Πέμπτη 21 Νοεμβρίου 2013

ΜΑΚΑΡΙΟΣ Ο ΑΙΓΥΠΤΙΟΣ 50 ΟΜΙΛΕΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΕΣ



ΜΑΚΑΡΙΟΣ Ο ΑΙΓΥΠΤΙΟΣ 50 ΟΜΙΛΕΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΕΣ

ΑΝΤΙ  ΠΡΟΛΟΓΟΥ
Μ’ ένα στόμα καί μιά καρδιά όλοι οί Μοναχοί του 'Αγίου Ορους μαρτυρούν ότι ένα άπό τα έντρυφήματα ύψηλής στάθμης καί μορφώσεως μοναχικού ήθους είναι οί «50 όμιλίες» του Άββα Μακαρίου τοϋ Αιγυπτίου.
Τό έργο αύτό είναι γεμάτο άπό πνευματική χάρη καί γλυκύτητα. Μέσα σ’ αύτό μέ πολλή χάρη άναπτύσσει ό Άββάς Μακάριος τις ψυχικές δυνάμεις, τις άρετές, τά πάθη καί τούς άσκητικούς άγώνες προς άπόκτηση των άρετών καί καταστολή των παθών.
Τί μπορούμε νά πούμε γιά τίς «ύπέρ μέλι καί κηρίον» γλυκύτατες αύτές όμιλίες, τις θεοφόρες, Χριστοφόρες, Πνευματοφόρες της άγιασμένης όντως ψυχής τού θεοφόρου τούτου πατρός άπό τό Πανάγιο Πνεύμα, πού μαζί μέ τόν Πατέρα καί τον ΥΙό είχαν σκηνώσει στόν Οσιο Μακάριο, κατά τόν λόγο τού Κυρίου Ιησού «... πρός αύτόν έλευσόμεθα καί μονήν παρ’ αύτώ ποιήσωμεν». θά τολμούσε νά πει κανείς ότι έφθαναν καί μόνες αύτές οι όμιλίες τού άββα Μακαρίου καί θά ησαν άρκετές νά στηρίξουν τις ψυχές, νά τις παιδεύσουν καί νά τις άνυψώσουν μέχρι τού θρόνου τού θεού, έφ’ δσον θά τις άκολουθήσουν πιστά.
Τούς λόγους τούτους ό Συμεών ό Μεταφραστής, θαυμάζοντας τήν κοινωφελή διδασκαλία καί τήν πνευματική σοφία πού περιέχουν τούς μετέφρασε καί τούς χώρισε σε 150 κεφάλαια, άφού τούς έστόλισε με μελοκηρήθρα.
Γι’ αύτό και καταγοητεύουν τις καρδιές των μελετητών καί διαβάζονται μέ πολλή ευχαρίστηση.
Παραδίδουμε λοιπόν και τήν έκδοση τούτου στα χέρια καί στήν έπιείκεια των αδελφών μας καί τούς παρακαλούμε να εύχονται δλοι μας νά έχουμε καλή απολογία ένώπιον του φοβερού βήματος τού Δεσπότου Χριστού μας τού Σωτηρος καί θεού μας, ω πρέπει πασα δόξα τιμή καί προσκύνησις εις τούς αιώνας τών αιώνων. Αμήν.
Χριστούγεννα 1995    Α. Μ.
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 1ον
1          Με τή Χάρη του Άγιου Πνεύματος ό καθένας μας κερδίζει τή σωτηρία της ψυχής του. Χρειάζεται δμως να συνεισφέρει καί τούς δικούς του κόπους. 'Όπως λέει και ό ψαλμωδός «άν ό Κύριος δεν οικοδομήσει τό σπίτι ή δέν φυλάξει τήν πόλη, μάταια άγρυπνοΰν οΐ φύλακες καί μάταια κοπιάζουν οί οίκοδόμοι.
2          Ερώτηση: Ποιό είναι τό θέλημα τοΰ θεού,στο όποιο καλει ό Απόστολος τόν καθένα να φτάσει; Απάντηση:Ή τέλεια κάθαρση άπό τήν άμαρτία, ή έλευθερία άπό τά πάθη της άτιμίας και ή άπόκτηση τής άρετής. Δηλαδή ό καθαρισμός καί ό άγιασμός τής καρδιάς, πού γίνεται με τή μετοχή τοΰ Αγίου Πνεύματος, πού τό νιώθουμε μέσα μας. «Μακάριοι δσοι έχουν καθαρή καρδιά, γιατί αύτοί θά δοϋν τό θεό», ειπε ό Κύριος. Καί ό Δαβίδ λέει· «Ποιός είναι άξιος ν’ άνέβει στο όρος τοΰ Κυρίου καί νά σταθεί στον άγιο τόπο Του;»· καί άπαντά· «Αύτός πού έχει άθώα χέρια καί καθαρή καρδιά».
3          Τό 'Άγιο Πνεύμα, γνωρίζοντας δτι τά κρυφά πάθη μας είναι βαθιά ριζωμένα στήν ψυχή καί δύσκολα φεύγουν, μάς παρακινεί, μαζί με τήν άντίστασή μας πρός αύτά, νά προσευχόμαστε θερμά προς τόν Κύριο, λέγοντας «έκ των κρυφίων μου καθάρισόν με».
4          Καί ό Μωϋσης, θέλοντας μέ παραδείγματα νά μάς δείξει δτι ή ψυχή δέν πρέπει ν’ άκολουθεΐ πότε τό καλό καί πότε τό κακό, άλλά μόνο τό καλό, λέει «στο άλώνι σου δέν θά ζέψεις βόδι μέ γαϊδούρι ν’αλωνίσεις τά σπαρτά σου», δηλαδή στό άλώνι τής καρδιάς μας νά μή άλωνίζουν μαζί άρετή καί κακία -καθαροί και άκάθαρτοι λογισμοί- άλλά μόνον ή άρετή.. «Δεν θά καλλιεργήσεις στό χωράφι σου μαζί δύο είδη καρπών καί δέν θά διασταυρώσεις (σμίξεις) ζώα διαφορετικού γένους». Μ’ άλλα λόγια νά μή μετέχει ή ψυχή σέ δύο πνεύματα, στό Πνεύμα τού θεού καί στό πνεύμα τού κόσμου, άλλά μόνο στό Πνεύμα τού θεού, καί νά καρποφορεί μόνο τούς καρπούς τού Πνεύματος (αγάπη, χαρά, ειρήνη κ.λ.π.). Καί ό ψαλμωδός· «Συμμορφωνόμουνα σ’ όλες τις έντολές σου και μίσησα κάθε δρόμο αδικίας».
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 2 ον
1          Ή ψυχή, πού θελει νά μείνει παρθένος καί νά ένωθει μέ τό θεό, δέν πρέπει ν’ άπομακρύνεται μόνον άπό φανερά άμαρτήματα, δπως ή πορνεία, ό φόνος, ή κλοπή, ή γαστριμαργία, ή κατάκριση, τό ψεύδος, ή φυλαργυρία, ή πλεονεξία, καί τά όμοια, άλλα πολύ περισσότερο άπό τά άφανή καί κρύφια. Δηλαδή άπό τήν έπιθυμία, κενοδοξία, άνθρωπαρέσκεια, ύποκρισία, φιλαρχία, δολιότητα, κακοήθεια, μίσος, άπι-’ στία, φθόνο, φιλαυτία, ύπερηφάνεια καί τά όμοια. Κατά τή Γραφή, τά έσωτερικά αύτά άμαρτήματα είναι ίσα μέ τά έξωτερικά. Γιατί λέει· «Ό Κύριος διασκόρπισε όστα άνθρωπαρέσκων», καί· «Ό Κύριος άποστρέφεται τόν αιμοχαρή καί δόλιο άνθρωπο», δείχνοντας μ’ αύτό, δτι τή δολιότητα ό Κύριος τήν άποστρέφεται ίσα μέ τό φόνο. Επίσης λέει «γι’ άνθρώπους, πού μιλούν ειρηνικά στούς άλλους, μέσα τους δμως σχεδιάζουν κακά». Καί πάλι· «Μέσα στήν καρδιά σας συλλογίζεστε πώς νά διαπράξετε ανομίες στη ζωή». Καί «άλλοίμονό σας, δταν δλοι οί άνθρωποι σας επαινούν», δταν δηλαδή έπιδιώκετε ν’ άκούτε καλά για τόν έαυτό σας άπό τούς άνθρώπους καί κρέμεστε άπό τή γνώμη καί τούς έπαίνους τους. Επειδή, πώς είναι δυνατό νά διαφύγετε τήν προσοχή των άνθρώπων γιά πάντα, δταν κάνετε τό καλό; "Αλλωστε καί ό ίδιος ό Κύριος λέει- «"Ετσι νά λάμψει τό φως σας μπροστά στούς άνθρώπους». Καί προσθέτει· «Νά έπιδιώκετε νά πράττετε τό καλο γιά τή δόξα τοΰ θεοΰ καί όχι τή δική σας, ούτε νά έπιθυμεΐ-τε άνθρώπινους έπαίνους». Γιατί «πώς μπορείτε νά έχετε πίστη, άφοϋ έπιζητεΐτε ό ένας τόν έπαινο τοΰ άλλου καί όχι τή δόξα του θεοΰ;». Καί ό Απόστολος μάς παραγγέλλει· «Είτε τρώτε, είτε πίνετε, είτε ό,τιδήποτε κάνετε, δλα νά τά κάνετε γιά τή δόξα τοΰ θεοΰ». Καί ό θεολόγος Ιωάννης κατατάσσει τό μίσος μαζί μέ τό φόνο, λέγοντας «Αύτός πού μισεΐ τόν άδελφό του είναι άνθρωποκτόνος».

ΜΕΛΕΤΗΜΑ 3 ον
1          «Ή αγάπη δλα τά δέχεται, δλα τά ύπομένεν ή άγάπη ούδέποτε ξεπέφτει», λέει ό Απόστολος. Ή τέλεια άγάπη δέν ύπόκειται ούτε σέ πτώση, ούτε σέ πάθος, άλλά είναι τέτοια, ώστε καί οι γλώσσες τών Αγγέλων καί ή προφητεία καί δλη ή γνώση καί τά χαρίσματα τών Ιαμάτων είναι μηδέν, δταν συγκρι-θοΰν μ’ έκείνη.
"Ετσι πρέπει καί οί προεστώτες δχι άπό θυμό καίύψηλοφροσύνη, ούτε για έκδίκηση, νά τιμωρούν τούς αδελφούς έκείνους, πού έχουν άνάγκη παιδεύ-σεως, άλλά μέ σπλάχνα οίκτιρμών και μέ σκοπό τήν πνευματική τους ώφέλεια καί διόρθωσή τους.
2          Περισσότερο άπό κάθε άλλο νά επιδιώκουμε τό φόβο τού θεού καί τήν ιερή άγάπη, ή όποία έρχεται μέσα μας μέ τή χάρη καί τή δωρεά τού Χριστού μας. Άπό αύτή εύκολα φθάνουμε στήν πρός τόν πλησίον άγάπη. "Οταν ό άνθρωπος είναι γυμνός άπό τήν άγάπη καί τό φόβο τού θεού, ΐότε κυνηγάει τή δόξα καί τόν έπαινο τόν άνθρώπων. Άλλά τότε λέει ό Κύριος· «Πώς μπορείτε νά πιστεύετε σείς πού δέχεσθε δόξα ό ένας άπό τόν άλλο καί δέν ζητάτε τή δόξα άπό τόν θεό μόνον;».
3          Πρέπει διαρκώς ό νούς μας -χωρίς περισπασμό-νά χρονίζει στήν άγάπη καί μνήμη τού θεού, μέ τήν εύχή. Άπ’ αύτά γεννιούνται ή πρός τόν πλησίον άγάπη, ή άπλότητα, ή πραότητα, ή ταπείνωση, ή άκε-ραιότητα, ή άγαθότητα καί ή προσευχή. Ό διάβολος άγωνίζεται νά άπομακρύνει τό νού μας άπό τή μνήμη τού θεού, τό φόβο καί τήν άγάπη Του, μέ λογης-λογής γήινα δολώματα.
Ό πατριάρχης Αβραάμ, δταν συνάντησε τόν ιερέα τού θεού Μελχισεδέκ, τού έδωσε τά καλύτερα τών ύπαρχόντων του καί πήρε την εύλογία του. "Ετσι καί μεΐς τούς καλύτερους λογισμούς μας νά τούς άφιερώ-νουμε στή μνήμη τού θεού καί τήν άγάπη Του, όπό-τε άκόπως καί μέ χαρά θά έκτελούμε τις έντολές τού Κυρίου.
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 4 ον
1          Πρέπει νά γνωρίζουμε δχι οΐ άρετές είναι δεμένες μεταξύ τους άποτελώντας μιά Ιερή άλυσίδα. "Ετσι ή προσευχή ξεκινάει άπό. τήν άγάπη. Ή άγάπη άπό τή χαρά. Ή χαρά άπό τήν πραότητα. Ή πραότητα άπό τήν ταπεινοφροσύνη. Ή ταπεινοφροσύνη άπό τή διακονία. Ή διακονία άπό τήν έλπίδα. Ή έλπίδα άπό τήν πίστη. Ή πίστη άπό τήν ύπακοή. Ή ύπακοή άπό τήν άπλότητα. Έπίσής και οί κακίες είναι άλυσίδα μεταξύ τους: Τό μΐσος άπό τό θυμό. Ό θυμός άπό τήν ύπερηφάνεια. Ή ύπερηφάνεια άπό τήν κενοδοξία. Ή κενοδοξία άπό τήν άπιστία. Ή άπιστία άπό τή σκληροκαρδία. Ή σκληροκαρδία άπό τήν άμέλεια. Ή άμέλεια άπό τή χαύνωση. Ή χαύνωση άπό τήν όλιγωρία. Ή όλιγωρία άπό τήν άκηδία (Αφροντισιά). Ή άκηδία άπό τήν άνυπομονησία. Και τέλος ή άνυπομονησία άπό τή φιληδονία.
2          Ό,τιδήποτε καλό κάνει ό άνθρωπος, ό πονηρός θέλει νά τό λερώνει μέ τά δικά του σπέρματα. Δηλαδή μέ τήν κενοδοξία, τήν οίηση, τό γογγυσμό, ούτως ώστε τό καλό νά μή γίνεται πρός δόξαν θεού ή μέ προθυμία. Ό "Αβελ π .χ. πρόσφερε στό θεό θυσία άπό τά λιπαρά μέρη καί άπό τά πρωτότοκα πρόβατα. Επίσης καί ό Κάϊν πρόσφερε δώρα άπό τούς καρπούς της γης, άλλά δχι άπό τά πρώτα. Γι’ αύτό καί ό θεός δέχθηκε τή θυσία τού "Αβελ καί δέν δέχθηκε τά δώρα τού Κάϊν. ’Απ’ αύτό μαθαίνουμε δτι ένα καλό, &ν τό κάνουμε μέ άμέλεια ή καταφρονητικά ί γιά κάτι άλλο καί δχι γιά τό θεό, δέν γίνεται εύπρόσδεκτο άπό τό θεό.
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 5 ον
1          Κορωνίδα καί ξεκίνημα γιά την άπόκτηση κάθε άρετής είναι ή έπίμονη προσευχή. Τότε ό θεός μάς δίνει τή βοήθειά Του. Κατά τήν προσευχή στούς άξιους γίνεται μετάδοση τής μυστικής ένέργειας τοΰ θεοΰ, πού άκούει στο όνομα, εύφροσύνη!... «"Εδωσες, λέει ό Ψαλμωδός, εύφροσύνη στήν καρδιά μου». Καί ό ίδιος ό Κύριος λέει: «Ή βασιλεία τών Ούρα-ν&ν βρίσκεται μέσα σας». Τό νά βρίσκεται μέσα μας ή βασιλεία τί άλλο σημαίνει, παρά δτι ή ούράνια εύφροσύνη τβΰ Αγίου Πνεύματος φανερώνεται μ’ ένέρ-γεια στις άξιες ψυχές; Γιατί οί άξιες ψυχές, μέ τήν ένεργό κοινωνία τοΰ ' Αγίου Πνεύματος, άπό έδώ ήδη δέχονται τόν άρραβώνα καί προγεύονται τής χαράς καί πνευματικής εύφροσύνης, πού άπολαμβάνουν οί άγιοι στή βασιλεία τών ούρανών. Κάτι άντίστοιχο έννοεΐ καί ό θ. Απόστολος, πού λέει· «Ό θεός μάς παρηγορεΐ στις θλίψεις μας, γιά νά μπορούμε καί μεΐς νά παρηγορούμε όσους περνοΰν κάθε είδους θλίψεις, μέ τήν παρηγορία πού παίρνουμε οΐ ίδιοι άπό τό θεό». Αλλά καί τό ρητό: «Ή καρδιά μου καί ή σάρκα μου άναγάλλιασαν στήν παρουσία τοΰ ζώντος θεοΰ» και τά δμοια, ύπαινίσσονται τήν ένεργό εύφροσύνη και παρηγορία τοΰ Αγίου Πνεύματος.
2          'Όσο μεγαλύτερο άπό. τ’ άλλα είναι τό έργο τής - προσευχής, τόσο περισσότερο τό πολεμάει ό σατανάς. Γι’ αύτό ό προσευχόμενος χρειάζεται πολλή νήψη (=προσοχή) καί νά παρουσιάζει κάθε μέρα περισσότερους καρπούς άγάπης καί ταπεινοφροσύνης καί άπλότητας καί άγαθότητας καθώς^θά παραμένει καρτερικά στην προσευχή. Οι καρποί αύτοί θά κάνουν φανερή τήν προκοπή του στά θεία καί θά παρακινούν τούς άλλους στον ίδιο ζήλο.
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 6 ον
1          Ό θειος Απόστολος διδάσκει νά προσευχόμαστε άδιαλείπτως καί νά έπιμένουμε στήν προσευχή. 'Ο Κύριος έπίσης μ’ έκεΐνο πού είπε· «Πόσο περισσότερο ό θεός θ’ άποδώσει τό δίκαιο σ’ έκείνους πού Τόν παρακαλούν νύχτα-μέρα;». Καί μέ τό: «Αγρυπνείτε καί προσεύχεσθε». Πρέπει λοιπόν πάντοτε νά προσευχόμαστε καί νά μή ραθυμούμε. Πρέπει νά ξέρουμε όμως, δτι ό πονηρός φέρνει πολλά έμ-πόδια στήν έπίμονη προσευχή. Δηλαδή ύπνο, άκηδία, βάρος τού σώματος, εκτροπή λογισμών, άκατα-στασία νού, άτονία κ.λ.π. "Επειτα θλίψεις καί έξε-γέρσεις τών πονηρών πνευμάτων, πού πολεμούν σφοδρά έναντίον μας καί έμποδίζουν νά πλησιάσει τό θεό ή θεοφιλής ψυχή, πού τόν ζητάει άκατάπαυστα
2          Πολύ λίγο μπορεί νά μας ώφελήσει ή προσευχή, πού δέν στολίζεται μέ τήν ταπεινοφροσύνη, τήν άγάπη, τήν άπλότητα καί τήν άγαθότητα. Τό ίδιο ισχύει καί γιά κάθε έργασία καί κόπο, πού κάνομε γιά χάρη τής άρετής. "Αν δέν δούμε, δτι έχομε μέσα μας τούς καρπούς της άγάπης, τής ειρήνης, τής χαράς, της άπλότητας, της ταπεινοφροσύνης, τής πραότητας, τής άπουσίας προσποιήσεως, τής όρθής πίστεως, της μακροθυμίας, τής εύπροσηγορίας, δέν ώφεληθήκαμε διόλου άπό τούς κόπους, πού κάνομε γιά κάθε άρετή.
"Ωστε αύτοί, πού δέν βλέπουν μέσα τους αυτούς τούς καρπούς, δέν διαφέρουν διόλου άπό τις πέντε μωρές παρθένες. οι όποιες, έπειδή δέν είχαν άπ’ αύτόν τόν κόσμο μέσα στις καρδιές τους τό πνευματικό λάδι, δηλαδή τή Χάρη τοΰ Αγίου Πνεύματος, όνομάστη-καν μωρές καί άποκλείσθηκαν μέ άξιοθρήνητο τρόπο άπ’ τόν βασιλικό νυμφώνα, χωρίς νά ώφεληθοΰν καθόλου άπό τόν κόπο τής παρθενίας. 'Όπως δταν καλλιεργούμε τό άμπέλι, δλη ή έπιμέλεια καί ό κόπος γί-νέται γιά νά πάρουμε σταφύλια. "Ετσι, άν μέ τήν ένέργεια τοΰ Πνεύματος δέ δοΰμε μέσα μας καρπούς άγάπης, είρήνης, χαράς ·κ.λ.π., τότε άποδεικνύεται περιττός ό κόπος τής παρθενίας, τής προσευχής, τής ψαλμωδίας, τής νηστείας καί τής άγρυπνίας. ’Άν τώρα κάποιος, άπό έλλειψη γνώσεως, τήν έργασία καί τόν κόπο του τά νομίζει καρπούς τοΰ Πνεύματος, ας ξέρει δτι έξαπατάει καί παραπλανάει τόν έαυτό του. Καί έτσι τόν στερεί άπό τούς μεγάλους πράγματι καρπούς τοΰ Αγίου Πνεύματος.
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 7 ον
1          Ό παραδομένος στήν άμαρτία θεωρεί φυσικά τά παρά φύση πάθη, δηλαδή τήν άσέλγεια, τήν πορνεία, τήν πλεονεξία, τό μίσος, τή δολιότητα καί τά κάνει μ’ άπόλαυση καί ήδονή. Όμοίως καί ό άληθινός Χριστιανός πραγματοποιεί σάν φυσικές δλες τις άρετές δηλαδή τήν άγάπη, τήν ειρήνη, τήν ύπομονή, τήν πίστη, τήν ταπείνωση μέ μεγάλη άπόλαυση καί ήδονή, άκοπα κι’ εύκολα. Καί δέ μάχεται πλέον έναντίον τών παθών της κακίας, γιατί λυτρώθηκε τελείως και δέχθηκε στήν καρδιά τό "Αγιον Πνεύμα και τήν ειρήνη και άγαλλίαση του Χρίστου μας, μέ τόν Όποιον έγινε «ένα πνεύμα».
2          'Όσοι δέν μπορούν νά έπιδοθούν στό έργο τής προσευχής, αύτοί άς άναλαμβάνουν διάφορα διακο-νήματα τής μονής μ’ εύλάβεια και χαρά, όπότε τό έργο τους θά γίνεται εύσπρόσδεκτο άπό τό θεό καί δέν θά χάσουν τό μισθό τους.
3          Ό ίδιος ό Κύριος είπε: «"Οποιος δώσει σέ κάποιον ένα ποτήρι κρύο νερό, μόνον έπειδή είναι μαθητής μου, σάς βεβαιώνω, δτι δέν θά χάσει τό μισθό του». Και πάλν «Εφόσον τό κάνετε σ’ έναν άπ’ αύ-τούς, σ’ έμένα τό κάνετε». Μόνον δ,τι γίνεται, νά γίνεται γιατί τό θέλει ό θεός καί δχι γι’ άνθρώπινη δόξα. Καί κατηγορώντας έκείνους πού κάνουν τό καλό έπιδεικτικά, κατέληξε: «Σάς βεβαιώνω, δτι δέν θά πάρουν άλλη άνταμοιβή...».
4          Ή άπλότητα πριν άπ’ δλα καί ή άγάπη τού ένός πρός τόν άλλο, ή χαρά καί ή ταπείνωση νά είναι σάν θεμέλιο στήν άδελφότητα, γιά νά μήν ύπερηφανευό-μαστε καί γογγύζουμε ό ένας κατά τόΰ άλλου. Ό προσευχόμενος άδιαλείπτως νά μήν ύπερηφανεύεται καί ό διακονών νά μή γογγύζει κατά τού σχολάζοντος στήν προσευχή.
5 Τότε γίνεται τό θέλημα τού θεού πάνω στή γή δπως στόν Ούρανό, όταν -όπως είπαμε- δέν ύπερηφανευόμαστε ό ένας κατά τού άλλου. Καί δταν χωρίς ζηλοτυπία, μέ άπλότητα, άγάπη, ειρήνη καί χαρά είμαστε ένωμένοι μεταξύ μας καί θεωρούμε τήν προκοπή τού πλησίον σάν δική μας, καί τις έλλείψεις του σάν δική μας ζημία.

ΜΕΛΕΤΗΜΑ 8 ον
1          Εκείνος πού και στήν προσευχή είναι όκνηρός, και στήν διακονία τών άδελφών νωθρός καί άμελής, όνομάζεται άπό τόν Απόστολο άργός καί κρίνεται άνάξιος και γι’ αύτό τό ψωμί του. «Ό άργός» είπε «ούτε νά τρώει». Καί άλλου· «Τούς άργούς τούς μισεί καί ό θεός»· καί· «'Ο άργός ούτε πιστός μπορεί νά είναι». Πρέπει λοιπόν ό καθένας μας νά μή μένει άργός, γιά νά μή βρεθεί άκαρπος σάν τή συκή καί στερηθεί τελείως τών αίωνίων άγαθών.
2          Σ’ έκείνους πού λένε, ότι είναι άδύνατο νά φτάσουμε τήν τελειότητα καί ν’ άπαλλαγοΰμε όλότελα άπό τά πάθη μας, τούς λέμε δτι μιλάνε άντίθετα πρός τήν 'Αγία Γραφή. "Ετσι ό Κύριος λέεν «Νά γίνετε τέλειοι, δπως ό Ουράνιος Πατέρας σας είναι τέλειος». "Ιδιο νόημα έχουν καί τά λόγια τοΰ Αποστόλου· «Γιά νά παραουσιάσομε κάθε άνθρωπο τέλειο, σύμφωνο μέ τό πρότυπο τοΰ Χριστοΰ». "Ετσι δέν μάς κυριεύει ή ύπερηφάνεια, διότι τρέχομε πρός τό τέρμα τής τελειότητας, συνεχίζοντας σ’ δλη μας τή ζωή άδιάκοπο καί έντατικό άγώνα.
3          Έκείνους πού νομίζουν άδύνατη αύτήν τήν τελειότητα, πού συντελεΐται μέ τήν ένέργεια τοΰ ' Αγίου Πνεύματος, καί πού είναι «ή καινή κτίσις» τής καθαρής καρδιάς, ό Απόστολος τούς παρομοιάζει μ’ έκεί--νους τούς Εβραίους πού δέν άξιώθήκαν νά μποΰνε στή γή τής έπαγγελίας, λόγω τής άπιστίας τους, καί γι’ αύτό άφησαν τά κόκκαλά τους στήν έρημο. Ή άπαλλαγή μας άπό τά πάθη είναι ή άληθινή γή τής έπαγγελίας. Γι’ αύτό καί ό Απόστολος μάς συνιστά
 «Προσέχετε, άδελφοί μου, μήπως κανείς άπό σας έχει πονηρή καρδιά, γεμάτη άπιστία, καί άπομακρυνθεΐ άπό τόν άληθινό θεό». Μέ τή λέξη «Απομακρυνθεί» δέν έννοεϊ τήν άρνηση του θεού, άλλά τήν άπιστία στίς ύποσχέσεις Του. Μ’ αύτή τήν άπιστία κυριεύτηκαν οΐ Εβραίοι καί δέν μπήκαν στή γη της Επαγγελίας. "Ας φροντίσουμε λοιπόν νά μπούμε σ’ έκείνη τήν άνάπαυση. Καί ποιά είναι ή άληθινή άνά-παυση των Χριστιανών, παρά ή άπολύτρωση άπό τ’ άμαρτωλά πάθη καί ή ένεργός κατοίκηση τού Αγίου Πνεύματος μέσα στήν καθαρή καρδιά μας; Ό Απόστολος λέει· «Πόσο περισσότερο τό αίμα τού Ιησού θά καθαρίσει τή συνείδησή μας άπό τά έργα, πού όδηγούν στό θάνατο...».
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 9 ον
1          Τό έργο τής προσευχής, δταν γίνεται δπως πρέπει, είναι άνώτερο άπό κάθε άρετή καί έντολή. Μαρτυρεί γι’ αύτό ό Γδιος ό Κύριος· «Μάρθα, Μάρθα, μεριμνάς καί άγωνιας γιά τόσα πολλά, ένώ ένα μόνο χρειάζεται (ή συνομιλία μέ τόν θεό). Ή Μαρία έκανε τήν καλή έκλογή, πού δέν θά της άφαιρεθεΐ ποτέ». Αύτό τό είπε γιά νά προτάξει τό μεγαλύτερο άπό τό μικρότερο. Τό ίδιο καί οι Απόστολοι, ένώ στήν άρχή ύπηρετούσαν στά Τραπέζια τών πιστών, κατόπιν προέκριναν ν’ άφιερωθούν στήν προσευχή καί τό κήρυγμα τού θείου Λόγου.
2          Εκείνους πού πειθαρχούν στό λόγο τού θεού, τούς συνοδεύουν τά έξης σημάδια: στεναγμοί, σκυ-θρωπότητα, ήσυχία, προσευχή, σιωπή, έπιμονή,
Αγρυπνία, νηστεία, έγκράτεια, πραότητα, μακροθυ-μία, άδιάλειπτη προσευχή, μελέτη τών θ. Γραφών, πίστη, ταπείνωση, φιλαδελφία, ύποταγή, κόπος, κακοπάθεια, άγάπη, καλοσύνη, κοσμιότητα, φως, πού είναι ό Κύριος. Εκείνων πού δέν παράγουν καρπό ζωής σημάδια είναι: άφροντισιά, μετεωρισμός, περίεργο βλέμμα, άπροσεξία, γογγυσμός, κουφότητα, πολυφαγία, όργή, θυμός, καταλαλιά, έπαρση, άκαιρολογία, άπιστία, άκαταστασία, λησμοσύνη, ταραχή, αίσχροκέρδεια, φιλαργυοία, άκαιρο γέλιο, έπιδίωξη δόξας καί σκότος, πού είναι ό σατανάς.
3          Κατόί θεία Οικονομία, δέν παραπέμφθηκε εύθύς ό πονηρός στή γέεννα, πού μόνος του διάλεξε, άλλά άφέθηκε γιά δοκιμασία καί έλεγχο τοΰ άνθρώπου καί τοΰ αύτεξουσίου του. Καί αύτό γιά νά κάνει χωρίς νά τό θέλει πιό άξιους μέ τήν ύπομονή τους τούς "Αγιους καί νά γίνει γι’ αύτούς αίτιος μεγαλύτερης δόξας, τόν έαυτό του δέ νά κάνει άξιώτερο της κολάσεως.
4          Άφοΰ έξαπάτησε ό διάβολος τόν Άδάμ καί κυριάρχησε πάνω του, τοΰ άφαίρεσε τήν έξουσία καί όνομάστηκε ό ίδιος «άρχοντας τοΰ κόσμου τούτου»... "Αρχοντας δμως τοΰ κόσμου τούτου καί κύριος τφν όρατών άρχικά ήταν ό άνθρωπος, όρισμένος άπό τόν Κύριο. Γιατί ούτε ή φωτιά τόν έκαιγε, ούτε τό νερό τόν έπνιγε, ούτε τά θηρία τόν έτρωγαν, ούτε καί τό φίδι τόν έφόβιζε. Άφοΰ δμως ύποχώρησε στήν άπάτη τοΰ διαβόλου, παρέδωσε σ’ αύτόν τήν άρχή πού είχε. Άπ’ αύτή τήν αιτία μάγοι καί άγΰρτες μέ διαβολική ένέργεια καί κατά παραχώρηση τοΰ θεοΰ γίνονται θαυματοποιοί Δηλαδή έξουσιάζουν φαρμακερά φίδια καί άψηφοΰν τό νερό καί τή φωτιά (πυροβάτες), δπως οΐ σύντροφοι τού Ίαννή καί Ίαμβρή, πού άντιτάχθηκαν στόν Μωϋσή, καί δπως ό μάγος Σίμων, πού άντιτάχθηκε στόν ’Απόστολο Πέτρο...
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 10 ον
1          Νομίζω δτι, δταν ό διάβολος είδε τήν προπτωτική δόξα τού ’Αδάμ νά λάμπει έξ ίσου στό πρόσωπο τού Μωϋση, θά πληγώθηκε πολύ, βλέποντας σ’ αύτό τήν άπόδειξη γιά τήν κατάργηση τής βασιλείας του. «Ό θάνατος βασίλεψε άπό τόν ’Αδάμ μέχρι τόν Μωϋσή, άκόμη καί σ’ αύτούς, πού δέν άμάρτησαν», γράφει ό Απόστολος. Γιατί μού φαίνεται δτι τό λαμπρό πρόσωπο τού Μωϋση ήταν τύπος καί ύπόδειγμα τού πρώτου άνθρώπου, πού έπλασε ό θεός. Αύτή λοιπόν τή λαμπρότητα τή φορούν άπό τώρα οί άληθι-νοί Χριστιανοί. Όπότε καταργεΐται μέσα τους ό θάνατος, δηλ. τά πάθη άτιμίας, έπειδή καθίστανται άνε-νέργητα, καθώς οί ψυχές τους έλλάμπονται (φωτίζονται) άπό τή λαμπρότητα τού 'Αγίου Πνεύματος μ’ αίσθηση καί πληρότητα. Κατά δέ τήν άνάσταση θά καταργηθεΐ τελείως ό θάνατος!!!
2          Ό διάβολος έξαπάτησε τόν ’Αδάμ μέ τή γυναίκα, δηλ. μέ κάτι δμοιό του, καί τού άφαίρεσε τή λαμπρότητα μέ τήν όποια τόν είχε ντύσει ό θεός. Κι’ έτσι βρέθηκε γυμνός καί είδε τήν άσχημοσύνη του, τήν όποία προτύτερα δέν έβλεπε, έπειδή δέν είχε τό φρόνημα νά έντρυφά στά ούράνια κάλλη. Γιατί μετά τήν παράβαση τά νοήματά του έγιναν γήϊνα καί χαμηλά... Γι’ αύτό καί τού κλείστηκε ό Παράδεισος. Είναι κάτι     πού συμβαίνει σέ κάθε ψυχή. Τί; Γύρω άπό τήν καρδιά άπλώνεται τό κάλυμμα τού σκότους -τό κοσμικό πνεύμα- πού δέν άφήνει ούτε τό νού νά πλησιάσει τό θεό, ούτε τήν ψυχή νά προσευχηθεί ή νά πιστέψει ή ν’άγαπήσει τόν Κύριο, δπως πρέπει. "Ετσι ή πείρα μάς δίδαξε δτι, δπου ύπάρχει έπίμονη προσευχή, έκεΐ ύπάρχει και όρμητική έπίθεση των όργάνων τού σκότους.
3          Ραβδί παιδαγωγικό είναι ό άρχοντας τού κόσμου ’ τούτου σ’ έκείνους πού είναι πνευματικά νήπια. Σ’αύτούς προξενεί μεγάλη δόξα καί περισσότερη τιμή μέ τις θλίψεις καί τούς πειρασμούς. Άπ’ αύτά δηλαδή άποκτούν αύτοί καί τήν τελειότητα. Στόν έαυτό του δμως έτοιμάζει περισσότερη καί σκληρότερη κόλαση. Μέσω τού διαβόλου οίκονομεΐται ένα πολύ μεγάλο θειο σχέδιο καί δπως είπε κάποιος, τό κακό συνεργεί στό άγαθό, μέ δχι βέβαια καλή προαίρεση. «Σ’ αύτούς πού άγαπούν τό θεό, δλα συνεργούν στό άγαθό», λέει καί ό Απόστολος.
4          Έπειδή καί ό διάβολος είναι δούλος καί κτίσμα τού θεού, δέν πειράζει κατά τήν κρίση του, ούτε έπι-φέρει θλίψεις δσο θέλει, άλλ’ δσο τού έπιτρέψει ό θεός νά παραχωρήσει. Γιατί ό Κύριος γνωρίζει τις δυνάμεις τού καθένα μας καί άνάλογα παραχωρεί τή δοκιμασία. Τούτο μάς βεβαιώνει καί ό Απόστολος, λέγοντας· «Ό θεός κρατάει τις ύποσχέσεις του καί δέν θ’ άφήσει νά δοκιμάσετε πειρασμό, πού νά ξεπερνάει τίς δυνάμεις σας, άλλά, δταν έρθει ό πειρασμός, θά δώσει μαζί καί τή διέξοδο, ώστε νά μπορέσετε νά τόν ύπομείνετε».
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 11 ον
1.         Εκείνος πού ζητάει καί χτυπάει τή θύρα καί ζητάει μέχρι τέλους, σύμφωνα μέ τό λόγο τοΰ Κυρίου, έπιτυγχάνει τά αΐτήματά του. Γιατί είναι άψευδής Εκείνος, πού είπε «Κάθε τι πού θά μοΰ ζητήσετε στήν προσευχή μέ πίστη, θά τό λάβετε». "Αν, άκόμη καί ένα ποτήρι νερό κρΰο πού δίνουμε, δέν μένει χωρίς μισθό, πόσο περισσότερο δέν θά δώσει ό θεός δ,τι ύποσχέθηκε σ’ έκείνους, πού είναι προσηλωμένοι σ’ Αυτόν μέρα καί νύκτα καί Τόν παρακα-λοΰν;
2.         Σ’ έκείνους πού λένε δτι “έρχεται μέρα πού καί μίσος έχω κατά τοΰ άδελφοΰ μου κ.ά.π. χωρίς νά τό θέλω’, πρέπει νά είπωθοΰν τά έξής: 'Όλος ό άγώνας καί ή έπιμέλεια τοΰ άνθρώπου άς είναι ν’ άντιστέκε-ται στον πονηρό καί στούς πονηρούς λογισμούς. Καί δπως τό σίδερο καθαρίζεται δταν πυρώνεται καί σφυροκοπιέται, έτσι καί ή ψυχή καθαρίζεται άπό κάθε πάθος καί κάθε άμαρτία δταν πυρώνεται καί χτυπιέται άπό τό αγαθό Πνεύμα μέ τ’ "Αχραντα Μυστήρια.
3.         'Όπως τό σιτάρι, πού είναι σπαρμένο στο ίδιο χωράφι, δίνει διαφορετικοΰ μεγέθους στάχυα. Μαζεύεται δμως κι’ άποθηκεύεται στήν (δια άποθήκη. "Ετσι καί στήν άνάσταση τών νεκρών θά ύπάρχει διαφορά στή δόξα έκείνων πού θ’ άναστηθοΰν, άνά-λογα μέ τή μέθεξη τοΰ 'Αγίου Πνεύματος, πού θά έχει κατοικήσει σ’ αύτούς άπό τούτη τή ζωή. Αύτό φανερώνει καί τό «Αστέρι άπό άστέρι διαφέρει στή λάμψη», πού γράφει ό Απόστολος.
4.         Τούτο μόνο νά φροντίζει ό καθένας μας, άφοΰ γεννηθεί άπό τό "Αγιο Πνεύμα, νά ξεπλυθεΐ άπό τήν άμαρτία, πού βρίσκεται μέσα του. Και έν συνεχεία νά προχωρεί πρός τήν τελειότητα μέ σύνεργό πάντοτε τή χάρη τού Κυρίου.
5.         Ό Κύριος δέν δίνει τό "Αγιο Πνεύμα και τή χάρη του γιά νά περιπέσει κανείς σέ άμαρτίες. 01 άνθρωποι μόνοι τους γίνονται αίτιοι των κακών στούς έαυτούς τους, γιατί δέν άκολουθούν τή Χάρη καί κυριεύονται άπό τόν σατανά. Έξ άλλου, αν δε δώσει ό άνθρωπος άφορμή στό σατανά, δέν μπορεί αύτός νά κυριαρχήσει πάνω του μέ τή βία. Γι’ αύτό τό Χόγο κανείς δέν είναι μέ βεβαιότητα τού Χριστού ή τού σατανά. Άλλά, άν παραμείνει μέ τή χάρη ώς τό τέλος, πηγαίνει μέ τό μέρος τού Χριστού, διαφορετικά πηγαίνει μέ τό σατανά. Γιατί, άν είτε ό Κύριος είτε ό σατανάς έπαιρναν μαζί τους τόν άνθρωπο μέ τή βία, αύτός δέ θά ήταν αίτιος ούτε στήν κόλαση νά ριχτεί, ούτε τόν Παράδεισο νά κερδίσει.
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 12 ον
1.         "Οπως κάποιος, πού θέλει νά βεβαιωθεί γιά τή σωφροσύνη τής γυναίκας του, πηγαίνει σ’ αύτήν νύχτα σάν ξένος, καί άν δει δτι τόν διώχνει, χαίρεται πού είναι άπλησίαστη καί τήν έπιδοκιμάζει. "Ετσι πρέπει κι’ έμεΐς νά είμαστε έπιφυλακτικοί κατα τίς έπισκέψεις τών νοερών δυνάμεων. Γιατί, δπως λέει ό Απόστολος, γνωρίζει ό σατανάς νά μετασχηματίζεται σέ φωτεινό άγγελο γιά νά έξαπατήσει. Άλλά, κι’ αν παρουσιασθεΐ μέ λαμπρή έμφάνιση, δέν μπορεί να δώσει άγαθή ένέργεια, άλλα ταραχή, καί άπό αύτό φανερώνεται τό ψεύτικο προσωπείο του. Ούτε δηληδή άγάπη στό θεό ή στον πλησίον, ούτε πραότητα, ούτε ταπείνωση, ούτε χαρά, ούτε είρήνη, ούτε καθαρότητα λογισμών, ούτε μίσος τοΰ κόσμου, ούτε άνάπαυση πνευματική, ούτε έπιθυμία τών ούρανίων, ούτε καί νά καταστείλει τις ήδονές καί τά πάθη. ’Όλα αύτά είναι φανερά ένεργήματα της θείας Χάρης. Αντίθετα ή έπαρση καί ή ύψηλοφροσύνη είναι τά χαρίσματα τοΰ σατανά. Άπό τήν ενέργεια λοιπόν θά καταλάβεις άν τό φώς πού έλαμψε στήν ψυχή σου είναι άπό τό θεό ή άπό τόν σατανά. "Ετσι καί ή ψυχή μπορεί νά διακρίνει τά χάρίσματα τοΰ Αγίου Πνεύματος καί τά φαντάσματα τοΰ σατανά, άν έχει δυνατή διάκριση.
2.         Εκείνος πού θέλει νά μπει άπό τή στενή πύλη στό σπίτι τοΰ ίσχυροΰ διαβόλου καί ν’ άρπάξει τά σκεύη του, δέν πρέπει νά έπιθυμεΐ τή μαλθακότητα, άλλά νά θυμάται πάντοτε Εκείνον, πού είπε δτν «σάρκα καί αίμα δέ θά κληρονομήσουν τή Βασιλεία τοΰ θεοΰ». Πώς πρέπει νά ένδυναμωθοΰμε άπό τό Πνεΰμα; Ό Απόστολος λέει «δτι ή Σοφία τοΰ θεοΰ θεωρείται μωρία άπό τούς άνθρώπους». Επίσης καί ό Προφήτης λέεν «Είδα τόν Υίό τοΰ άνθρώπου καί ή μορφή του ήταν χωρίς καμμιά τιμή, καταφρονεμένη όσο κανενός άλλου άνθρώπου». Πρέπει λοιπόν έκεΐ-νος πού θέλει νά γίνει υίός τοΰ θεοΰ, νά ύποστεΐ πρώτα τήν ίδια ταπείνωση, νά θεωρηθεί μωρός καί άτιμος, νά μή άποστρέφει τό πρόσωπό του άπό φτυσίματα, νά μή κυνηγάει ούτε δόξα, ούτε ομορφιά ή κάτι παρόμοιο αύτοΰ τοΰ κόσμου, νά μή έχει ποΰ νά γείρει τό κεφάλι του, νά όνειδίζεται καί νά έξουθενώνεται, νά τόν έχουν δλοι στήν περιφρόνηση και τόν παραγκωνισμό, ν’ άντιμετωπίζει κρυφό και φανερό  πόλεμο. Καί τότε ό ίδιος ό ΥΙός του θεού, Εκείνος  πού. είπε· «θά κατοικήσω μέσα σας καί θά βαδίσω μαζί σας», θά φανερωθεί στήν καρδιά του καί θά τού δώσει δύναμη καί Ισχύ, ώστε νά δέσει τόν Ισχυρό καί ν’ άρπάξει τά σκεύη του, καί νά πατήσει πάνω  στήν άσπίδα καί στό βασιλίσκο, καί πάνω σέ σκορπιούς καί φίδια,
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 13 ον
1. Δέν είναι μικρός ό άγώνας πού χρειάζεται γιά νά συντρίψουμε τό θάνατο. Λέει βέβαια ό Κύριος· «Ή ;: βασιλεία τού θεού είναι μέσα σας», βρίσκεται δμως 31 καί ό θάνατος μέσα μας, πού μάς πολεμάει καί μάς ι ί αιχμαλωτίζει. "Αν νικήσουμε σ’ αύτόν τόν πόλεμο,θά φύγει κάθε πόνος, λύπη καί στεναγμός καί ή έρη μος καρδιά θά γεμίσει πηγές ύδάτων. Ό Προφήτης μάς πληροφορεί «Έγώ θά δώσω νερό σ’ έκείνους,  πού βαδίζουν στήν κατάξερη έρημο καί διψούνε». αί ό ίδιος ό Κύριος μάς λέει «Όποιος πίνει άπό το νερό, πού έγώ θά τού δώσω, δέ θά διψάσει στόν αίώνα»...
2. Ή ψυχή πού κυριεύεται άπό τήν άκηδία (=άφρονησιά) κατέχεται καί άπό τήν άπιστία. Γι’ αύτό άναβάλλει άπό μέρα σέ μέρα καί δέ δέχεται τό λόγο τού θεού. Πολλές φορές μάλιστα δίνει φτερά στόν έαυτό της μέ όνειρα, γιατί τήν έχει κυριεύσει ή οίηση, ή όποία είναι άναπηρία ψυχής, πού δέν μπορεί νά δει     τις άδυναμίες της.

3.         'Όπως τό νεογέννητο βρέφος είναι εικόνα τοΰ τέλειου άνδρα, έτσι άκριβώς καί ή ψυχή είναι εικόνα τοΰ θεοΰ, πού τήν έπλασε. 'Όπως λοιπόν τό παιδί όσο μεγαλώνει, τόσο γνωρίζει τόν πατέρα του καί τήν πατρική περιουσία πού μέλλει νά κληρονομήσει. "Ετσι καί ή ψυχή πριν άπ’ τήν παρακοή, προοδεύοντας θά έφτανε στά μέτρα τής τελειότητος τοΰ Χρι-στοΰ μας. Άφοΰ δμως παρήκουσε, άπεμακρύνθηκε άπό τό θεό καί σκοτίστηκε καί πλανήθηκε μακριά άπό τό θεό. Ό θεός δμως δέν έπαυσε νά τήν καλεΐ κοντά Του άλλοτε μέ τούς προφήτες καί άλλοτε μέ τόν έρχομό Του στή γή. Χάριν της σωτηρίας τοΰ άνθρώπου ύπομένει όνειδισμούς, ύβρεις, ραπίσματα καί τέλος σταυρικό θάνατο. Γιά νά μάς ύποδείξει ποιά διάθεση νά έχουμε σ’ έκείνους πού μάς όνειδίζουν καί έξευτελίζουν ή έπιδιώκουν καί τό θάνατό μας άκόμη. Νά γίνουμε δηλαδή σάν κουφοί καί άλαλοι, παρακαλώντας τόν Κύριο· «νά μάς καθαρίσει άπό τά κρυμμένα πάθη μας», όπότε θά γίνουμε άμεμπτοι. Τότε θά βρούμε Εκείνον καί θά βρούμε τήν αιώνια άνάπαυση μαζί μέ τόν Χριστόν μας.
’Άν θέλεις ν’ άποκτήσεις, άνθρωπε, τή δόξα, πού είχες στήν άρχή καί πού χάθηκε κάνε τό έξής: 'Όπως παραμέλησες τις έντολές τοΰ θεοΰ καί ύπέκυψες στις συμβουλές τοΰ σατανά, έτσι τώρα νά έπι-στρέψεις στόν Κύριο, όπότε μέ πολύ κόπο καί ίδρωτα θά πάρεις πίσω τόν πλοΰτο σου. Όποιος λοιπόν νοιάζεται γιά τήν ψυχή του, πρέπει νά βιάζει τόν έαυ-τό του νά διατηρήσει τό ναό τοΰ θεοΰ άσπιλο. Τότε έρχεται Εκείνος πού ύποσχέθηκε δτι θά κατοικήσει μέσα μας καί θά περιπατήσει μαζί μας, όπότε ή ψυχή μας καταξιώνεται νά γίνει «ναός τοΰ θεοΰ».
ΜΕΛΕΤΗΜΑ14ον
I           1. Ό λόγος πού είπεν ό θεός στόν Κάϊν, δτι «ή  ζωή σου στη γη θά είναι γεμάτη στεναγμούς, τρόμοII      καί άγωνία» ταιριάζει γιά δλους τούς άμαρτωλούς.
 Άλλά καί ό ίδιος ό Κύριος, θέλοντας νά δείξει δτι Ιι εκείνοι, πού άκολουθούν τά θελήματα τού σατανά, ί ι μοιάζουν τού Κάιν, έλεγε· «Εσείς θέλετε νά έκτελεΐ τε τις έπιθυμίες τού πατέρα σας διαβόλου. Εκείνος ;; ήταν άνθρωποκτόνος άπό την άρχή καί δέ στάθηκε  ποτέ μέσα στήν άλήθεια»„.
 2. Μόνο οι πνευματικοί άνθρωποι άδιαφορούν γιά τήν άνθρώπινη δόξα καί τήν περιφρονούν, έπειδή έχουν πληγωθεί καί έπιθυμούν άλλη δόξα... Γι’ αύτό καί έλευθερώνουν τόν έαυτό τους άπό κάθε φιλία τού  κόσμου γιά νά μπορέσουν νά έχουν μόνο τόν θειο πόθο στήν καρδιά τους. Γιατί, δσοι θέλουν νά τρέ ξουν μ’ άσφάλεια μέχρι τέλους τό δρόμο, δέν άνέχονται ν’ άναμείξουν άλλον έρωτα καί άλλη άγάπη μέ ; έκείνη τήν έπουράνια.
3. "Οπως είναι μεγάλα κι άπερίγραπτα τ’ άγαθά ;πού μάς ύποσχέθηκε ό θεός, έτσι χρειάζονται καί : \ πολλούς κόπους καί άγώνες. Ειπεν ό Κύριός·
«'Όποιος θέλει νά μέ άκολουθήσει, άς άπαρνηθεί τόν έαυτό του, άς σηκώσει τό σταυρό του καί ας μέ ακολουθει». Οί περισσότεροι άνθρωποι είναι τόσο άνόητοι, ώστε θέλουν ν’ άποκτήσουν τήν ούράνια  βασιλεία καί νά κληρονομήσουν τήν αιώνια ζωή και  νά βασιλέψουν χωρίς τέλος μαζί μέ τό Χριστό μας,  χωρίς νά πάψουν νά ζούνε μέ τά δικά τους θελήματα ι: καί ν’ άκολουθούνε αύτά, πού είναι μάταια καί όλοι ί φάνερα βλαβερά...
4.         Αύτοί πού παραμένουν μέχρι τό τέλος άπτωτοι, είναι δσοι μίσησαν δλες τις έπιθυμίες τοΰ κόσμου και τις φαντασιώσεις τοΰ κόσμου καί τις ήδονές καί τις κοσμικές άσχολίες. "Ωστε μέ τη δική του θέληση ό καθένας διώχνεται άπό τή βασιλεία. Επειδή δέν προτίμησε άληθινά τούς κόπους καί δέν άπαρνήθηκε τόν έαυτό του, άλλά θέλει μαζί μέ τόν θεϊκό πόθο νά δοκιμάζει καί μερικές εύχαριστήσεις αύτοΰ τοΰ κόσμου.
5.         Καί αύτές οί καλές πράξεις άκόμη πολλές φορές γίνονται άπό κενοδοξία, ή όποία κρίνεται άπό τό θεό δπως καί ή κλοπή, ή άδικία καί τ’ άλλα άμαρτήματα. Γιατί λέει ή Γραφή· «Ό θεός διασκόρπισε όστά άν-θρωπαρέσκων». "Ωστε καί μέ τις καλές πράξεις έπιδιώκει ό έχθρός νά ύπηρετεΐται καί νά λατρεύεται...
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 15 ον
1.         ’Άν κάποιος δελεάζεται θεληματικά άπό κάτι πού άγαπάει, άποκαλύπτεται δτι δέν παρέδωσε άκόμη δλη τήν άγάπη του στό θεό. Λόγου χάρη, άγάπη-σε ένας. κτήματα ή χρήματα ή τήν κοιλιοδουλεία ή νά χαρίζεται στις άμαρτωλές σαρκικές έπιθυμίες ή στ’ άξιώματα καί τις τιμές τών άνθρώπων ή στήν όργή καί μνησικακία καί λοιπά πάθη... "Αλλος άφήνει τό νοΰ του νά τρέχει έδώ κι έκέΐ ή κάνει τό δάσκαλο γι’ άνθρώπινη δόξα ή εύχαριστεΐται νά στολίζεται μ’ ώραια ένδύματα κ.λ,π. Γιατί, δποιο πάθος δέν πολεμάει καί δέν τοΰ άντιστέκεται, μ’ αύτό τό πάθος όπωσδήποτε εύχαριστεΐται. Καί αύτό τό πάθος τόν τραβάει πρός τά κάτω καί δέν τόν άφήνει ν’ άνυψωθεΐ πρός τόν θεό.
2.         "Ας ύποθέσουμε δτι πιάνει φωτιά τό σπίτι κάποιου. Έάν θελήσει νά σώσει τόν έαυτό του, θά φύγει γυμνός, άφήνοντας δλα νά καίγονται..."Αλλος δμως προσπαθώντας νά περισώσει μερικά σκεύη τοΰ σπιτιού, περικυκλώνεται άπό τή φωτιά καί καίγεται κι’ αύτός. Βλέπεις πώς άπό τήν προσήλωσή του σέ κάτι κοσμικό χάνει κάνεις και τήν ψυχή του και τό σώμα του;
3.         Είναι λίγοι πράγματι έκεΐνοι πού άπέκτησαν τήν τέλεια άγάπη πρός τόν θεό καί έχουν γιά μηδέν δλες τις ήδονές και τις έπιθυμίες τοΰ κόσμου και ύπομέ-νουν τούς πειρασμούς μέ μακροθυμία. Οί περισσότεροι άνθρωποι θέλουν νά πετύχουν τή Βασιλεία τών Ούρανών χωρίς κόπους καί ίδρωτες. Μακαρίζουν βέβαια τούς άγιους, άλλά δέν θέλουν νά μετέχουν στούς κόπους καί τά παθήματά τους. Άλλά γιά νά φανερωθεί ποιοί άγάπησαν άληθινά τόν Κύριό τους, τούς στέλνει ό θεός πειρασμούς καί δοκιμασίες, ώστε δίκαια νά κληρονομήσουν τή Βασιλεία τών Ούρανών.
4.         Πρέπει νά γνωρίζεις δτι μέσα στις θλίψεις καί τά παθήματα, στήν ύπομονή καί τήν πίστη είναι κρυμμένες αί ύποσχέσεις τοΰ θεοΰ, δπως έπίσης καί ή δόξα καί ή άπόκτηση τών Ούρανίων άγαθών. Τά ίδια λέγει καί ό Απόστολος: «Πρέπει νά περάσουμε πολλές θλίψεις,γιά νά μποΰμε στή βασιλεία τών Ούρανών». Καί ό Κύριος· «μέ τήν ύπομονή σας θά σώσετε τις ψυχές σας», καί «στον κόσμο θά έχετε θλίψεις».
5.         'Όσο άξιωθεΐ καθένας μας μέ τήν πίστη καί τήν έπιμέλεια νά γίνει μέτοχος τοΰ Αγίου Πνεύματος,τόσο έκείνη τή μέρα θά δοξασθει καί τό σώμα του. ’Ό,τι άποθησαυρίσαμε έδώ στήν ψυχή μας, αύτό θά έκδηλωθεϊ καί στό σώμα μας. Γιατί τότε θά δοξασθοϋμε μέ τό άρρητο φως, πού έχουμε άπό τώρα μέσα μας, δηλαδή μέ τή δύναμη τού Αγίου Πνεύματος, πού θά είναι τότε γι’ αύτούς ένδυμα, τροφή, ποτό, άγαλλίαση, χαρά, είρήνη, καί γενικά ζωή αιώνια.
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 16 ον
1.         Ό μακάριος Μωϋσης μέ τή δόξα τού Αγίου Πνεύματος πού έλαμπε στό πρόσωπό του, τήν όποία κανείς άνθρωπος δέν μπορούσε ν’ άτενίσει, προτύπω-σε πώς θά δοξασθούν στήν άνάσταση τών δικαίων τά σώματα τών Αγίων. Ό Μωϋσης έμεινε στό όρος 40 μέρες καί 40 νύχτες καί δέν έφαγε ούτε ήπιε. 'Άρα δεχότανε κάποια τροφή πνευματική! Αύτήν τήν τροφή γεύονται άπό τώρα οί άγιες ψυχές άπό τό "Αγιο Πνεύμα!
2.         'Όταν έπλασε ό θεός τόν ’Αδάμ, δέν τού έβαλε στό σώμα φτερά, δπως στά πουλιά, άφού έμελλε νά τού δώσει στήν άνάσταση τά φτερά τού Αγίου Πνεύματος! Γιά νά ύψώνεται μ’ αύτά καί ν’ άρπάζέται, δπου θέλει τό "Αγιο Πνεύμα. Αύτά τά φτερά έχουν δοθεί άπό τώρα στις ψυχές τών αγίων καί τις σηκώνουν ψηλά πρός τό Ούράνιο φρόνημα. Μ’ αύτή τή σφραγίδα τού Αγίου Πνεύματος θά τούς βάλει στά δεξιά Του, γιατί Τού μοιάζουν καί είναι παιδιά Του καί θά είναι παντοτινά μαζί Του!
3.         θέλημα της ψυχής είναι νά διατηρεί τά μέλη τοΰ σώματος άμόλυντα. Ν’ άποκλείσει τόν έαυτό της άπό τούς περισπασμούς τοΰ κόσμου. Νά φυλάξει τήν καρδιά άπό κάθε χαμερπή φροντίδα και ήδονή. Όπότε τοΰ προσφέρεται και ή βοήθεια τής θείας Χάρι-τος. Τί δμως νά κάνει ό θεός σ’ έκεΐνον. πού προσφέρει τόν έαυτό του στον κόσμο καί τρέχει πίσω άπό τις ήδονές του;
4.         Οί πέντε Παρθένες πού αγρύπνησαν και πήραν μέσα στήν καρδιά τους τό ξένο πρός τή φύση τους λάδι, δηλαδή τή Χάρη τοΰ Αγίου Πνεύματος, μπόρεσαν νά μποΰν μαζί μέ τόν Νυμφίο στόν νυμφώνα. Οί άλλες όί μωρές, πού δέν φρόντισαν ν’ άποκτήσουν τό λάδι αύτό της άγαλλιάσεως μέσα στις καρδιές τους, δσο ήταν άκόμη στή ζωή, κλείστηκαν έξω τοΰ νυμ-φώνος τής Βασιλείας. Γιατί δέν έδωκαν δλη τήν άγάπη τους στόν έπουράνιο Νυμφίο. Γιατί οί ψυχές πού ζητούν τόν άγιασμό τοΰ Πνεύματος, πού είναι ξένος πρός τήν άνθρώπινη φύση, άνάβουν δλη τήν άγάπη τους γιά τό Χριστό, έκεΐ βαδίζουν, έκεΐ προσεύχονται, έκεΐ σκέφτονται, έκεΐ μελετούν καί έχουν άπο-μακρυνθεΐ άπ’ δλα τά άλλα.
5.         Ή κακία είναι κάτι τό ξένο γιά τήν άνθρώπινη φύση, πού μέ τήν παράβαση τοΰ Άδάμ δεχτήκαμε καί μέ τόν καιρό έγινε δεύτερη φύση σέ μάς.Έάν δέν διώξουμε άπό μέσα μας τήν κακία μέ πολλή προσευχή καί πίστη καί άποστροφή τών πραγμάτων τοΰ κόσμου, δέν άποκτάμε τήν άρχική καθαρότητα καί δέν μποροΰμε νά έπιτύχουμε τήν Έπουράνια Βασιλεία.
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 17 ον
1.         Παίρνει σώμα άνθρώπινο ό άσώματος Κύριος άπό άπειρη αγαθότητα καί μικραίνει -μπορεί νά πει κανείς- τόν έαυτό Του ό μέγας καί ύπερούσιος.γιά νά μπορέσει νά ένωθει μέ τις ψυχές τών Αγίων καί τών Αγγέλων, ώστε νά μπορέσουν καί αύτές νά γίνουν μέτοχοι τής άθάνατης ζωής τής θεότητάς Του. Καί δπως ή ψυχή πήρε καί φόρεσε τά μέλη τού σώματος, μάτια, αύτιά κ.λ.π., κατά τόν ίδιο τρόπο καί ή άγαθό-τητα τού Σωτηρος Χριστού παίρνει σώμα κι’ ένώνε-ται μέ τις πιστές καί άγαπητές σ’ Αύτόν ψυχές καί γίνεται ένα Πνεύμα μ’ αύτές, κατά τόν θείο Παύλο. "Ετσι γίνεται ψυχή στήν ψυχή, ύπόσταση στήν ύπό-σταση, ώστε μιά τέτοια ψυχή νά ζήσει καί νά ύπάρ-ξει μέσά^ήν θεότητα Του, νά φτάσει στήν αθάνατη ζωή καί ν’ άπολαύσει άφθαρτη ήδονή καί άνέκφραστη δόξα!...
2.         Γιά τήν ψυχή αύτή ό Κύριος, δταν θέλει, γίνεται φωτιά καί κατακαίει κάθε κακό μέσα της. "Αλλοτε γίνεται ανάπαυση άνείπωτη καί άνέκφραστη, κι’ άλλοτε χαρά καί ειρήνη, πού περιθάλπει καί περικυ-κλώνει τήν ψυχή. Μόνο ν’ άγωνίζεται κανείς, νά Τόν άγαπάει καί νά Τόν εύχαριστεΤ καί θά δεΐ μέ τήν πείρα καί τήν αίσθησή του δτι άγγιξε άνεκλάλητα άγα-θά, «πού μάτι δέν τά είδε καί αυτί δέν τά ακούσε καί άνθρωπος δέν τά διανοήθηκε». "Ετσι τό Πνεύμα Κυρίου γίνεται άνάπαυση, άγαλλίαση, τρυφή καί ζωή τής ψυχής, πού άναδεικνύεται άξιά Του. Γιατί σωματοποιεί τόν έαυτό Του καί τόν κάνει πνευματική τροφή, άλλά καί ένδυμα καί κάλλη άπερίγραπτα, γιά νά γεμίσει έτσι τήν ψυχή πνευματική χαρά. «Εγώ είμαι -λέει- ό άρτος τής ζωής». Καί· «"Οποιος πίνει άπό τό νερό πού θά τού δώσω, θ’ άναβρύσει μέσα του μία πηγή νερού, πού θά δίνει αίώνια ζωή».
3.         Ή ψυχή πού Αξιώθηκε νά δεχθεί ένοικό της τήν ούράνια δύναμη και τή θεϊκή έκείνη φωτιά και πού ή έπουράνια άγάπη τοΰ Αγίου Πνεύματος ένώθηκε μέ τά μέλη της, έλευθερώνεται έντελώς άπό κάθε κοσμική άγάπη. Ό σίδηρος καί ό χρυσός, δταν παραδο-θοΰν στή φωτιά, λειώνουν, άλλάζοντας τή σκληρή φύση τους σέ μαλακή καί άποβάλλουν τή φυσική τους σκληρότητα έξ αιτίας τής δυνάμεως τής φωτιάς. "Ετσι καί ή ψυχή πού δέχθηκε τήν έπουράνια έκείνη φωτιά τής άγάπης τοΰ Αγίου Πνεύματος, άποσύρεται άπό κάθε προσκόλληση- στό κοσμικό πνεύμα. Ελευθερώνεται άπό τά δεσμά τής κακίας καί άποβάλλει τή φυσική σκληρότητα τής άμαρτίας. Τά θεωρεί δλα μικρά καί άξια περιφρονήσεως. Λέω μάλιστα δτι ή ψυχή πού κυριεύθηκε άπ’ αύτόν τόν έρωτα καί τούς άδελφούς της, δταν τήν έμποδίζουν άπό τήν θεϊκή άγάπη, τούς άπαρνεΐται!...
4.         Ό θεός, έπειδή είναι άγαθός καί φιλάνθρωπος, μακροθυμεί, περιμένοντας τή μετάνοια τοΰ άμαρτω-λοΰ, καί «γίνεται χαρά στόν Ούρανό γιά ένα άμαρτω-λό, πού μετανοεί». 'Όταν δμως δέν ύπάρχει άληθινή μετάνοια καί πληθαίνει ή άμαρτία, τότε ή θεία δίκη τούς έξαφανίζει άπό προσώπου τής γης. Κάτι τέτοιο συνέβη στά Σόδομα καί στήν Ερυθρά θάλασσα μέ τόν καταποντισμό τών Αίγυπτίων. Γι’ αύτό καί άπό τόν Ισραήλ άφαίρεσε ό θεός καί τήν προφητεία καί τήν ίερωσύνη καί τή λατρεία καί τά έμπιστεύθηκε στά έθνη πού πίστεψαν, διότι καί τούς Προφήτας καί τόν Υιό τοΰ θεοΰ σέ θάνατο παρέδωκαν.
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 18 ον
1.         "Ας προστρέξουμε μέ προθυμία στό ΔεσπότηΧριστό πού μας καλεΐ καί, άνοίγοντας σ’ Αύτόν τις καρδιές μας, δς μή Απελπιζόμαστε γιά τή σωτηρία μας. Ό έχθρός της ψυχής μας, θυμίζοντας μας περασμένες άμαρτίες, μας άνοίγει τό δρόμο πρός τήν άπό-γνωση. Ό Κύριος, πού θεράπευσε και θεραπεύει τόσες άσθένειες του σώματος, δέν θά θεραπεύσει και τήν άθάνατη ψυχή, πού κυριεύθηκε άπό τήν άσθένεια τής πολύμορφης άμαρτίας; Γιατί δικά Του είναι τά λόγια· «Ό ούράνιος Πατέρας μου δέν θ’ άποδώσει δικαιοσύνη σ’ έκείνους πού φωνάζουν σ’ Αύτόν νύχτα· μέρα;». Καί «Αιτείτε, καί θά σας δοθεΓ ζητάτε, καί θά βρείτε- χτυπάτε, καί θά σας άνοίξει ή θύρα». Μονάχα έμεΐς νά προσηλωθούμε στόν Κύριο, άπομα-κρυνόμενοι μ’ δλη μας τή δύναμη άπό κάθε τι, πού είναι καί λέγεται άμαρτία.
2.         'Ένας βαριά άρρωστος, πού δέν μπορεί νά φάει φαγητό ή νά πιει νερό, άπελπίζεται καί τόν κλάϊνε οι συγγενείς του. "Ετσι καί ό θεός καί οί "Αγγελοι λυπούνται καί θρηνούν γιά τις ψυχές, πού δέν μπορούν νά πάρουν τήν έπουράνια τροφή (θ. Κοινωνία). ’Άν λοιπόν έγινες θρόνος τοΰ θεοΰ, &ν ή ψυχή σου έγινε δλη πνευματικός όφθαλμός κι’ δλη Φώς. ’Άν τράφηκες μέ τήν τροφή έκείνη τοΰ Αγίου Πνεύματος, αν πίνεις άπό τό ζωντανό νερό καί άπό τό πνευματικό κρασί πού εύφραίνει τήν καρδιά. "Αν ή ψυχή σου φόρεσε τά ένδύματα τοΰ άνεκφράστου φωτός. ’Άν ό έσωτερικός σου άνθρωπος έλαβε πείρα καί βεβαιότητα δλων αύτών» τότε ζεΐς άπό τώρα τήν πραγματική αιώνια ζωή καί άναπαύεσαι άπό τώρα μαζί μέ τό Δεσπότη Χριστό! ’Άν δμως άκόμη δέν τά έλαβες αύτά, ούτε τά έκανες κτήμα σου, νά κλαΐς θερμά καί νά όδύρεσαι, πού δέν άπέκτησες άκόμη αύτόν τόνπλοϋτο καν νά παρακαλεΐς άδιάκοπα τόν Κύριο γιά τή φτώχεια σου. Γιατί λέει ό Κύριος «Καθένας πού ζητά εύρίσκει καί όποιος κτυπά θά τού ανοιχτεί ή θύρα».
3.         "Αν τό λάδι έκεινο τών προφητών έδινε τό βασιλικό άξίωμα, πόσο περισσότερο έκεΐνοι πού χρίονται στόν έσωτερικό άνθρωπο μέ το άγιαστικό λάδι τής άγαλλιάσεως καί δέχονται τόν άρραβώνα τού Αγίου Πνεύματος, θά φτάσουν τά μέτρα τής τελειότητος καί θά κληρονομήσουν τή Βασιλεία τού Πανβασιλέ-ως Χριστού! Γιατί λόγώ τού άρραβώνα τού Πνεύματος πού πήραν είναι σίγουρες οί έλπίδες τους, ότι θά συμβασιλεύσουν μέ τό πανβασιλέα Χριστό! Διότι άπό τούτη τή ζωή δοκίμασαν μέσα τους τήν ήδονή καί τή Χάρη τού Παναγίου Πνεύματος. Οί τέτοιοι άνθρωποι άρπάζονται άπό τώρα νοερά σ’ έκεΐνον τόν αιώνα καί βλέπουν τά κάλλη καί τά θαύματά του μέ τις άδυτες λάμψεις τού Κυρίου μας Ιησού Χριστού.
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 19 ον
1.         Μερικοί έπαναπαύονται, δτι έχουν τόση Χάρη θεού μέσα τούς, ώστε νά μπορούν νά συγκροτούν τόν έαυτό τους καί νά μή τούς νικά ή άμαρτία πού κατοικεί μέσα τους. Κι’ έτσι συμβαίνει, τώρα νά έχουν προσευχή νηφάλια καί άνάπαυση, έπειτα νά ένεργούνται άπό άκάθαρτους λογισμούς καί νά δελεάζονται άπό τήν άμαρτία, ένώ έχουν μέσα τους τή θ. Χάρη. "Ετσι οί έπιπόλαιοι, δταν έννοιωσαν μέσα τους τήν ένέργεια τής θείας Χάριτος, νόμισαν δτι έλευθερώθηκαν γιά πάντα άπό τήν άμαρτία, ένώ οί διακριτικοί καί νουνεχείς δέν θ’ άργήθούν δτι, καί δταν κατοικεΐ μέσα τους ή Χάρη τοΰ θεοΰ καί πάλι ταράζονται άπό αισχρούς καί άτοπους λογισμούς.
2.         'Όπως είναι άδύνατο χωρίς μάτια ή γλώσσα, αύτιά καί πόδια, νά βλέπει κανείς ή νά μιλάει, ή ν’ άκούει ή νά περπατάει, έτσι έπίσης είναι άδύνατο χωρίς τό θεό καί τη θεϊκή ένέργεια νά γίνει κανείς κοινωνός τών θείων μυστηρίων καί νά γνωρίσει τή σοφία τοΰ θεοΰ ή ν’ άποκτήσει τόν πλοΰτο τοΰ Αγίου Πνεύματος. "Ετσι οί δοΰλοι τοΰ θεοΰ καταρτίζονται συνεχώς μέ τή θεϊκή γνώση καί μέ τή Χάρη τοΰ θεοΰ.
3.         Καταλήγοντας λέω δτι καί αύτοί άκόμη οί Απόστολοι, πού ήσαν γεμάτοι άπό τή Χάρη τοΰ Αγίου Πνεύματος, δέν ήσαν όλότελα άπαλλαγμένοι άπό φροντίδες. Άλλά μαζί μέ τήν άγαλλίαση καί τήν άνέκφραστη χαρά είχαν καί κάποιο φόβο. Γιατί ό Κύριος καί άπό τούς τελείους άκόμη ζητεί νά είναι τό θέλημα τής ψυχής στήν ύπηρεσία τοΰ Αγίου Πνεύματος, ώστε νά συμβαδίζουν καί τά δύο. «Μή σβήνετε τήν ένέργεια τοΰ Άγιου Πνεύματος» (Άπ. Παύλος). Τό νά μιλάει κανείς γιά τήν άπάθεια καί τήν τελειότητα είναι εύκολο. Δύσκολο δμως είναι τό νά μάθει μέ τήν πείρα καί άληθινά πώς κατορθώνεται ή τελειότητα.
4.         'Όσοι λένε πνευματικά λόγια χωρίς νά τά γεύονται, τούς παρομοιάζω μέ άνθρωπο πού, ένώ δέν έχει φάει ποτέ μέλι, προσπαθεί νά δώσει στούς άλλους νά έννοήσουν τί είδους είναι ή γλυκύτητά του. Τέτοιοι είναι πράγματι δσοι δέν δοκίμασαν στήν πράξη καί μ’ έσωτερική πληροφορία τά σχετικά μέ τήν τελειότητα καί τόν άγιασμό καί τήν άπάθεια καί θέλουν νά μιλοΰν γι’ αύτά στούς άλλους. Κινδυνεύει δηλαδή κάπως ό Χριστιανισμός λίγο-λίγο νά ξεφύγει άπό τόν γεμάτο χαρά κι’ εύφροσύνη δρόμο του καί νά πέσει στην έρημο της άθεΐας. Είναι δηλαδή ό Χριστιανισμός, σάν νά δώσει κανείς σ’ ένα διψασμένο ένα γλυκό ποτό καί νά τόν κάνει, -όχι μόνο άπό τή δίψα, άλλά καί άπό τήν ήδονή τοΰ ποτοΰ- νά τό έπιθυμεΐ πιο άπληστα!... Αύτά δμως δέν νοούνται μόνο μέ λόγια χωρίς πείρα, άλλά έπιτελοΰναι μέ τή νοερή καί μυστική εργασία τοΰ 'Αγίου Πνεύματος καί έτσι λέγονται. "Ετσι ό Χριστιανισμός είναι σάν φαγητό καί ποτό, πού, δσο περισσότερο τόν γεύεται κανείς, τόσο άνάβει καί ή έπιθυμία του καί δέν τόν χορταίνει!
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 20 ον
1.         "Αγιος είναι έκεΐνος, πού καθάρισε τελείως τόν έσωτερικό του άνθρωπο. Κάποιος άδελφός,ένώ προσευχόταν μαζί μέ άλλους άδελφούς, αίχμαλωτίσθηκε άπό τή θεία δύναμη, καί μέ άρπαγή τού νού του είδε τήν άνω Ιερουσαλήμ καί τά έκεΐ φωτεινά κατοικητή-ρια καί φώς άπειρο καί άνέκφραστο, καί άκουσε φωνή, δτι αύτός είναι ό τόπος τής άναπαύσεως τών δικαίων. Μετά άπ’ αύτό ύπερηφανεύθηκε καί, νομίζοντας τόν έαυτό του σπουδαίο, έπεσε σέ βάθος άμαρτιών καί κυριεύτηκε άπό πολλά κακά. ’Άν λοιπόν αύτός έπαθε τέτοια, πώς είναι δυνατόν ό καθένας νά λέει, «’Αφού νηστεύω καί ζώ σάν ξένος καί δίνω έλεημοσύνη καί έχω φυλαχθεί άπό πορνεία, κλοπή καί τά δμοια, άραγε είμαι άγιος; Γιατί τελειότητα δέν είναι μόνον ή άποχή άπό τά φανερά κακά, άλλά κυρίως ή κάθαρση τής διανοίας!
2.         ’Άν λοιπόν καθάρισες δλη τήν άνομία, πού έχεις μέσα σου, και άπέρριψες τήν άμαρτία, τότε καυχή-σου γιά τήν καθαρότητα πού σου έδωσε ό θεός. ’Άν δμως δχι, τότε ταπεινώσου σάν φτωχός παρακαλώ-ντας τό Χριστό νά σέ καθαρίσει άπό τις κρυφές άμαρτίες σου. Ή καθαρότητα τής καρδιάς δέν μπορεί νά πραγματοποιηθεί διαφορετικά, παρά μόνο μέσω τού Ιησού.
3.         ’Άν άπέκτησες σοφία κοσμική καί γήινες γνώσεις, άρνήσου τες. ’Άν στηρίζεσαι σέ προτερήματα τής σάρκας, ταπείνωσε τόν έαυτό σου και μίκρυνε τον. Γιατί μόνον έτσι θά μπορέσεις νά γίνεις μαθητής τής μωρίας τοΰ κηρύγματος. Και σ’ αύτή θά βρεις τήν άληθινή σοφία, δχι σέ κομψά λόγια, άλλά στή δύναμη τοΰ Σταυροΰ, έχοντας έσωτερικά τά ίδια ένεργήματα μ’ έκείνους πού καταξιώθηκαν νά τήν άποκτήσουν.
4.         Κι’ αν άκόμη έλαβες ούράνια γεύση. Κι’ αν άκόμη έγινες μέτοχος έκείνης τής σοφίας και άπέκτησες άνάπαυση στήν ψυχή σου, μήν ύπερηφανεύεσαι, μήτε νά ξεθαρρεύεις σάν νά κατάκτησες δλη τήν άλήθεια, γιά νά μήν άκούσεις και σύ τό τοΰ θείου Παύλου· «Τώρα πλέον είσασθε χορτάτοι! Τώρα πλέον γίνατε πλούσιοι! Χωρίς έμας, κατακτήσατε τή Βασιλεία τών Ούρανών!...». Άλλά κι’ άν γεύθηκες τά ούράνια, νά πιστεύεις δτι δέν άγγιξες άκόμη τό Χριστό. Αύτό τό φρόνημα νά κυριαρχεί μέσα στή διάνοιά σου.
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 21ον
1.         'Όπως ό πλεονέκτης, κι’ αν μαζέψει άναρίθμητα χρήματα, δέν χορταίνει, άλλα μεγαλώνει ή έπιθυμία του γιά περισσότερα. ’Ή δπως έκεΐνος πού άπομα-κρύνεται άπό ένα ποτάμι μέ γλυκύτατο νερό πριν ξεδιψάσει νοιώθει μεγαλύτερη δίψα. "Ετσι καί στόν καθένα μας ή γεύση τοΰ θεοΰ δέν έχει κορεσμό ή τέλος. Άλλά δσο πλουτίζει κανείς μ’ αύτόν τόν πλοΰτο, τόσο νομίζει τόν έαυτό του φτωχό. 01 Χριστιανοί δέν θεωροΰν πολύτιμη τή ζωή τους, άλλά νοιώθουν νά είναι ένα μηδενικό μπροστά στό θεό καί θεωροΰν τόν έαυτό τους δοΰλο δλων τών άνθρώπων. Πολύ χαίρεται ό θεός καί άναπαύεται μ’ αύτήν τήν ψυχή γιά τή* ταπείνωσή της. ’Άν λοιπόν έχει κανείς κάποιο καλό ή καί είναι πνευματικά πλούσιος, νά μή νομίζει δτι είναι πνευματικά πλούσιος, νά μή νομίζει δτι είναι κάτι ή έχει κάτι. Γιατί ό Κύριος σιχαίνεται τήν οίηση. Καί αύτή έχει διώξει τόν άνθρωπο άπό τόν Παράδεισο μέ τό «θά είστε σάν θεοί» τοΰ σατανά. Σκέψου δτι ό Κύριος καί θεός σου Ιησούς κένωσε τόν έαυτό Του παίρνοντας δούλου μορφή καί σταυρώθηκε καί συγκαταριθμήθηκε μεταξύ τών κακούργων. ’Άν έτσι έγινε μέ τό θεό, έσύ τό σκουλήκι ό άνθρωπος, πού είσαι τελείως άκάθαρτος, πώς έχεις μεγάλη ιδέα γιά τόν έαυτό σου καί ύπερηφανεύέσαι; ’Άν έχεις λοιπόν κάτι καλό, πού έλαβες άπό τό θεό, νά λές: Άύτό δέν είναι δικό μου, άπό "Αλλον τό πήρα, καί αν Αύτός θέλει, θά μοΰ τό πάρει πίσω’. "Ετσι κάθε καλό νά τό άποδίδεις στόν Κύριο καί κάθε κακό στόν έαυτό σου!
2.         Ό θησαυρός πού λςει ό Απόστολος δτι τόν έχουμε σέ πήλινα σκεύη, είναι (νά πιστεύεις) ή άγια-στική δύναμη τοΰ Πνεύματος, τήν όποία άξιώθηκες νά λάβεις άπ’ αύτή άκόμη τή ζωή. Εκείνος λοιπόν πού βρήκε και κρατάει μέσα του τόν έπουράνιο αύτό θησαυρό τοΰ άγίου Πνεύματος, μπορεί νά έργάζεται κάθε άρετή καί κάθε έντολή χωρίς κόπους καί κούραση. Γιατί μόνο μέ τή δύναμη καί τή Χάρη τοΰ Άγίου Πνεύματος θά μπορέσουμε χωρίς μόχθο καί ταλαιπωρία νά έργαζόμαστε τό σύνολο τών άρετών.
3.         Εκείνοι πού έχουν τόν θεϊκό πλούτο τοΰ Πνεύματος μέσα τους, δταν μιλάνε πνευματικά τά βγάζουν άπό τό θησαυρό πού έχουν μέσα τους. 'Όσοι δμως δέν έχουν αύτόν τόν θεϊκό πλούτο μέσα τους προβάλλουν τά ξένα σάν δικά τους κι’ έμφανίζονται σάν γονείς ξένων τέκνων. Γι’ αύτό, μή έχοντας δικό τους θησαυρό, δέν μπορούν και τούς άλλους νά ώφελοΰν καί τόν έαυτό τους νά εύφραίνουν μέ τή διδασκαλία τους.
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 22 ον
1.         Έκεϊνοι, πού άξιώθηκαν νά γίνουν τέκνα θεού καί έχουν τόν Χριστό μέσα τους, περιθάλπονται στά βάθη της καρδιάς τους άπό τή θεία Χάρη. Συμβαίνει δηλαδή καμμιά φορά οΐ άνθρωποι αύτοί, σάν νά βρίσκονται σέ βασιλικό δείπνο, νά εύφραίνονται και νά χαίρονται μέ κάποια άνέκφραστη καί άνείπωτη άγαλ-λίαση. Καί άλλοτε, σάν νεόνυμφοι νά νοιώθουν πνευματική ήδονή, ένώ άλλοτε σάν άσώματοι άγγελοι νά αίσθάνονται τόση έλαφρότητα στό σώμα τους, ώστε νά νομίζουν δτι δέν έχουν σώμα. Καί άλλοτε πάλι, τό Πνεύμα άναψε μέσα τους τόση άγάπη, ένωμένη μ’ άνείπωτη ήδονή, ώστε άν ήταν δυνατόν κάθε άνθρωπο νά τόν άγκαλιάσουν, χωρίς νά ξεχωρίζουν καλό ή κακό. "Αλλοτε δέ τόσο πολύ έξουδένωσαν τόν έαυτό  τους, ώστε νά νομίζουν δτι κανένας δέν είναι παρα-;ϊ κάτω άπ’ αύτούς, άλλά δτι είναι τελευταίοι άπ’ ί; δλους. Πότε τούς κυκλώνει μεγάλη γαλήνη και ήσυχία και τούς άγκαλιάζει ή ειρήνη καί τούς κυριεύει μιά θαυμαστή πνευματική ήδονή. Καί πότε γεμίζουν σύνεση καί θεία σοφία καί άνεξιχνίαστη πνευματική ; γνώση. Καί γενικά δέχονται τόση σοφία άπό τή ί ί Χάρη τοΰ Χριστοΰ, δπου δέν μπορεί καμμιά γλώσσα  νά διηγηθεΐ
 2. Τά παραπάνω ενεργήματα τοΰ Πνεύματος άνήκουν σέ μεγάλα μέτρα, πού πλησιάζουν τήν τελειότη τα. "Οταν φτάσει κανείς στήν πνευματική τελειότητα, άφοΰ καθαρθεΐ πλήρως άπ’ δλα τά πάθη καί ένωί θεΐ μέ τό Παράκλητο Πνεΰμα, τότε γίνεται όλος φώς, ολος  πνεΰμα, δλος χαρά, δλος άνάπαυση, όλος άγαλλίαση, δλος άγάπη, δλος εύσπλαχνία, δλος άγαθότη τα καί καλωσύνη. Αύτοί λοιπόν, πού ένώθηκαν έξ  όλοκλήρου μέ τό Πνεΰμα τοΰ θεοΰ, έχουν έξομοιωί θεΐ μέ τόν Χριστό! Γιατί, άφοΰ έγιναν άμεμπτοι και  καθαροί στήν καρδιά άπό τό "Αγιο Πνεΰμα, είναι άδύνατο νά παρουσιάσουν καρπούς κακίας, άλλά πάντοτε καρπούς Πνεύματος. Αύτή είναι ή προκοπή τής πνευματικής τελειότητος, πού δίνει ό Δεσπότης Χριστός.
 3. Συμβαίνει δηλαδή μόλις κανείς γονατίσει στήν ί προσευχή νά γεμίζει ή καρδιά του άπό θεία ένέργεια ; καί ή ψυχή του νά χαίρεται μαζί μέ τόν Κύριο, σάν ,νύμφη μέ τόν νυμφίο. Ό προφήτης Ήσαΐας λέει
            «'Όπως χαίρεται ό νυμφίος μέ τή νύμφη, έτσι θά χαρεΐ ό Κύριος μαζί σου». Καί άπό τήν προσευχή συμ            βαίνει έκείνη τήν ώρα στόν άνθρωπο νά φεύγει καί ή ψυχή μαζί μέ τήν προσευχή (έκσταση).
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 23 ον
1.         Νά ξέρεις δτι τά σχετικά μέ τή Χάρη έχουν ώς έξης: "Ας ύποθέσουμε δτι ή τελειότητα έχει (12) δώδεκα σκαλοπάτια. Συμβαίνει λοιπόν νά φτάσει κάποιος καί σ’ αύτό τό μέτρο. Άλλά πάλιν ύποχωρεϊ ή Χάρη καί κατεβαίνει ένα σκαλοπάτι, σταματώντας στό ένδέκατο. Τώρα καί ν’ άκούει καί νά μιλάει καί νά φροντίζει γιά κάτι μπορεί. "Αν δμως έμενε στό δωδέκατο σκαλοπάτι θά ήταν έκστατικός, σάν μεθυσμένος καί δέν θά φρόντιζε γιά τούς άδελφούς του ούτε θ’ άσχολεΐτο μέ τή διακονία τοΰ λόγου.
2.         Ό Κύριος είπε «"Οταν δμως θά έλθει έκεινος, τό Πνεΰμα της άληθείας, θά σάς όδηγήσει σέ δλη τήν άλήθεια». Εκείνος λοιπόν θά προσευχηθεί καί έκεινος θά κλάψει. Γιατί, δπως λέει ό Απόστολος, έμεϊς δέν ξέρουμε πώς νά προσευχηθούμε δπως πρέπει, άλλά τό Πνεΰμα τό Ιδιο μεσιτεύει γιά μάς μέ στεναγμούς άλαλήτους. Γιατί μόνο στό Πνεΰμα είναι φανερό τό θέλημα τοΰ θεού. Καί δταν κατά τήν ήμέ-ρα της Πεντηκοστής έπιφοίτησε ό Παράκλητος καί ή δύναμη τοΰ άγαθοΰ Πνεύματος σκήνωσε στις ψυχές τών Αποστόλων, άφαιρέθηκε άπ’ αύτούς τό κάλυμμα τής κακίας, καταργήθηκαν τά πάθη καί ξεσκεπάστηκαν τά μάτια τής καρδιάς τους. Καί άφοΰ γέμισαν άπό σοφία καί έγιναν τέλειοι άπό τό Πνεΰμα, έμαθαν πώς νά πράττουν τό θέλημα τοΰ θεοΰ.
3.         "Οταν άκούσεις περί ένώσεως νυμφίου καί νύμφης καί περί χορών καί όργάνων καί έορτών, μή βάλεις στό νοΰ σου τίποτε ύλικό ή έπίγειο. Αύτά λέγονται άπό συγκατάβαση μόνο γιά παράδειγμα. Ή ούσία τους είναι Ανέκφραστη καί πνευματική καί Απρόσιτη στά σαρκικά μάτια. Μόνο ψυχές άγιες καί πιστές μπορούν νά τά έννοήσουν. Γιατί ή κοινωνία του Αγίου Πνεύματος, οί έπουράνιοι θησαυροί, οί χοροί καί οί έορτές τών Αγίων Αγγέλων φανερώνονται μόνον σ’ έκεΐνον πού τά δοκίμασε. Ένώ ό άμύητος ούτε κ&ν νά τά έννοήσει είναι δυνατόν. "Ακούε λοιπόν γι’ αύτά μέ εύλάβεια, μέχρις δτου σου συμβεΐ, γιά τήν πίστη σου, νά καταξιωθείς νά τά έπιτύχεις. Τότε θά έννοήσεις μέ τήν πείρα τών ψυχικών οφθαλμών, σέ ποιά άγαθά καί μυστήρια μπορούν νά μετέχουν οί ψυχές τών Χριστιανών άπ’ αύτή τή ζωή. Γιατί στήν άνάστοίση, καί τό σώμα τό Γδιο τών άνθρώπων αύτών θά άξιωθεΐ νά τά βλέπει αύτά καί νά τά κρατά, δταν καί αύτό γίνει πνευματικό.
4.         Τά κάλλη καί οί άγαθοί καρποί τής ψυχής μας, δηλαδή ή προσευχή, ή άγάπη, ή πίστη, ή άγρυπνία, ή νηστεία καί ό λοιπές άρετές, δταν ένωθούν μέ τό "Αγιο Πνεΰμα, τότε καί αύτά σάν θυμίαμα βγάζουν πλούσια εύωδία. Άλλά καί έμεΐς τότε πολιτευόμαστε εύκολα κατά τό θέλημα τοΰ θεοΰ. Γιατί χωρίς τό "Αγιο Πνεΰμα, κανείς δέν μπορεί νά γνωρίζει τό θέλημα τοΰ θεοΰ. "Οταν ή νύμφη ψυχή γίνει άξια νά ένωθεΐ μέ τόν Νυμφίο Χριστό, ύποτάσσεται πλέον καί δέν άκολούθεΐ πιά τό δικό της θέλημα, άλλά τό θέλημα τοΰ Νυμφίου της Χριστοΰ!
5.         Τό ένδυμα γάμου, γιά τό όποιο κάνει λόγο ό Χριστός, νά φρονείς δτι είναι ή Χάρη τοΰ Αγίου Πνεύματος. Καί έκεινος πού δέν έγινε άξιος νά τήν περιβληθεΐ, δέν θά μετάσχει στόν έπουράνιο γάμο καί στό πνευματικό έκεΐνο δείπνο.
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 24 ον
1.         ’Άς προσπαθήσουμε με πόθο νά πιούμε τό πνευματικό καί θεϊκό κρασί καί νά μεθύσουμε μέ νηφάλια μέθη, ώστε, δπως έκεΐνοι πού πίνουν πολύ κρασί καί λένε ύστερα πολλά λόγια, έτσι κΓ έμεΐς, άφού πιούμε χορταστικά άπό τό πνευματικό αύτό κρασί, νά μιλάμε πολλά διηγούμενοι τά θεία μυστήρια. «Καί τό πο-τήριον σου μεθύσκον με ώσεί κράτιστον» (ψαλμωδός).
2.         «Πτωχή τφ πνεύματι» είναι έκείνη ή ψυχή, πού γνωρίζει καλά τά τραύματά της καί τό σκοτάδι τών παθών, πού τήν περικυκλώνει, καί ζητάει συνεχώς τή λύτρωση άπό τόν Κύριο. Γιατί, άν δέν εύχαριστεΐται στά τραύματα καί τούς μώλωπες τών παθών της ούτε δικαιολογεί τά σφάλματά της, ό Κύριος έρχεται καί τή γιατρεύει καί τής άποκαθιστά τό κάλλος της. Μέ μόνο δρο νά μή μετέχει μέ τήν προαίρεσή της νά βοά πρός τόν Κύριο γιά νά τήν έλευθερώσει άπό τά πάθη της. Αύτή ή ψυχή είναι μακάρια. Αλλοίμονο δμως σ’ έκείνη τήν ψυχή πού δέν έχει συναίσθηση τών τραυμάτων της. Αύτήν τήν ψυχή ό άγαθός Γιατρός δέν τήν θεραπεύει, γιατί δέν τόν ζητάει, νομίζοντας δτι είναι ύγιής. Λέει ό Κύριος· «Δέν έχουν άνάγκη άπό γιατρό οί ύγιείς, άλλά οί άρρωστοι».
3.         Είναι πράγματι μακάριοι καί άξιοζήλευτοι γιά τά δσα άπολαμβάνουν στό βίο τους, δσοι μέ θερμή πίστη γνώρισαν μέ πεΐρα τά έπουράνια μυστήρια τοΰ Άγίου Πνεύματος καί έχουν πατρίδα τούς ούρανούς. Αύτοί είναι οί καλύτεροι άπ’ δλους τούς άνθρώπους. Γιατί; Διότι αύτοί μόνο, δσο ζοΰνε άκόμη στή γή,μπόρεσαν νά κατοπτεύουν τά κάλλη τοΰ Πνεύματος. Γι’ αύτούς λέει ό θείος Απόστολος: «Ή δική μας πατρίδα βρίσκεται στούς ούρανούς» και «Μάτια δέν είδαν καί αύτιά δέν ακόυσαν καί άνθρωπος δέν δια-νοήθηκε τά άγαθά πού έτοίμασε ό θεός γι’ αύτούς πού τόν άγαποΰν». Και προσθέτει- «Σέ μας δμως τά άπεκάλυψε μέσω τοΰ Πνεύματός Του». Αύτοί είναι οί άληθινοί σοφοί και δυνατοί καί εύγενεΐς καί οί φρόνιμοι.
4.         "Ετσι οί τρεις παίδες πού δέν προσκύνησαν τόν άνδριάντα τοΰ Ναβουχοδονόσορα δέν έκάηκαν άπό τή φωΐιά τής καμίνου. Ό Προφήτης Ήλίας κατέβασε φωτιά άπό τόν ούρανό μέ τήν προσευχή του. Ό Μωϋσής νίκησε δλη τήν Αίγυπτο καί τόν τύραννο Φαραώ. Ό Λώτ καί ό Νώε καί τόσοι άλλοι, πού ένώ έξωτερικά είχαν πολύ εύτελή έμφάνιση, ύπερίσχυσαν σέ πολλούς έπισήμους καί δυνατούς μέ τή δύναμη τοΰ θεοΰ.
5.         "Ετσι ή άνείπωτη Σοφία τοΰ θεοΰ μάς δείχνει δτι ή άνθρώπινη φύση άπό μόνη της, χωρίς τή θεία βοήθεια, δέν μπορεί νά πετύχει τίποτε τό πνευματικό ή ύλικό. "Οπως ή γή άν δέν καλλιεργηθεί άπό τό γεωργό δέν δίνει καρπούς, έτσι καί ή άνθρώπινη ψυχή αν δέν καλλιεργηθεί άπό τόν Δεσπότη Χριστό δέν δίνει καρπούς άρετών. Αύτός θά καλλιεργήσει μέ τή δική Του τέχνη τις καρδιές τών πιστών καί θά τις προετοιμάσει ν’ άποδώσουν τέλειους τούς καρπούς τοΰ Πνεύματος καί θά λάμψει τό φώς Του στό σπίτι τής ψυχής μας, πού είναι σκοτισμένο άπό τά πάθη.
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 25 ον
1.         Διπλός είναι ό πόλεμος τών Χριστιανών καί διπλή ή πάλη. Άπό τή μιά, μέ όσα βλέπουν τά μάτια του, πού έρεθίζουν καί γαργαλίζουν τήν ψυχή καί τήν προκαλοΰν νά δένεται έμπαθώς μαζί τους καί νά εύ-χαριστεΐται μ’ αύτά. Καί άπό τήν άλλη, μέ τις άρχές καί έξουσίες τοΰ φοβερού κοσμοκράτορα.
2.         Ή λαμπρότητα πού ύπηρχε στό πρόσωπο τοϋ Μωϋση ήταν τύπος της άληθινης λαμπρότητας του Παναγίου Πνεύματος. "Οπως τότε δέν μπορούσε νά κοιτάξει κανείς στό πρόσωπο τοΰ Μωϋση, έτσι καί τώρα, τή λαμπρότητα αύτή πού λάμπει στις ψυχές τών Χριστιανών δέν μπορεί νά τήν ύπομείνει τό σκοτάδι τών παθών, άλλά διώχνεται άπό τήν άνταύγειά της καί φεύγει.
3.         Στό Χριστιανό πού άγαπάει τήν άλήθεια καί τό θεό, πού γεύτηκε τήν έπουράνια γλυκύτητα καί έχει ένωμένη μέ τήν ψυχή του τή θεία Χάρη καί πού πα-ράδωκε δλο τόν έαυτό του στά θελήματά της, είναι μισητά δλα τά πράγματα τοΰ κόσμου τούτου. Γιατί αύτός έγινε άνώτερος άπ’ δλα τά πράγματα τοΰ κόσμου. Καί δέν μπορούν νά τόν κυριέψουν ούτε τά πλούτη, ούτε οί τιμές καί οί δόξες καί τά δμοια. Γιατί αύτός έλαβε πείρα άλλου πλούτου καί άλλης τιμής καί δόξης. Καί τρέφεται ψυχικά μέ άφθαρτη ήδονή καί έχει τήν πληρότητα της κοινωνίας τοΰ Άγίου Πνεύματος!
4.         Ό άνθρωπος αύτός έχει τόση διαφορά άπό τούς άλλους άνθρώπους στή σύνεση, στή γνώση καί διάκριση, δση έχει ό λογικός ποιμένας άπό τά άλογα ζώα πού βόσκει. Γιατί μετέχει άλλου Πνεύματος και σοφίας, διαφορετικής τοΰ κόσμου τούτου. Γι’ αύτό και ό άνθρωπος αύτός διαφέρει άπό δλους τούς άνθρώπους πού έχουν τό πνεΰμα τοΰ κόσμου και γνωρίζει τόν καθένα άπό ποΰ όρμώμενος μιλάει, ποΰ στηρίζεται κι’ άνάμεσα σέ ποιούς βρίσκεται. Αύτόν δμως δέν μπορεί νά τόν έξετάζει καί νά τόν καταλαβαίνει κανείς άπ’ δσους έχουν τό πνεΰμα τοΰ κόσμου. Μόνον άπό τούς όμοιους του, πού έχουν τό 'Άγιο Πνεΰμα καταλαβαίνεται.
5.         Είναι άδύνατο νά λάβει κανείς τό Πανάγιο Πνεΰμα μέ, άλλον τρόπο, αν δέν άποξενωθεΐ όλότελα άπό τά πράγματα τοΰ κόσμου τούτου καί δέν άφιερωθεί στήν έπιδίωξη τής άγάπης τοΰ Χριστού καί άξιωθεί νά γίνει ένα πνεΰμα μέ τόν Κύριο. Ή ψυχή πού είναι δεμένη έστω καί μέ κάτι τοΰ κόσμου τούτου καί κλίνει πρός αύτό, δέν είναι δυνατόν νά διαφύγει καί νά περάσει άπό τό σκότος τών πονηρών δαιμόνων.
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 26 ον
1.         Οί ψυχές πού άγαποΰν τόν θεό καί τήν άλήθεια, δέν ύποφέρουν ούτε τήν παραμικρή έλάττωση τοΰ έρωτά τους πρός τόν Κύριο. Άλλά καρφωμένες ολοκληρωτικά στό σταυρό Του αισθάνονται μέσα τους τήν Πνευματική προκοπή. Πληγωμένες λοιπόν άπό τόν πόθο Του, κι1 άν άκόμη άξιωθοΰν θεία μυστήρια καί μετάσχουν εύφροσύνης καί Χάριτος, δέν έχουν πεποίθηση στόν έαυτό τους, ούτε νομίζουν δτι είναι τίποτε. Άλλά δσο άξιώνονται πνευματικά χαρίσματα τόσο έπιζητοΰν τά ούράνια. Καί δσο περισσότερη προκοπή αίσθάνονται, τόσο πιο λαίμαργες γίνονται γιά τά θεία. Και ένώ είναι πνευματικά πλούσιες, κάνουν σάν νά είναι φτωχές. «’Όσοι μέ τρώνε θά πεινάσουν κι’ άλλο, και δσοι μέ πίνουν θά διψάσουν κι’ άλλο», λέει ή θεία Γραφή.
Αύτοΰ τοΰ είδους οί ψυχές άξιώνονται νά λάβουν τήν τέλεια έλευθερία άπό τά πάθη καί ν’ άποκο-μίσουν τήν έλλαμψη καί τήν κοινωνία τοΰ Άγίου Πνεύματος μέ τήν πληρότητα τής Χάρης. 'Όσες δμως είναι οκνηρές καί άποφεύγουν τούς κόπους καί δέν έπιζητοΰν τόν άγιασμό τής καρδιάς άπό αύτή έδώ τή ζωή, δχι έν μέρει, άλλά όλοκληρωτικά. Αύτές άς μή έλπίζουν νά κοινωνήσουν τό "Αγιο Πνεΰμα και ν’ άπαλλαγοΰν άπό τά πάθη τής κακίας. Αύτές κι’ αν άξιωθοΰν τή θεία Χάρη, έπειδή ξεγελιοΰνται άπό τήν κακία, άφήνουν κάθε πνευματική φροντίδα, διότι άπολαμβάνουν όλίγη πνευματική γλυκύτητα. "Ετσι οί ψυχές αύτές είναι εύκολο νά πέσουν σέ έπαρση, διότι δέν άγωνίζονται νά φτάσουν τήν τέλεια άπάθεια. Και καθώς άρκοΰνται στή λίγη αύτή ένίσχυση τής Χάρης καί προκόβουν δχι στήν ταπείνωση, άλλά στήν έπαρση, άπογυμνώνονται κάποτε κι’ άπό τό χάρισμα πού έλαβαν. Γιατί ή ψυχή, πού άγαπάει άληθι-νά τόν θεό, κι’ άν άκόμη μυριάδες άρετές κατορθώσει, έχει τέτοια μετριοφροσύνη, σάν νά μήν έχει άρ-χίσει άκόμη νά ζεΐ κατά τό θέλημα τοΰ θεού καί νοιώθει άπληστία καί έρωτα γιά τή θεία άγάπη πού έμπνέει ό Δεσπότης Χριστός.
3.         Στά πνευματικά αύτά μέτρα ούτε μονομιάς ούτε εύκολα μπορεί νά φτάσει κανείς, άλλά άφοΰ προηγη-θοΰν πολλοί κόποι καί άγώνες καί περάσουν χρόνια μέ δοκιμασίες καί ποικίλους πειρασμούς, μέχρι τό τέλειο μέτρο τής άπάθειας. "Ετσι, άφοΰ δοκιμασθεΐ μέ πόνους και κόπους και ύποφέρει μέ γενναιοψυχία όλους τούς πειρασμούς πού προξενεί ή κακία, Αξιώνεται νά λάβει τις μεγάλες τιμές καί τά χαρίσματα τόύ 'Αγίου Πνεύματος καί τόν θεϊκό πλούτο. "Επειτα γίνεται καί κληρονόμος της Βασιλείας τών Ούρανών.
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 27 ον
1.         Ή ψυχή πού δέν έχει τήν άκρίβεια τοΰ τρόπου ζωής καί πού δέν δέχτηκε άκόμη τήν αίσθηση τοΰ άγιασμοΰ τής καρδιάς, ας πενθεί καί άς ζητεί θερμά άπό τόν Κύριο νά τής δοθεί αύΊό τό άγαθό καί ή ένέργεια τοΰ 'Αγίου Πνεύματος. Κατά τό νόμο, έκεΐ-νοι πού έπεσαν σέ σωματικά άμαρτήματα, πρώτα τι-μωροΰνται άπό τόν Ιερέα μέ στέρηση τής θείας Κοινωνίας. 'Όσοι δμως δέν είχαν στή ζωή τους τέτοια καί είναι καθαροί, προβιβάζονται στήν Ίερωσύνη καί τοποθετοΰνται μέσα στό θυσιαστήριο, σάν λειτουργοί τοΰ Κυρίου. Ή Αγία Τριάδα κατοικεί μέσα στήν καθαρή ψυχή, δσο είναι κατάλληλος καί δεκτικός ό άνθρωπος. 'Όταν δμως αλλάξει πορεία ό άνθρωπος καί λυπήσει τό "Αγιο Πνεΰμα, συστέλλονται ή θεία Χάρη, ή άγάπη καί κάθε άγαθή ένέργεια τοΰ 'Αγίου Πνεύματος. Στερείται ό νους τήν πνευματική εύφρο-συνη και παραδίνεται σέ θλίψεις καί πειρασμούς τών πονηρών πνευμάτων, μέχρις δτου ορθοποδήσει καί πάλι ή ψυχή. Κατόπιν, άφοΰ δείξει τή μετάνοια μ’ έξομολόγηση καί ταπείνωση, πάλι άξιώνεται θείας Χάριτος καί άπολαμβάνει εύφροσύνης περισσότερο άπό πρώιΛϊ. Αντίθετα, αν δέν λυπήσει τό 'Άγιο Πνεΰμα, τότε προκόβει ή ψυχή καί προχωρεί άπό δόξα σέ δόξα καί άπό άνάπαυση σέ τελειότερη άνάπαύση καί συγκαταριθμεΐται στούς τέλειους εργάτες καί άμεμπτους λειτουργούς τού Χριστού στήν αιώνια Βασιλεία Του.
2.         ’Άν ό Χριστιανός κατορθώσει τή νηστεία, τήν άγρυπνία, τήν ψαλμωδία καί όλη τήν άσκηση καί τήν άρετή, άλλά ή μυστική ένέργεια τοΰ Άγίου Πνεύματος δέν κελαηδάει μέσα στήν καρδιά του καί δέν νοιώθει τήν άγαλλίαση νά τόν πλημμυρίζει, τότε άέρα δέρει καί μάτην έκοπίασε...
3.         Καλή είναι ή νηστεία καί ή άγρυπνία, ή άσκηση καί ή ξενιτεία. Καί αύτά είναι κάποια άρχή καί τά πρόθυρα τής θεάρεστης ζωής. Είναι όμως παράλογο νά θαρρεύει κανείς όλωσδιόλου σ’ αύτά μόνον. Τό θεμέλιο λοιπόν τού Χριστιανισμού είναι, κι άν έχει κανείς όλες τις άρετές, νά μή έφησυχάζει, ούτε νά παίρνει θάρρος, ούτε νά νομίζει δτι κατόρθωσε κάτι σπουδαίο. Καί άν άκόμη γίνει μέτοχος τής Χάριτος, νά μή νομίσει δτι πέτυχε κάτι, ούτε νά κομπάζει, άλλά νά πενθεί καί νά κλαίει καί νάχει τήν καρδιά του όλότελα συντετριμμένη.
4.         Στά πνευματικά ζητήματα, έκεινοι πού πολεμοΰν έναντίον τής κοιλιάς καί τοΰ ύπνου καί άσχολούνται διαρκώς μέ ψαλμούς καί προσευχές, άς μή νομίζουν δτι έφτασαν πιά στό τέλος καί στήν άνάπαυση. Βρίσκονται άκόμη στά πρόθυρα καί τις αυλές τών ανακτόρων. Καί άν άξιώθηκαν νά λάβουν κάποια πνευματική χάρη είναι μακριά της τελειότητος. Τέχνη τοΰ σατανά είναι τό νά ύποχωρει θεληματικά άρκετά χρόνια, μέ τό σκοπό νά βάλει στό νοΰ δσων άσκοΰ-νται τήν ψεύτικη ιδέα, δτι έφθασαν στήν τελειότητα. Ό πονηρός δφις μέ τό νά σπείρει έξαρχής μέσα στόν Άδάμ τήν έπιθυμία νά γίνει θεός σέ ποιά άτιμία τον κατέβασε, μέ αύτή άκριβώς τήν ύπερήφανη ιδέα. Αύτά λοιπόν και σύ, έχοντας στό νού σου, φύλαγε τόν έαυτό σου δσο μπορείς, καί φρόντιζε μέ μεγάλη έπιμέλεια νά έχεις πάντοτε τήν καρδιά σου ταπεινή καί συντριμμένη.
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 28 ον
1.         Συμβαίνει πολλές φορές νά σού μιλάει μέ λογισμούς ό σατανάς καί νά σού λέει- 4 Κοίταξε πόσα κακά έργα έχεις κάνει. Ή ψυχή σου είναι γεμάτη άνομίες, βαρύνεσαι μέ πολλές καί βαρύτατες άμαρ-τίες’. Μή σέ ξεγελάει μ’ αύτά ό σατανάς καί μέ πρόφαση ταπεινώσεως σέ σπρώχνει στήν άπελπισία. Έσύ λοιπόν άποκρίσου του: Ναί, άλλά έχω γραπτές τις διαβεβαιώσεις τοΰ θεοΰ πού λέει* «Δέν έπιθυμώ τό θάνατο τοΰ άμαρτωλοΰ, άλλά νά έπιστρέψει μέ τή μετάνοια καί νά έχει ζωή». Γιατί τότε τί ήθελε νά κα-τεβεΐ ό θεός στή γή, αν όχι γιά νά σώσει τούς άμαρ-τωλούς καί νά φωτίσει αύτούς πού ζοΰνε στό σκοτάδι καί νά δώσει ζωή στούς νεκρούς άπό τήν άμαρτία;’.
2.         'Όπως ή σατανική δύναμη, έτσι καί ή θεία Χάρη προτρέπει χωρίς νά έξαναγκάζει. Καί αύτό γιά νά διαφυλάσσεται ή έλευθερία καί ή αύτεξουσιότητά μας. Γι’ αύτό καί δσα κακά κάνει ό άνθρωπος μέ τήν ύπόδειξη τοΰ σατανά, δέχεται αύτός καί δχι ό σατανάς τήν τιμωρία, γιατί δέν σύρθηκε μέ τή βία, άλλά ’ μέ τό θέλημά του ύπάκουσε στήν κακία. Τό ίδιο συμβαίνει καί μέ τό άγαθό. Ούτε πάλι ή Χάρη δεσμεύει μέ άναγκαστική δύναμη τή θέληση τοΰ άνθρώπου, ώστε νά μή μπορεί νά κάνει κάτι διαφορετικό. Άλλά δίνει τό προβάδισμα στό αύτεξούσιο γιά νά φανερωθεί ή θέληση τοϋ άνθρώπου που κλίνει, στήν άρετή ή στήν κακία;
3.         'Όπως τό σώμα μολύνεται δταν έρθει σέ συνάφεια μέ άλλο σώμα καί διαπράξει τήν άμαρτία, έτσι και ή ψυχή διαφθείρεται δταν δέχεται πονηρούς και άκάθαρτους λογισμούς καί συμφωνεί και συγκατίθε-ται μέ αύτούς. Καί δχι μόνο τούς λογισμούς τής πονηριάς καί τής πορνείας, άλλά και κάθε κακίας (π.χ. απιστίας, δολιότητας, κενοδοξίας, όργής, φιλονει-κίας κ.τ.δ). Αύτό θά πει νά καθαρίζουμε τόν έαυτό μας άπό κάθε μολυσμό σαρκικό και πνευματικό. Καί δπως έκεινος πού διαφθείρει τό ναό τοΰ θεού, δηλαδή τό σώμα, θά τόν άφανίσει ό θεός, κατά τόν Απόστολο, έτσι κι’ έκεινος πού διαφθείρει τήν ψυχή και τόν νοΰ μέ τό νά συμφωνεί στά άτοπα, είναι άξιος νά τιμωρηθεί. Πρόσεξε τί λέει και ή Γραφή· «Μέ κάθε προσοχή φύλαγε τήν καρδιά σου, γιατί άπ’ αύτό θά οδηγηθείς στή ζωή».
3.         Ό καθένας μας όφείλει νά έξετάσει ποιες είναι οί κλίσεις τής ψυχής μας. ’Άς διατηρούμε λοιπόν τήν ψυχή μας καθαρή άπό πονηρούς λογισμούς γιά νά έρθει μέσα μας ό καθαρός θεός νά κατοικήσει. Γιατί αύτός ύποσχέθηκε δτι θά έρθει καί θά κατοικήσει μόνο στις καθαρές ψυχές, πού άγαπάνε τό καλό.
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 29 ον
1.         Έκεινος πού περιμένει νά λάβει άπό τό θεό τό σπόρο τής Χάριτος, πρέπει πρώτα νά καθαρίζει τή γή τής καρδιάς του, ώστε νά πέσει ό σπόρος τοϋ Άγίου Πνεύματος, γιά νά δώσει πολλαπλάσιους καρπούς. ’Άν δέν γίνει πρωτύτερα αύτό και δέν καθαρίσει τόν έαυτό του άπό κάθε μολυσμό σαρκικό και πνευματικό, είναι άκόμη σάρκα και βρίσκεται μακριά άπό τήν άληθινή ζωή.
2.         Άπό όλες τις πλευρές πρέπει νά παρατηρούμε τά τεχνάσματα και τά κακούργα σχέδια τού έχθροΰ. Διότι ό σατανάς φροντίζει καί γίνεται καί άγγελος φωτός άκόμη, ώστε όλους νά τούς όδηγήσει στήν άπώλεια. "Ετσι ό σατανάς στούς προσευχομένους προξενεί έπαρση, στούς νηστεύοντας οίηση, στούς άξιωθέντας θείου Φωτός έμφανίζεται σάν άγγελος φωτός, γιά νά τούς ρίξει στήν πλάνη. Δηλαδή στούς πάντες τά πάντα μεταχειρίζεται, γιά νά τούς ύποσκε-λίσει. Γι’ αύτό μέ πολλή προσοχή πρέπει νά φυλάγουμε τήν καρδιά μας, νά μή πλανεθει καί άντί κατοικητήριο τοΰ θεοΰ γίνει κατοικητήριο τών δαιμόνων.
3.         Γι’ αύτό καί αν άκόμη κάνουμε δλα τά έργα τής άρετής να τά άποδίδουμε στό θεό καί δχι στόν έαυτό μας. "Ετσι καί τό δτι εΐμεθα άνθρωποι κι’ αύτό είναι έργο τοΰ θεοΰ. Γι’ αύτό τά πάντα νά άποδίδουμε στό θεό καί σ’ Αύτόν νά άναθέτουμε τά πάντα.
4.         "Οταν ή γυναίκα έρθει σέ συμβίωση καί γάμο μέ τόν άνδρα, γίνεται κυρία όχι μόνο στά ύπάρχοντα τοΰ άνδρα, άλλά καί στό ίδιο του τό σώμα. "Ετσι καί ή άληθινή καί μυστική γάμου κοινωνία τής νύμφης ψυχής μέ τό Χριστό, καθιστά αύτήν κυρία δλων τών άνεκφράστων θησαυρών Του. Γιατί, δταν ό θεός γίνει δικός της, είναι φανερό δτι τά δικά του δλα είναι δικά της.
5.         "Οσο καιρό ό Ίσραηλιτικός λαός ευαρεστούσε τόν Κύριο, τόν όδηγοΰσε ή πύρινη στήλη και ή νεφέλη καί ή Ερυθρά θάλασσα τού άνοιγε διάβαση καί πολλά άλλα θαυμαστά άπολάμβανε. "Οταν δμως άπομακρυνόταν άπό την άγάπη Του, τότε παραδινόταν στούς έχθρούς καί ύποτασσόταν σέ πικρές δουλείες. Τό ίδιο συμβαίνει καί στήν ψυχή, ή όποία μέ τή Χάρη γνώρισε τό θεό, καί άφοΰ πρώτα καθαρίστηκε άπό πολλούς μολυσμούς, έπειτα έγινε καί άξια νά λάβει και θείες δωρεές. Έπειδή δμως δέν κράτησε ώς τό τέλος τήν πρέπουσα άγάπη στόν ούράνιο άνδρα της, ξέπεσε άπό τή ζωή τήν κοντά στό θεό. Γιατί, δπως γίνεται χαρά στόν Ούρανό -κατά τάς Γραφάς-γιά ένα άμαρτωλό πού μετανοεί, έτσι γίνεται καί λύπη γιά μιά ψυχή πού χάνει τήν αιώνια ζωή.
6.         "Οταν ή ψυχή κριθει άξια νά λάβει τή Χάρη, τότε ό θεός άκόμη περισσότερο τής δίνει χρήσιμα δώρα, γνώση, φρόνηση καί διάκριση. Αύτά δίνει ό θεός εις τούς ζητοΰντας, γιά νά ζοΰν μέ φόβο θεοΰ καί νά μή κάνουν τίποτε, πού δέν είναι σύμφωνο μέ τό θέλημα τοΰ θεοΰ.
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 30 ον
"Οπως ή ένέργεια τών παθών, τοΰ σκότους καί τής άμαρτίας, θά κατοικήσει σέ άνθρωπο πού είναι γεμάτος άπό σαρκικό φρόνημα, έτσι καί ή ένέργεια τοΰ φωτεινοΰ πνεύματος θά κατοικήσει μέσα στόν άνθρωπο πού άγιάσθηκε. Ό νόμος τής Παλ. Διαθήκης ήταν άδύνατο νά έφαρμοσθει έξ αίτιας τής άνθρώπινης άδυναμίας. "Υστερα δμως άπό τήν παρουσία τοΰ Χριστοΰ άνοίχθηκε ή θύρα τής Χάριτος σε δσους πίστεψαν αληθινά καί χορηγείται σ’ αύτούς δύναμη θεοΰ καί ένέργεια τοΰ 'Αγίου Πνεύματος.
2.         Άλλα καί τώρα, ή ψυχή πού δέν άξιώθηκε νά έχει ένοικο τόν Κύριο, ούτε κατασκηνωμένη μέσα της τή δύναμη τοΰ Αγίου Πνεύματος, βρίσκεται άκόμη στό σκοτάδι. Σέ κείνους όμως πού έπιφοίτησε ή Χάρη τοΰ Αγίου Πνεύματος, σ’ αύτούς ό Κύριος γίνεται σάν ψυχή. Πόσο μεγάλη άγαθότητα έδειξε ό θεός στήν άνθρώπινη φύση, πού τόσο είχε ταπεινώσει ή άμαρτία! "Ετσι δταν ή ψυχή συζοΰσε μέ τήν κακία τών παθών, ήταν ένα μ’ αύτήν καί δέν μπορούσε νά κάνει τό καλό πού ήθελε νά κάνει. Τώρα δμως πού ή δύναμη καί Χάρη τού θεοΰ έπισκέφθηκε τήν ψυχή καί τήν άγίασε, έγινε ένα τό θέλημα τοΰ θεοΰ καί τό θέλημα τής ψυχής.
3.         Εκείνος λοιπόν πού θέλει νά γίνει μιμητής τοΰ Χριστοΰ καί υιός τοΰ θεοΰ, γεννημένος άπό τό 'Άγιο Πνεΰμα, όφείλει νά ύπομένει τις θλίψεις, δηλαδή τις σωματικές άσθένειες, ύβρεις καί όνειδι-σμούς άπό τούς άνθρώπους καί έπιθέσεις δαιμόνων μέ γενναιοψυχία καί καρτερία. Γιατί κατ’ οικονομία θεοΰ παραχωρεΐται ή δοκιμασία τών θλίψεων, για νά φανερωθοΰν οί ψυχές πού Τόν άγαποΰν είλικρινά. «Παιδί μου, άν έρχεσαι νά ύπηρετήσεις τόν Κύριο, έτοίμασε τήν ψυχή σου γιά πειρασμούς» καί «δλα όσα σοΰ έρχονται δέξου τα σάν καλά, γνωρίζοντας δτι χωρίς νά θέλει ό θεός τίποτα δέν γίνεται», λέει ή Αγία Γραφή. Ούδέποτε δμως ό θεός άφησε τήν ψυχή πού έλπίζει σ’ Αύτόν νά καταβληθεί άπό τούς πειρασμούς, καί ν’ άπελπισθεΐ. Γνωρίζει ό θεός τό βάρος τών θλίψεων, πού μπορεί νά σηκώσει μια ψυχή γιά νά γίνει δόκιμη καί κατάλληλη γιά τή Βασιλέα τών Ούρανών.
4.         Μερικές ψυχές, άν καί έλαβαν τή θεία Χάρη καί ένοιωσαν τή γλυκύτητα καί τήν άνάπαυση τοΰ Άγίου Πνεύματος, έπειδή δμως άκόμη δέν δοκιμάστηκαν άπό τά πονηρά πνεύματα μέ διάφορες θλίψεις, έξα-κολουθοΰν νά είναι νήπιες, καί δέν είναι άκόμη κατάλληλες γιά τή Βασιλεία τών Ούρανών. "Ωστε καί οΐ πειρασμοί καί οί θλίψεις γιά τό συμφέρον στέλνονται στούς άνθρώπους, νά κάνουν τήν ψυχή πιο γνήσια καί πιο στερεή. Καί άν αύτή ύπομείνει μέχρι τέλους μέ τήν έλπίδα της στόν Κύριο, είναι άδύνατο νά μή λυτρωθεί άπό τά πάθη τής κακίας καί ν’ άξιω-θεϊ τής Βασιλείας τών Ούρανών.
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 31 ον
1.         Οί άγιοι Μάρτυρες, άφοΰ ύπέφεραν πολλά βασανιστήρια καί έδειξαν καρτερία μέχρι τό θάνατο, έγιναν άξιοι γιά τά στεφάνια καί τή δόξα. Καί δσο περισσότερα καί σκληρότερα ήταν τά βάσανα πού ύπέφεραν, τόση περισσότερη δόξα καί παρρησία άπέ-κτησαν ένώπιον τοΰ θεοΰ. Κατά τόν ϊδιο τρόπο καί οί ψυχές πού παραδόθηκαν σέ διάφορες θλίψεις (είτε έξ άνθρώπων, είτε έκ σωματικών άσθενειών), άν κάνουν μέχρι τέλους ύπομονή καί δέν γογγύσουν, θά άξιωθοΰν τά ίδια στεφάνια καί τήν ίδια παρρησία μέ τούς Μάρτυρες. Καί δλα αύτά δχι μόνο στό μέλλον θά άπολαύσουν άπό τό θεό, άλλά καί έδώ θά άξιωθοΰν τήν παρηγορία τοΰ Άγίου Πνεύματος!
2.         Έπειδή ό δρόμος πού όδηγεΐ στήν ούράνια ζωή είναι όμολογουμένως στενός καί γεμάτος θλίψεις, καί είναι λίγοι έκεΐνοι πού τόν βαδίζουν, γι’ αύτό πρέπει γιά χάρη της έλπίδας τοΰ Ούρανοΰ νά ύπομέ-νουμε σταθερά κάθε δοκιμασία τοΰ πονηρού. Τά παθήματα τοΰ καιροΰ τούτου δέν Ισοσταθμίζουν τή δόξα πού μέλλει νά μάς δοθεί! Γιατί, δταν ήμαστε στόν κόσμο, δέν μάς έβρισκαν τόσοι πειρασμοί, άλλά τώρα πού ήρθαμε νά ύπηρετήσουμε τό θεό; Τοΰτο συμβαίνει έπειδή φθονεί ό έχθρός τήν άνταπό-δοση, πού έλπίζουμε άπό τόν θεό. Καί θέλει νά βάλει μέρα στις ψυχές μας τή χαύνωση καί τή ραθυμία, γιά νά μή ζήσουμε εύάρεστα στό θεό καί άξιωθοΰμε τή Βασιλεία Του. "Ας θυμηθούμε δτι καί Εκείνος έτσι πέρασε σ’ αύτόν τόν κόσμο, ύβριζόμενος, διωκόμενος, έμπαιζόμενος καί τέλος θανατώθηκε μέ άτι-μωτικό τρόπο έπάνω στό Σταυρό.
3.         "Αν θέλουμε νά ύποφέρουμε μέ εύκολία τήν κάθε θλίψη καί τούς πειρασμούς, άς έχουμε έμπρός στά μάτια μας πάντοτε τό θάνατο γιά Χάρη τοΰ Χρι-στοΰ μας. Τέτοια έντολή έχουμε, νά σηκώνουμε τό σταυρό μας καί νά τόν άκολουθοΰμε πρόθυμοι καί έτοιμοι γιά τό θάνατο. Γιατί έκεινος, πού έπιθυμεΐ νά πεθάνει γιά τό Χριστό, καθόλου δέν θά δυσκολευτεί στά έπίπονα καί λυπηρά. Καί δποιος θέλει νά γίνει κληρονόμος τοΰ Χριστοΰ, πρέπει νά έπιθυμεΐ καί τά πάθη Του μέ ζήλο.
4.         Πρέπει λοιπόν καί χωρίς νά θέλουμε, νά σπρώχνουμε τόν έαυτό μας στήν άρετή: Στήν άγάπη, «δταν στερούμεθα άγάπης. Στήν πραότητα, δταν αύτή μάς λείπει. Στό νά έχουμε συμπαθή καί φιλάνθρωπη καρδιά. Στήν προσευχή, δταν δέν έχουμε πνευματική προσευχή. Βλέποντας ό θεός τόν άγώνα ν’ άποκτήσουμε τά πιο πάνω έρχεται βοηθός και μάς δίνει και μάς γεμίζει μέ όλους τούς καρπούς τοΰ 'Αγίου Πνεύματος. Επίσης στό νά μή κατηγορεί κανένα, νά μή κατακρίνει, νά μή ύπερηφανεύεται. 'Όλα αύτά γίνονται εύκολα δταν ένωθοΰμε καί έλθει καί κατοικήσει μέσα μας ό Κύριος, πού είναι τό κινούν καί τό αίτιον έκπληρώσεως κάθε καλού καί κάθε άρετής, όπως μάς τό είπε «Χωρίς έμοΰ, δεν μπορείτε νά κάνετε τίποτα
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 32 ον
1.         Μποροΰμε νά ποΰμε δτι ή κατοικία καί ή άνά-παυση τοΰ άγαθοΰ Πνεύματος είναι ή ταπεινοφροσύνη, ή άγάπη, ή πραότητα καί δλες οί άλλες εντολές τοΰ Χριστοΰ μας. Εκείνος πού θέλει νά φτάσει μέσω όλων αύτών στήν τελειότητα, ας κάνει σύντροφό του τήν πρώτη άρετή, την Προσευχή. Μέ αύτή άποκτά δλες τις άρετές καί τή μητέρα τους, πού είναι ή Ταπεινοφροσύνη. Γιατί ό ταπεινός δέν πέφτει ποτέ. Ποΰ δηλαδή νά πέσει έκεινος πού έχει τόν έαυτό του κάτω άπ’ δλους; 'Ώστε ή ύψηλοφροσύνη είναι μεγάλη κατάπτωση, ένώ άντίθετα μεγάλη έξύψωση καί μεγάλο άξίωμα είναι ή ταπεινοφροσύνη.
2.         Επειδή δέν είναι μόνον ή φτώχεια καί ή άφά-νεια, άλλά παρόμοια καί ό πλούτος καί ή τιμή γίνονται πειρασμοί γιά τήν ψυχή. Καί αύτή ή παρηγορία καί άνάπαυση, μέ τήν όποία γεμίζει τήν ψυχή ή Χάρη είναι πολύ εύκολο νά τής γίνει πειρασμός καί έμπόδιο, προξενώντας τή χαύνωση καί τήν άδιαφο-ρία. Στόν άμελή καί φτωχό στήν πίστη καί νήπιο στό φρόνημα δλα γίνονται έμπόδιο γιά τήν αιώνια ζωή.
Δηλαδή τά λυπηρά και έπίπονα, ασθένειες, φτώχεια και άσημότητα ή και τά άντίθετα, πλούτος, δόξα καί έπαινοι άπό τούς άνθρώπους, μαζί μέ τόν άφανή πόλεμο τοΰ πονηρού. "Ετσι κατά τόν θείο Απόστολο «γιά δσους άγαποΰν τό θεό, δλα συνεργοΰν στήν άπόκτηση τής βασιλείας τοΰ θεοΰ».
Τό τέλειο Μυστήριο τοΰ Χριστιανισμοΰ γίνεται γνωστό μέ τήν πεΐρα σέ κάθε πιστή ψυχή διά μέσου θείας ένεργείας, ή όποία είναι ή έλλαμψη τοΰ έπου-ρανίου φωτός μέ τή δύναμη τοΰ Άγίου Πνεύματος. Λέει ό θ. Απόστολος: „«'Όλοι έμεΐς -δσοι γεννηθήκαμε ά/ιό τό 'Άγιο Πνεΰμα μέ τέλεια πίστη- μέ άκά-λυπτο τό πρόσωπο τής ψυχής κοιτάζουμε σάν σέ κα-θρέπτη τή λαμπρότητα τοΰ Κυρίου καί μεταμορφωνόμαστε σ’ αύτή τή λαμπρή εικόνα Του, άνεβαίνο-ντας άπό λαμπρότητα σέ λαμπρότητα μέ τήν ένέργεια τοΰ Πνεύματος, τό Όποιο είναι ό Κύριος». Τώρα δμως πιστεύουμε δτι μέ τήν έλλαμψη τοϋ Πνεύματος άφαιρεΐται τό σκοτεινό κάλυμμα τής ψυχής, άπό τις πραγματικά πιστές καί άξιες ψυχές. Γι αύτό ήλθε στή γή μας ό Χριστός καί εύδόκησε νά φτάσουν σέ μέτρα άγιότητος έκεινοι πού πιστεύουν άληθινά.
4.         Αύτή ή έλλαμψη τοΰ Πνεύματος δέν είναι μόνο σάν μιά άποκάλυψη νοημάτων καί φωτισμός τής Χά-ριτος, άλλά μιά βέβαιη καί άδιάκοπη έλλαμψη ύπο-στατικοΰ φωτός μέσα στις ψυχές. Λέει ή Αγία Γραφή· «Ό θεός, πού είπε νά λάμψει φώς άπό τό σκοτάδι, Αύτός έλαμψε μέσα στις καρδιές μας καί μάς φώτισε νά γνωρίσουμε τή δόξα τοΰ Χριστοΰ» καί «φώτισε τά μάτια μου, γιά νά μή κοιμηθώ γιά θάνατο». Δηλαδή, δταν χωρισθει ή ψυχή άπό τό σώμα, νά )ιή βρεθεί σκοτισμένη άπό τό κάλυμμα τού θανάτου της κακίας. «Ξεσκέπασε κι άλλο τά μάτια μου., γιά νά δώ τά θαυμάσια τοΰ νόμου Σου». Καί «στείλε μου τό Φως Σου καί τήν άλήθειά Σου. Αύτά θά μέ οδηγήσουν καί θά μέ φέρουν στό 'Άγιο "Ορος Σου καί στό ναό Σου». «'Έλαμψε πάνω μας τό Φως τοΰ προσώπου Σου, Κύριε».
ΜΕΛΕΤΗΜΑ 33 ον
1.         Επίσης καί τό φως πού έλαμψε στόν μακάριο Παύλο στό δρόμο της Δαμασκού, μέ τό όποιο ύψώ-θηκε ώς τόν τρίτο ούρανό καί άκουσε άλάλητα μυστήρια, δέν ήταν κάποιος φωτισμός νοημάτων καί γνώσεως. Ήταν ύποστατική μέσα στην ψυχή έλλαμψη τής δυνάμεως τοΰ άγαθοΰ Πνεύματος. Τήν ύπερβολική λαμπρότητα αύτοΰ τοΰ φωτός δέν μπόρεσαν ν’ άντέξουν τά σαρκικά μάτια καί τυφλώθηκαν. Μέ αύτό τό φως άποκαλύπτεται κάθε γνώση καί γνωστοποιείται άληθινά ό θεός στήν άξια καί άγαπώμενη άπό Αύτόν ψυχή.
2.         Κάθε ψυχή πού μέ τή δική της έπιμέλεια καί πίστη άξιώθηκε νά ντυθεί άπό έδώ τελείως τό Χριστό μέ τήν έσωτερική πληροφορία τής Χάριτος, μυεΐται άπό τώρα στή γνώση όλων τών ουρανίων μυστηρίων. Κατά δέ τή μεγάλη ήμέρα τής άναστάσεως, καί τό σώμα της θά συνδοξασθεΤ μέ τήν ίδια δόξα καί θά άρπαγεΐ στούς Ούρανούς άπό τό Πνεΰμα. Όπότε θά άξιωθει νά γίνει όμοιο μέ τό δοξασμένο σώμα τοΰ Χριστοΰ μας καί έτσι θά κληρονομήσει καί τήν αιώνια χαρά στή Βασιλεία τών Ούρανών, μαζί μέ τό Δεσπότη Χριστό μας.
3.         Ή θεόμορφη εικόνα τοΰ Άγίου Πνεύματος, πού έχουν οί άγιοι κατά κάποιο τρόπο, σάν τυπωμένη άπό τώρα μέσα τους, θά κάνει τότε και τό σώμα έξω-τερικά θεόμορφο και ούράνιο. Στούς άμαρτωλούς, άλλοίμονο, τό σκοτεινό κάλυμμα τοΰ κοσμικού πνεύματος πού τύλιξε τήν ψυχή τους και μέ τά πάθη έκανε τό νοΰ τους σκοτεινό, θά παρουσιάσει τότε και τό σώμα σκοτεινό καί γεμάτο άπό κάθε λογής ντροπή.
4.         Μετά τήν παράβαση ή αγαθότητα τοΰ θεοΰ κα-τεδίκασε σέ θάνατο τόν Άδάμ. ΤΗρθε πρώτα ό θάνατος σ,τήν ψυχή του καί άκολούθησε ό σωματικός θάνατος μετά 930 χρόνια. "Ετσι καί τώρα ό θεός μέ τό σταυρικό θάνατο τοΰ Σωτήρα Χρίστου συμφιλιώθηκε μέ τόν άνθρωπο, πού άληθινά πίστεψε καί ξαναζωντάνεψε τήν ψυχή του γιά νά ξαναζωντανέψει καί νά ντύσει μ’ αθάνατη καί άφθαρτη δόξα τό σώμα του.
5.         Γιατί, δπως λέει ό μακάριος Παύλος, ή στέρεη τροφή είναι γιά τούς τελείους, οί όποιοι έχουν γυμνασμένα τά πνευματικά αισθητήρια, στό νά διακρίνουν τό καλό καί τό κακό. Άλλά καί ό θειος Πέτρος λέεν «Καί σείς, έχοντας τά λόγια τών Προφητών, καλά θά κάνετε νά τά προσέχετε, γιατί είναι σάν λυχνάρι πού φέγγει στό σκοτάδι, ώσπου νά χαράξει ή μέρα καί ν’ άνατείλει στις καρδιές σας ό αύγερινός». Άλλά οί πολλοί δέν διαφέρουν διόλου άπό έκείνους πού βαδίζουν τή νύχτα χωρίς κανένα φώς καί χωρίς τήν παραμικρή άκτίνα. Χωρίς δηλαδή κάποιο θεϊκό λόγο νά φωτίζει τις ψυχές τους, ώστε σχεδόν νά μοιάζουν μέ τυφλούς. Αύτοί είναι οί όλότελα δεμένοι μέ τά δεσμά τής ύλης καί τις βιοτικές άλυσίδες. Καί ούτε ό φόβος τοΰ θεοΰ τούς συγκρατεΐ, ούτε κανένα άγαθό έργο κάνουν. Γιατί, δσοι άπό έκείνους πού ζοΰν μέσα στόν κόσμο κρατούν τήν πίστη καί τό φόβο τοΰ θεοΰ, αύτοί δέν τυλίγονται όλότελα στό σκοτάδι. Γι’ αύτό καί μποροΰν νά έχουν έλπίδα σωτηρίας.
ΜΕΛΕΤΗΜΑ  34 ον
1.         'Όπως οι άνθρωποι στόν κόσμο μαζεύουν τόν πλοΰτο άπό διάφορες έργασίες, τό ίδιο συμβαίνει καί στά πνευματικά. "Αλλοι μαζεύουν τόν έπουράνιο πλοΰτο άπό διάφορα χαρίσματα, μέ τή Χάρη τοΰ θεοΰ, πού μάς δόθηκε. "Αλλοι άπό διάφορες άσκή-σεις καί διάφορες πνευματικές έργασίες, πού γίνονται μόνο γιά τό θεό.
2.         "Οταν ό άνθρωπος καταπάτησε τήν έντολή τοΰ θεοΰ καί ξέπεσε άπό τή ζωή τοΰ Παραδείσου, έπα-κολούθησε τό δέσιμό του μέ δύο άλυσίδες. Ή μία είναι ό δεσμός τών βιοτικών φροντίδων καί τών σαρκικών ήδονών, όπως είναι ό πλοΰτος, ή δόξα, ή φιλία, ή γυναίκα, τά παιδιά, οί συγγενείς, ή πατρίδα, τά κτήματα καί γενικά δλα τά όρατά. Ή άλλη άλυσίδα είναι άόρατη καί έσωτερική. Είναι δηλαδή δεμένη ή ψυχή μέ σκοτεινά δεσμά άπό τά πονηρά πνεύματα, έξαιτίας τών όποίων ούτε τό θεό ν’ άγαπήσει μπορεί, ούτε νά πιστέψει, ούτε νά προσευχηθεί, δπως θέλει. Γιατί μετά τήν παράβαση τοΰ ’Αδάμ δλοι μας συναντάμε μέσα μας άντίσταση σέ κάθε καλό καί θεϊκό έργο. Αύτή τήν άντίσταση καί τόν πόλεμο μέ τη ’ Χάρη καί τή δύναμη τοΰ Χριστοΰ μποροΰμε νά τήν καταργήσουμε. Χωρίς δμως τη βοήθεια τοΰ θεοΰ, είναι έντελώς άδύνατο νά λυτρώσει κανείς τόν έαυτό του, ώστε νά ελευθερωθεί άπό τήν πάλη τών λογισμών.
3.Άρκεΐ νά λύσει κανείς τόν έαυτό του άπό δλα τά όρατά καί ν’ άρχίσει νά παραμένει κοντά στόν Κύριο, γιά νά μπορέσει νά άντιληφθει τή διαρκή έσωτερική πάλη τών παθών καί τόν άόρατο πόλεμο πού είναι μέσα μας. ’Άν δέν γίνουν αύτά καί δέν προσκολλη-θούμε όλωσδιόλου στό θεό κινδυνεύουμε, ένώ έχουμε τραύματα καί κρυφά πάθη, νά νομίζουμε δτι είμαστε ύγιεΐς καί δχι άρρωστοι. Εκείνος δμως πού περι-φρονεϊ τήν έπιθυμία καί τή δόξα, βλέπει τά πάθη του καί μ& τή βοήθεια τοΰ θεοΰ μπορεί καί νά τά νικήσει
4.Χίλιους δυο τρόπους μηχανεύεται ό σατανάς γιά νά μάς άποσπάσει άπό τήν έλπίδα καί άγάπη τοΰ Χριστού μας. ’Ή φέρνει θλίψεις ψυχικές ή λογισμούς άκάθαρτους.γιά νά μάς όδηγήσει σέ χαύνωση καί άπελπισία δτί δέν ύπάρχει γιά μάς σωτηρία. Άλλά δσο ό πονηρός ρίχνει τά πεπυρωμένα βέλη του εναντίον μας, τόσο περισσότερο πρέπει νά φουντώνει μέσα μας ή έλπίδα στό θεό, πού θέλει νά δοκιμάζει τις ψυχές, πού έχουν θειο έρωτα, γιά νά φανεί άν τόν άγαποΰν άληθινά.
5.Σκέψου τώρα τό έξής: "Εστω δτι μπορείς νά γίνεις μοναδικός βασιλιάς σ’ δλη τή γή καί νά έξουσιά-ζεις μόνος σου δλους τούς θησαυρούς τής οικουμένης. ’Άς πούμε άκόμη δτι ή άρχή τής βασιλείας σου συμπίπτει μέ τήν άρχή τής δημιουργίας τών άνθρώ-πων καί τό τέρμα της μέ τή συντέλεια, δταν αύτά τά όρατά καί δλος ό κόσμος θά άλλάξουν καί θά μεταποιηθούν. Πές μου λοιπόν τώρα, αν ήταν νά διαλέξεις, θά προτιμούσες αύτή την έπίγεια βασιλεία, άντί τής άληθινης και σταθερής, πού δέν έχει άπολύτως τίποτε τό παροδικό καί φθαρτό; Έγώ θ’ άπαντοΰσα πώς όχι, &ν βέβαια έκρινες σωστά καί σκεφτόσουν καλά τό συμφέρον σου. Γιατί λέει καί ό Κύριος· «Τί θά ώφεληθεΐ ό άνθρωπος, &ν κερδίσει όλόκληρο τόν κόσμο, χάσει δμως τήν ψυχή του;». Καί ξέρουμε δτι γιά τήν ψυχή δέν ύπάρχει κανένα άντάλλαγμα. ΆφοΟ καί άπό δλο τόν κόσμο καί άπό τήν κοσμική βασιλεία, αύτή μόνη της ή ψυχή έχει πολύ μεγαλύτερη άξία, πόσο περισσότερο βέβαια ή Βασιλεία τών Ούρανών. Λέμε δτι έχει μεγαλύτερη άξία ή ψυχή, γιατί σέ κανένα άλλο δν δέν εύαρεστήθηκε ό θεός νά δώσει τήν ένωση καί τήν κοινωνία μέ τό Πνεύμα Του! Ούτε στόν ούρανό, ούτε στόν ήλιο, ούτε στή σελήνη, ούτε στ’ άστρα, ούτε στή θάλασσα, ούτε στή γή, ούτε σέ άλλο δημιούργημα άπ’ δσα βλέπουμε, παρά μόνο στόν άνθρωπο, τόν όποιον ήγάπησε άπό δλα τά κτίσματα. Είναι λοιπόν άπόλυτη άνάγκη νά προστρέξουμε στόν θεό, νά έξαρτήσουμε άπό Αύτόν τόν έαυτό μας, νά σταυρωθούμε ψυχικά καί σωματικά καί νά πορευόμαστε σύμφωνα μέ δλες τις άγιες έντολές Του.
6."Ας είναι. "Αραγε σού φαίνεται δίκαιο, τή φθαρτή τούτη δόξα καί τήν προσωρινή βασιλεία και τά λοιπά πρόσκαιρα νά τά άποκτοΰν όσοι τά έπιθυμοΰν μέ πολλούς κόπους καί ίδρώτες, ένώ τό νά βασιλεύει κανείς αίώνια μέ τό Χριστό καί νά έπιτύχει τά άνεκλάλητα έκεΐνα άγαθά πρέπει νά κατορθώνεται χωρίς κόπους;
Ποιά είναι ή οίκονομία τής παρουσίας τού Χριστοϋ; Ή έπιστροφή καί ή Αποκατάσταση τής άνθρώ-πινης φύσεως στόν έαυτό της. Ό Χριστός δηλαδή έδωσε πάλι στήν άνθρώπινη φύση τό άξίωμα τοΰ πρωτόπλαστου ’Αδάμ, καί άκόμη -ώ θεϊκή καί άληθι-νά μεγάλη χάρη!- της δώρησε τήν ούράνια κληρονομιά τοΰ Άγίου Πνεύματος! Καί άφοΰ τήν έβγαλε άπό τή φυλακή τοΰ σκότους, τής έδειξε τό δρόμο καί τή θύρα τής ζωής, άπό τά όποια, δταν έρθει καί χτυπήσει, μπορεί νά μπει μέσα στή βασιλεία Του. Γιατί λέεν «Ζητάτε καί θά σάς δοθεί χτυπάτε, καί θά σάς άνοιχτέΐ». "Ετσι ή ψυχή άξιώνεται, έάν τό θελήσει νά έχει τό Χριστό νυμφίο καί σύνοικο, μέ τήν κοινωνία τού Άγίου Πνεύματος. Τί άνέκφραστη άγάπη τοΰ Κυρίου πρός τόν άνθρωπο, πού τόν έπλασε κατ’ εικόνα Του!.
Τέλος καί τώ Θεώ δόξα καί κράτος εις τούς αιώνας τών αιώνων. Αμήν.
ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ
Εκείνο πού διακρίνει τις όμιλίες του Άββά  Μακαρίου είναι ό θειος στο Πρόσωπο του θεού  έρωτας, ή συχνή άναφορά στη Χάρη του 'Αγίου  Πνεύματος καί ή συνεχής ύπόδειξη, οτι σκοπός  και τέλος δλων των άσκητικών έργων είναι ή άπόκτηση τής θεϊκής Χάριτος. 
Άλλά, δπως τονίζει ό Άββας Μακάριος, καί όταν άκόμη άποκτήσουμε τη θεϊκή Χάρη, δεν  πρέπει να πιστεύουμε δτι βρισκόμαστε σέ άσφάλεια. Γιατί;      
Διότι ή άμαρτία είναι «ένδον ύποκαθημένη»,  δηλαδή βόσκει άκόμη μέσα μας, δταν δεν έχουμε  φτάσει άκόμη στην τέλεια άπάθέια και δεν έχουμε έξ όλοκλήρου φωτισθεΐ άπό τό άκτιστο Φως.Βέβαια, πρέπει να θυμήσουμε τούς μελετητές  μας, δτι ή διδασκαλία του βγαλμένη άπό τά βάθη | της θεοφόρου ψυχής του, δέν είναι δυνατόν νά  διαφέρει άπό τις έμπειρίες άλλων μεγάλων όσίων  Πατέρων. Άλλά, όπως γνωρίζουμε, οι άγιοι  έχουν καί τις Ιδιομορφίες τους καί τις ιδιαίτερες  άποκλίσεις τους στά μή ούσιώδη.
"Ετσι καί ό Άββας Μακάριος μεταδίδει μέ  τό δικό του τρόπο, παρομοιώσεις καί χαριτωμένα παραδείγματα, τις άναφορές του στις άγιες Γραφές μέ μια μοναδική χάρη πού οί άγιορεΐτες μο ναχοί όμολογοϋν δτι αισθάνονται.
Πρόκειται γιά μιά μυστική γλώσσα τών Αγίων, γιά μιά μετάδοση χάριτος άπό τή χάρη τους.
Και αύτό συμβαίνει μέ τόν Άββα Μακάριο, δταν μέ άφατη άγαθότητα έκθέτει τήν πνευματο-φόρα διδασκαλία του γιά τις μεταμορφωτικές ενέργειες τοΰ Άγίου Πνεύματος μέσα στις ψυχές πού θά σκηνώσει.
Καί άκόμη δτι ή έλλαμψη δέν είναι ένας φωτισμός μονάχα, άλλά συνεχής ένέργεια ύποστατικοΰ φωτός.
Καί δέν σταματά στό σημεΐογ αύτό, άλλά καί διδάσκει, ότι ή έσωτερική έλλαμψη θά μεταδοθεί κατά τήν κοινή άνάσταση καί στά σώματα, πού θά γίνουν Φωτοφόρα!
«Τώ δέ βασιλεΐ τών αιώνων άφθάρτφ άοράτω μόνφ σοφώ θεώ, τιμή καί δόξα είς τούς αιώνας τών αιώνων. Αμήν.

Πρώτη αποκλειστική δημοσίευση στο Ορθόδοξο Διαδίκτυο
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση με αναφορά πηγής την Ιστοσελίδα





Kindly Bookmark this Post using your favorite Bookmarking service:
Technorati Digg This Stumble Stumble Facebook Twitter
!-

0 σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.

 

FACEBOOK

ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ


Histats

ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΣΕΛΙΔΩΝ

extreme

eXTReMe Tracker

pateriki


web stats by Statsie

ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΣΤΟ FACEBOOK

 PATERIKI


CoolSocial

CoolSocial.net paterikiorthodoxia.com CoolSocial.net Badge

Τελευταία Σχόλια

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ TRANSLATE

+grab this

ON LINE

WEBTREND

Κατάλογος ελληνικών σελίδων
greek-sites.gr - Κατάλογος Ελληνικών Ιστοσελίδων

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ

MYBLOGS

myblogs.gr

ΓΙΝΕΤΕ ΜΕΛΟΣ - JOIN US

Καταθέστε τα σχόλια σας με ευπρέπεια ,ανώνυμα, παραπλανητικά,σχόλια δεν γίνονται δεκτά:
Η συμμετοχή σας προυποθέτει τούς Όρους Χρήσης

Please place your comments with propriety, anonymous, misleading, derogatory comments are not acceptable:
Your participation implies in the Terms of Use


| ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ © 2012. All Rights Reserved | Template by My Blogger | Menu designed by Nikos | Γιά Εμάς About | Όροι χρήσης Privacy | Back To Top |