἰω. 17, 19
25. Πράξ. 20, 32
26. Ἑβρ. 12, 9-10
27. Ρωμ. 1, 4
28. Β´ Κορ. 7, 1
29. Α´ Θεσ. 3,12-13
30. Ἁγ. Γρηγορίου Παλαμᾶ, Ἀντιρρητικός πρός Ἀκίνδυνον,5, 28, τόμος 3 σ. 377
31.   Γεωργίου   Ι.   Ματζαρίδη,   Χριστιανική   Ἠθική,   ἔκδ. Πουρναρᾶ, Θεσσαλονίκη 1983 σ. 69
32. Ἀρχιμ. Σωφρονίου, Ὁ Γέρων Σιλουανός, ἔκδ. Ἱ. Μονῆς Τιμίου Προδρόμου, Ἔσσεξ, Ἀγγλία, 1978, σ. 109
33. Ἁγ. Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ, Περί Ἀρετῶν καί Κακιῶν, ψυχικῶν καί πνευματικῶν P.G. 95, 1233 D.
34. Ἁγ. Γρ. Νύσσης, Εἰς τό Ἆσμα , Jaeger VI,σ. 285
35. Ἁγ. Γρ. Νύσσης, Περί τοῦ κατά Θεόν σκοποῦ, Jaeger VIII,1, 43
36. Αὐτόθι, VIII, 1, 44
37. Εἰς τόν Βίον Μωϋσέως PG 44, 376
38. Εἰς τήν Βάπτισιν PG 46, 600 Β
39. Εἰς τόν Ἐκκλησιαστήν 8, Jaeger V 423
40. Εἰς τό Ἆσμα, Jaeger VI,σ. 159
41. Ρωμ. 12,9
42. Ἁγ. Μαξίμου Ὁμολογητοῦ, Κεφ. Θεολογικά, Λόγος α, Περί βίου ἀρετῆς καί κακίας, P. G. 91, παρ. 721-729 48 251
43. Ἁγ. Ἰω. Δαμασκηνοῦ, Ἱερά Παράλληλα, Στοιχεῖον Α, σ.
44. Ἁγ. Διονυσίου Ἀεροπαγίτου, Περί Θείων Ὀνομάτων σ.
45. Ἁγ. Μαξ. Ὁμολ., Κεφ. Θεολογικά 1, 75, PG 90, 1209 G
46. Β´ Κορ. 4,6
47. Ἁγ. Συμεών τοῦ Νέου Θεολόγου, Ἠθικός Λόγος Α, ι 3-4 σ. 175, 177, 179
48.   Ἁγ.   Γρηγόριου   Νύσσης,   Εἰς   τήν   ἐπιγραφήν   τῶν Ψαλμῶν 2,5 PG 44 504 D .
49. Ἁγ. Μάρκου Ἐρημίτου, Περί Νόμου Πνευματικοῦ, 196 PG 65 929A
50. Γεωργίου Μαντζαρίδη, Χριστιανική Ἠθική, Χρόνος καί
Ἀρετή, ἔκδ.Πουρναρᾶ, Θεσσαλονίκη σ. 366, 367, 368
51. Νικολ.Μπερντιάγεφ, Τό πνεῦμα τοῦ Ντοστογιέφσκι, μτφ. Ν. Ματσούκα, ἔκδ. Πουρναρᾶ, Θεσ/νίκη 1972
52. Ἐκκλησία καί Αὐτοκράτωρ εἰς τό Βυζάντιον, Ἀθῆναι 1959, σ. 3
53. περ. " Ὁ Ποιμήν " ,Ἰούλιος-Αὔγουστος 1977, σελ. 167
54. Βλ. στά Αὐτόγραφα
55. Ἰω. Μ.  Χατζηφώτη, Φώτης Κόντογλου, ἔκδ. Γραμμή, σ.80
56. Τό κατά Ματθαῖον Εὐαγγέλιον, Ἀθῆναι 1952, σ. 3
57.  Ἀνέστη  Γ.  Κεσελόπουλου,  Ἡ  λειτουργική  παράδοση
στόν Ἀλ. Παπαδιαμάντη, ἔκδ. Πουρναρᾶ, Θεσσαλονίκη, σ. 22
58. Γεωργίου Σ. Κρουσταλάκη,Ὁ Γέρων Πορφύριος, ἔκδ. Ἰχνηλασία, σ. 18
59.  Γέροντος Παϊσίου, Λόγοι β , Πνευματική ἀφύπνιση, σ.91
60.  Μητρ.  Βερατίου  Ἰγνατίου  Τριάντη  «Ὁ  Γέροντας  τῆς Πάτμου» ,ἔκδ. Ἱερᾶς Μονῆς Εὐαγγελισμοῦ, Πάτμος 1997,σ...
61. Ἁγιότητα, ἔκδ. Ἀκρίτας, σ. 13
62. Ἰω. 3, 8
63. Πράξ. 16, 9
64.Ἰω.    Β.    Κογκούλη,    Κατηχητική    καί    Χριστιανική Παιδαγωγική, ἔκδ. Κυριακίδη, σ. 19
65. Ἐφ. 4, 3-4
66. π. Ἰουστ. Πόποβιτς
67. Ἀρχιμ. Σωφρονίου, Ὁ Γέρων Σιλουανός, ἔκδ. Ἱ. Μονῆς Τιμίου Προδρόμου, Ἔσσεξ Ἀγγλία, 1978 , σ. 109
68. Ἀρχιμ.    Ἀντίπα    Θεολογίτου,    Ἡ    πρόληψη    τοῦ ἐγκλήματος, σ. 57-58
69. Σταύρου Μπαλογιάννη, Διάβασις διά τῆς ψυχολογίας, Θεσσαλονίκη 1984, σ. 291
70.  Ἀρχιμ.    Ἀντίπα    Θεολογίτου,    Ἡ    πρόληψη    τοῦ ἐγκλήματος, σ...
71. Μον. Μωυσέως Ἁγιορείτου, Τό ἦθος καί τό ὕφος τοῦ Ἁγίου Ὄρους, σ...
72. Ὀρθοδοξία - Ἑλληνισμός, Ἱ. Μ. Κουτλουμουσίου,σ....



ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Πηγές: Ἡ Παλαιά καί Καινή Διαθήκη

Α) Ἀρχαῖοι Ἕλληνες
1. Πλάτωνος, «Φαίδων-Πρωταγόρας»  ἔκδ.      Ι. Ζαχαρόπουλος, Ἀθῆναι
2.  Βασ.  Τόγια  -  Εὐαγγ.  Ρούσσου,  «Φιλοσοφικά  κείμενα. Πλάτωνος, Ἡ Ἀπολογία τοῦ Σωκράτη - Κρίτων - Φαίδων. Ἀριστοτέλη, Τά Ἠθικά Νικομάχεια. Γ´ Γυμνασίου» Ο.Ε.Δ.Β., Ἀθήνα 1988
3. Ἀριστοτέλους, «Ἠθικά Εὐδήμεια», τ. Α´ καί Β´, ἀρχαῖο κείμενο,   μτφρ.,   σημ.,   Νικ.   Κυργιοπούλου,ἔκδ.   «Πάπυρος»,Ἀθῆναι, 1964
4. Πλουτάρχου, «Ἠθικά. Περί φλυαρίας καί ὀργῆς», ἔκδ. «Πύρινος κόσμος», Ἀθῆναι
5.  Ν.  Ματσούκα,  «Ἱστορία  τῆς  Φιλοσοφίας»,  ἔκδ.  Παν.Πουρναρᾶς, Θεσ/νίκη 2000.
6.  Ἠλ. Δ. Νικολακάκη, «Ἡ ἰδέα περί Θεοῦ στίς τραγωδίες τοῦ Εὐριπίδη», Κυρομάνος, Θεσ/νίκη
7.  Κ.  Ι.  Βουρβέρη,  «Κλασσική  Παιδεία  καί  Ζωή»,  Ἑλλ. Ἀνθρωπιστική Ἐταιρεία, Ἀθῆναι 1969
8. Κ. Χρ. Γρυμπογιάννη, «Ἐκθέσεις Ἰδεῶν», Ι. Σιδέρης, ἔκδ. 6η
9.  Wolfang  Buchwald  –  Armin  Hohlweg -  Otto  Prinz, «Tusculum - Λεξικόν Ἑλλήνων καί Λατίνων συγγραφέων», τ. 1, μτφ. Ἀθ. Ἀλ. Φούρλας, Ἀθήνα 1993

Β) Παλαιά καί Καινή Διαθήκη

10. «A concordance to the Septuagint» by Edwin Hatch and Henry A. Redpath, Wal. I-II, Graz-Austria 1954
11.  «Ἡ  Καινή  Διαθήκη  μετά  συντόμου  ἑρμηνείας»  ὑπό Παν. Ν. Τρεμπέλα, Ὁ Σωτήρ, Ἀθῆναι 1983
12.  Alfred  Schmoller  «Handonkordanz  zum  griechiscen Neuem  Testament»,  «Wurttembergisehe  Bibelanstalt»,  Stuttgart1968



Γ) Πατέρες

13.  Παν.  Κ.  Χρήστου,  «Ἑλληνική  Πατρολογία»,  τ.  Δ´, Π.Ι.Π.Μ., Θεσ/νίκη 1989
14.  Γεωργ.  Ἰ.  Μαντζαρίδη,  «Χριστιανική  Ἠθική»,  Παν. Πουρναρᾶς, Θεσ/νίκη 1983
15. Ἁγ. Ἰω. Χρυσοστόμου, «Ἔργα, τ. 22 Ὑπόμνημα εἰς τήν πρός Φιλιππησίους-Κολασσαεῖς-Θεσσαλονικεῖς Α´», μτφ. Σ. Π. Μουστάκα, Ε.Π.Ε., Θεσ/νίκη 1983
16. Ἁγ. Μαξ. τοῦ Ὁμολογητοῦ, «Κεφάλαια Θεολογικά», Φιλοκαλία, τ. 15 Ε, μτφ. Ἰγν. Σακαλῆ, Ε.Π.Ε., Θεσ/νίκη 1995
17. Ἁγ. Ἰω. τοῦ Δαμασκηνοῦ, «Ἅπαντα τά ἔργα, 6: Εἰς τά Ἱερά  παράλληλα  Α´  »,  μτφ.  Παν.  Παπαευαγγέλου,  Ε.Π.Ε., Θεσ/νίκη 1993
18. Ἁγ Συμεών τοῦ Νέου  Θεολόγου, «Βίβλος τῶν Θεολογικῶν-Βίβλος  τῶν  Ἠθικῶν»,  Φιλοκαλία,  τ.  19  Β´,  μτφ. Αἰκατερ. Γκάλτσου, Ε.Π.Ε., Θεσ/νίκη 1988
19. Ἁγ. Διονυσίου    τοῦ    Ἀρεοπαγίτου, «Περί Θείων Ὀνομάτων», Φιλοκαλία, τ. 3, μτφ. Παν. Κ. Χρήστου, Θεσ/νίκη 1986
20. Ἁγ. Εὐσεβίου Καισαρείας, «Ἅπαντα τά ἔργα», τ. 4, μτφ. Παν. Κ. Χρήστου, Ε.Π.Ε., Θεσ/νίκη 1982
21.   Ἀνέστη   Κεσελόπουλου,   «Πάθη   καί   ἀρετές   στή διδασκαλία  τοῦ  Ἁγ.  Γρηγορίου  τοῦ  Παλαμᾶ»,  Δόμος,  Ἀθήνα 1990


Δ) Σύγχρονοι

22. Ν. Μπερντιάεφ, «Τό πνεῦμα τοῦ Ντοστογιέφσκι» μτφ. Ν. Ματσούκα, Παν. Πουρναρᾶς, Θεσ/νίκη 1972
23.  Ἀνέστη  Κεσελόπουλου,  «Ἡ  λειτουργική  παράδοση
στόν Ἀλέξ. Παπαδιαμάντη», Παν. Πουρναρᾶς, Θεσ/νίκη 1994
24.  Ἰω.  Μιχ.  Χατζηφώτη,  «Φώτιος  Κόντογλου»,  Γραμμή, Ἀθῆναι 1978
25.  Ἀρχιμ.  Παύλου  Νικηταρᾶ,  «Ὁ  Γέροντας  Ἀμφιλόχιος Μακρῆς», Ἱ. Ἡσυχαστήριον Ἁγ. Νεκταρίου Λουκακίων, Πάτμος 1996
26.   Μητρ.   Βερατίου   Ἰγν.   Τριάντη,   «Ὁ   Γέροντας   τῆς Πάτμου», ἔκδ. Ἱ. Μονῆς Εὐαγγελισμοῦ, Πάτμος 1994
27. Μον. Παϊσίου Ἁγιορείτου, «Λόγοι, τ. β´, Πνευματική ἀφύπνιση», Ἱ. Ἡσυχαστήριον Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου, Σουρωτή Θεσ/νίκης 1999
28. Γεωργίου Σ. Κρουσταλάκη, «Ὁ Γέρων Πορφύριος - ὁ πνευματικός  πατέρας  καί  παιδαγωγός»,  Ἰχνηλασία,  Ἀθήνα, 2001
29. Μον. Ἀγαπίου, «Ἡ θεϊκή φλόγα»
30. «Χαρμολύπη», ἐπιμ. τοῦ π. Ἀθηναγόρα Δικαιάκου, Ἀκρίτας, 1997


Ε) Παιδαγωγική

31. Ἰω. Κογκούλη, «Κατηχητική καί Χριστιανική παιδαγωγική», ἐκδ. Ἀδελφῶν Κυριακίδη, Θεσ/νίκη 1998
32. Σοφίας Κούλομζιν, «Τό ὀρθόδοξο Βίωμα καί τά παιδιά μας», Ἀκρίτας, Ἀθήνα 1989
33.Μαρία Μπακατσέλου-Δημητριάδου,«Γιά σένα,μητέρα», Θεσ/νίκη, 1984

Ψυχολογία

34. Σταύρου Μπαλογιάννη, «Διάβασις διά τῆς ψυχολογίας», Παν. Πουρναρᾶς, Θεσ/νίκη 1988 Ἐγκληματολογία
35.  Ἀρχιμ.  Ἀντίπα  Νικηταρᾶ,  «Ἡ  πρόληψη  τοῦ ἐγκλήματος κατά τήν ἄσκηση τῆς ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Ἱ. Ἡσυχαστήριον Ἁγ. Νεκταρίου Λουκακίων, Ἱερά Πάτμος 2001 Ἐνοριακή Ζωή
36.πρωτ.  Γεωργ.  Μεταλληνοῦ,  «Ἐνορία»,  Α.Δ.,  Ἀθῆναι 2002
37. «Ἁγιότητα»,  ἐπιμ.  τοῦ  Παν.  Ζούρα,  Ἀκρίτας,  Ἀθήνα Τέχνη-Πολιτισμός
38. «Ὀρθοδοξία-Ἑλληνισμός. Πορεία στήν τρίτη χιλιετία», ἔκδ. Ἱ. Μ. Κουτλουμουσίου, Ἅγ. Ὅρος 1995
39. Μον. Μωυσέως Ἁγιορείτου, «Τό ἦθος καί τό ὕφος τοῦ Ἁγίου Ὅρους», ἔκδ. Τῆνος, Ἀθήνα 1996

Kindly Bookmark this Post using your favorite Bookmarking service:
!-