Ερώτηση: Πώς να χειριζόμεθα τον έπαινο σαν παιδαγωγικό μέσο και το σωματικό πόνο, ξύλο…
Απάντηση: Λυπάμαι που δεν είχα χρόνο να διαβάσω όλα τα κείμενα, που αναφέρονται σε αυτά τα θέματα. Προσέξτε τον έπαινο. Για μεν τις μικρές ηλικίες, την νηπιακή μέχρι την παιδική ηλικία, την πρώτη εφταετία με την παιδική που είναι η δεύτερη εφταετία, σχετικώς πολύ απλά πραγματάκια. Α, ωραία που το έκανες αυτό. Όχι φορτικοί έπαινοι. Ειδικά, δε για την μεταγενέστερη ηλικία, όχι. Απλά, εντάξει πολύ ωραία. Όσο το παιδί φορτίζεται από επαίνους, θεωρεί που είναι κέντρο του κόσμου. Και καταξιώνεται ως κέντρο του κόσμου. Και μετά απαιτεί οι άλλοι, να τον θεωρούν κέντρο του κόσμου. Βλέπετε, αν το παιδί κάνει κάτι αυτονόητο. Ως τώρα δεν μάθαινε καλά να κάνει μια αφαίρεση και την έκανε την αφαίρεση. Και πούνε, μπράβο, συγχαρητήρια, θα σε πάμε και βόλτα για αυτό κτλ. το παιδί θεωρεί που έκανε κάτι πολύ μεγάλο. Να πει, μπράβο πολύ ωραία. Μετά, θα ζητεί όλο επιβραβεύσεις, που εμείς κι αν του τις δίνουμε επίπλαστα, γίνεται 15 χρονών και θέλει επιβραβεύσεις. Μετά, η κοινωνία δεν θα την δίνει την επιβράβευση. Και το παιδί θα διαμαρτύρεται. Γιατί το κάνουμε εγωιστή, ήδη. Οι έπαινοι λοιπόν, πάρα πολύ μαζεμένοι. Ας αφήσω και τη λέξη έπαινος. Μπράβο, πολύ ωραία. Μια αγαπητική συμπεριφορά. Που να περιστέλλεται όσο μπορούμε, γιατί το παιδί θα βρεθεί μπρος στη δυσκολία. Τι είπε το κείμενο; Θέλεις να βγεις, να ζεις σωστά κατά τον Κύριο; Να ετοιμαστείς να σε χτυπήσουν οι πειρασμοί. Το διάβασα πριν από λίγο το κείμενο. Για αυτό θα είσαι έτοιμος. Το παιδί είναι έτοιμο ή είναι καταξιωμένο; Όσον αφορά το ξύλο είναι καλύτερο να αποφεύγεται μεν. Παρόλο που υπάρχει ένα κείμενο στην Αγία Γραφή που λέει, αν δεν δεις το γιο σου μαυρισμένο από το ξύλο, λέει, δεν παιδαγωγήθηκε. Δεν είναι αυτό που λέτε μονάχα.
Ερώτηση: Που υπάρχει αυτό;
Απάντηση: Στα Σοφιολογικά κείμενα. Σοφία Σειράχ, Σοφία Σολομώντος. Μαυρισμένος, λέει. Και το ξύλο ξέρετε, οι Πατέρες και η Γραφή το χρησιμοποιούνε με άλλες έννοιες. Είναι η άλλη παιδαγωγία. Δεν είναι το ξύλο, απλώς να το δέρνεις το παιδί μόνο. Η στέρηση. Δεν αρνούμεθα την τιμωρία ποτέ. Η τιμωρία. Αλλά αν είναι πάντα το ξύλο, γιατί το ξύλο είναι πάντοτε κι ένας εξευτελισμός του παιδιού, από μια ηλικία και μετά. Και το παιδί αντιδρά, πάντοτε, με το ξύλο. Καλύτερα οι στερητικές αγωγές και το στερητικό ξύλο. Ξέρετε, το παιδί θα το δείρεις, θα γελάει μαζί σου. Και θα το κάνει επίτηδες και θα γελάει μαζί σου. Ενώ, αν του πεις για κάτι που το καίει, δεν θα πάμε τώρα βόλτα, δεν θα φας σοκολάτα. Είναι το χειρότερο ξύλο. Το έδειρες εκεί που πρέπει. Ναι, στην παιδαγωγία και ναι στην τιμωρία. Το ξύλο πολύ σχετικό κι αποφευκτέο όσο μπορούμε να το κάνουμε. Μέχρι εκεί πια, που ένα παιδί δεν καταλαβαίνει κάτι. Βάζει τα χέρια του στη φωτιά κτλ. του χτυπάς το χέρι να το κατεβάσει κάτω. Αλλά ναι, το παιδί θα φάει ξύλο παιδαγωγικό. Κι όταν λέμε «ον αγαπά ο Κύριος παιδεύει»; Μας δέρνει; Μας τσακίζει στο ξύλο, ο Κύριος; Μας παιδεύει όμως. Για να παιδαγωγηθούμε. Άρα, παιδαγωγία χρειάζεται και τιμωρία χρειάζεται κι εκεί που θα αγγίζουμε το παιδί όσο μπορούμε. Αλλά οπωσδήποτε το ξύλο ως μοναδικό μέσο αγωγής, θα οδηγήσει σε μια τραγωδία. Θα είναι το παιδί, το επαναστατημένο και φυσικά επειδή έμαθε που μόνο το ξύλο δίνει λύση, μετά θα δίνει ξύλο. Γιατί ξέρει, που αυτή είναι η λύση της τραγωδίας του κόσμου.
Ερώτηση: Για το θέμα της τιμωρίας ήθελα να ρωτήσω. Στους έφηβους μερικές φορές, είτε στο σπίτι είτε στο σχολείο η τιμωρία δε μετράει. Μπορεί να την επιζητούν κιόλας. Είτε για να προβληθούν, γίνονται ήρωες πολλές φορές. Και λες, αν τον τιμωρήσω, δε θα βγει κάτι. Δεν τον τιμωρώ. Επιλέγω κάτι άλλο. Αυτό όμως, μπορεί να έχει αντίκτυπο στα άλλα τα παιδιά. Είτε στο σχολείο είτε στο σπίτι. Τι κάνεις σε αυτές τις περιπτώσεις;
Απάντηση: Σας μίλησα, πριν από λίγο, για αυτό που σας είπα στερητική τιμωρία. Αλλά όσο το παιδί μεγαλώνει, ούτε αυτό πιάνει. Γιατί κι αν του πεις, δεν θα βγεις βόλτα, θα πηδήξει από το παράθυρο. Θα φύγει μόνο του, θα σπάσει την κλειδαριά. Από ένα σημείο και μετά, ούτε αυτό πιάνει για ένα μεγάλο παιδί. Εγώ μιλώ, για ένα παιδί 21 ετών που είναι έφηβος ακόμη, για τα κείμενα αυτά. Εδώ φτάνει 18 ετών και σου λέει μεγάλος είμαι, τέλειωσα. Τι θα του πεις; Έχεις να του πεις τίποτε; Όλα λοιπόν αυτά τα μέτρα της τιμωρίας τα στερητικά, πιάνουν σε κάποια ηλικία. Έστω σε κάποια όρια της εφηβικής ηλικίας. Δεν πιάνουνε πολύ, δηλαδή. Κι όσο το παιδί γίνεται ελεύθερο, θα κινηθεί ελεύθερα. Από εκεί και μετά, είναι η αγωγή που κάνει ο Χριστός μας. Τι έκανε με τον Ιούδα; Απλώς, με αγαπητικές φράσεις προσπαθούσε να τον αλλάξει. «Αυτός που βάζει το χέρι του εν τω τριβλίω μετ’ εμού...» κτλ. «Αλλοίμονο στον άνθρωπο εκείνο...» κτλ. Αγαπητικές κινήσεις προσευχής και αγαπητικής προσεγγίσεως. Έτρωγε μαζί του φαγητό και δεν έλεγε τίποτε. Αυτή η συγκλονιστική στάση του πατέρα του ασώτου, που σιωπά συνέχεια. Ο πατέρας του ασώτου στο τέλος μετά, ομιλεί, πως θα επιβραβευθεί ο γιος που γυρνάει. Είναι συνεχώς σιωπηλός. Και με ανοιχτά τα μάτια περιμένει να γυρίσει, να τον δει στον ορίζοντα. Είναι η παιδαγωγία της σιωπής για ένα μεγάλο παιδί, όπως είναι ο νεότερος γιος που είναι μεγάλος όμως. Δεν έχουμε κάτι άλλο να κάνουμε. Η προσευχή, η προσδοκία και η αγαπητική προσμονή. Και η αγαπητική αποδοχή, ακόμη και η αγαπητική στάση προς το παιδί που ξέρεις ότι θα κάνει αυτό το πράγμα, μετά από λίγο. Θα πάει να κάνει κάτι που δεν πρέπει να το κάνει. Και ξέρει που θα το κάνει. Όσο να μιλάς, δε θα γίνει τίποτα. Θα αντιδράσει. Βάλε προσευχή και βάλε αγάπη εκείνη τη στιγμή. Αυτό που κάνει ο Χριστός στον Ιούδα. Που είναι σε μια καίρια στιγμή, να αυτοκτονήσει. Δεν το ξέρει ο Χριστός; Το ξέρει. Δεν έχουμε άλλα μέτρα πια. Είπα, λυπάμαι που αυτά τα κείμενα εδώ ήτανε φτωχά, για να καταλάβετε όλο αυτό το κάλλος της εν Χριστώ παιδαγωγίας. Όπως αποκαλύπτεται από τους Πατέρες τις εκκλησίας μας. Όλα αυτά τα πιάνουμε. Κι αυτά που σας λέω τώρα ελεύθερα, από εκεί τα βρήκα και τα διάβασα.
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.