Ο Θεσμός τών διακονισσών - Πρόλογος

ΕΙΣΑΓΩΓΗ 

Οι Απόστολοι του Χριστού, ως γνωρίζουμε από τις Πράξεις των Αποστόλων (Πράξ. 2,3) δεν ήταν δυνατόν να εγκαταλείψουν το κήρυγμα. Αφού μέσω του κηρύγματος  έφερναν στην Εκκλησία πιστούς. «Ουκ αρεστόν εστιν, αυτόν ημάς καταλείψαντας τον λόγον του Θεού, διακονείν τραπέζαις» διαβάζουμε στις Πράξεις των Αποστόλων. Οι Απόστολοι, βεβαίως, ήταν επιφορτισμένοι από την Εκκλησία,  πλην της πνευματικής υπηρεσίας, και με την ενεργό φροντίδα των πτωχών, των χηρών και των ορφανών. Πως θα γινόταν όμως αυτό; Η λύση ευρέθη. Το Πνεύμα το άγιο τους εφώτισε  και η Πρόνοια του Θεού τους ωδήγησε στη σκέψη  να τοποθετήσουν άλλους ανθρώπους οι οποίοι θα διακονούν στα τραπέζια των Κοινοτήτων τους. Γι’  αυτό εξέλεξαν τους πρώτους επτά διακόνους.
Για να είναι όμως κάποιος διάκονος της Εκκλησίας έπρεπε να έχει καθαρή συνείδηση και να είναι «πλήρης πνεύματος αγίου και σοφίας», όπως διαβάζουμε στις Πράξεις των Αποστόλων σχετικά με τον άγιο Στέφανο.
Αυτά στην αρχή. Γιατί αργότερα  κρίθηκε αναγκαίο, πλην των ανδρών, να υπάρχει και η διακονία γυναικών, οι οποίες θα μπορούσαν καλύτερα των ανδρών διακόνων να περιποιούνται τις πτωχές γυναίκες, τους  ασθενείς και τα παιδιά.
 Πρώτη μαρτυρία περί διακόνων γυναικών θεωρείται το χωρίο του απ. Παύλου προς Ρωμ. 16ο κεφ. στίχ. 1-2, στο οποίο μνημονεύεται η  διακόνισσα Φοίβη, η οποία υπηρετεί στην εκκλησία των Κεγχρεών πλησίον της Κορίνθου. Συνιστά δε στους χριστιανούς της Ρώμης να την υποδεχθούν εν Κυρίω, όπως θα υποδέχονταν μια αγία. Αλλά και το χωρίο Α΄Τιμ. γ΄ 11, κατά τη γνώμη πολλών αρχαιοτέρων και νεωτέρων ερμηνευτών αναφέρεται πιθανώς σε γυναίκες καθιερωμένες στο λειτούργημα της γυναικείας διακονισσών.
 Βεβαίως σήμερα ο Θεσμός των διακονισσών έχει πάψει να υφίσταται, καθ’   ότι από το 12ο αιώνα έχει καταργηθεί από την Ελληνική Εκκλησία. Στην δε Ρωμαϊκή από τον 8ο μόνον αιώνα. Και στις δύο εκκλησίες, Ανατολική και Δυτική, η διακονία των γυναικών εξέλιπε, είτε διότι οι πολυάριθμες καταχρήσεις είχαν διακυβεύσει τον ηθικό χαρακτήρα της διακονίας, είτε γιατί η αυξανόμενη εξουσία του Κλήρου ζητούσε να εμποδίσει κάθε ενέργεια θρησκευτική εκ μέρους των λαϊκών.
Ο Λούθηρος αναφέρει κάπου στα συγγράμματά του περί της διακονίας της Αποστολικής Εκκλησίας ομιλώντας μετά θλίψεως σχετικά με την επανίδρυση του Θεσμού των διακονισσών. Γιατί λέει ο διάκονος ή η διάκονος δεν έχει αποστολή να διαβάζει μόνον τον Απόστολο ή το Ευαγγέλιο αλλά να υπηρετεί το λαό του Θεού. Ο Λούθηρος ήθελε τις γυναίκες διακόνισσες ικανές να διευθύνουν και σχολεία όπου θα μαθαίνουν γράμματα κορίτσια της Εκκλησίας. Τις ήθελε δηλ. να είναι μορφωμένες.
Σήμερα στην Ευρώπη πολύς λόγος γίνεται όχι μόνο για το Θεσμό των Διακονισσών αλλά και για τη χειροτονία γυναικών εις πρεσβύτερον. Γι’  αυτό όσα θα ακολουθήσουν -πρέπει να με πιστέψετε- έχουν σκοπό να πείσουν κυρίως τον Έλληνα Ορθόδοξο, αλλά γιατί όχι και τον Ευρωπαίο, ότι η Εκκλησία δεν κάνει διάκριση μη επιτρέποντας στις γυναίκες να ιερουργούν. Η Εκκλησία θέλει και τις γυναίκες κοντά της να υπηρετούν στους τομείς της κατηχήσεως ή και της φιλανθρωπίας ως αδελφές νοσοκόμες στα νοσοκομεία και αλλού. Γιατί μη νομίζετε ότι η Κατήχησις και η φιλανθρωπία είναι μικρή αποστολή.

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Δικαίως ελέχθη ότι ο πέπλος της χήρας στην Εκκλησία του Σταυρού δίδει ανέκαθεν στη γυναίκα μια εξαιρετική τιμή και αξιοπρέπεια. Ο πόνος και η θλίψη στρέφει τον νου προς την αιωνιότητα. Οι χήρες δεν ήταν μόνο οι δέκτες των καρπών της Χριστιανικής διακονίας και αγάπης, αλλά και οι φορείς και πρωτεργάτιδές της. Επισκέπτονταν τα σπίτια προς περίθαλψιν των πτωχών και ασθενών. Τις Κυριακές φρόντιζαν για τις ψυχικές ανάγκες των γυναικείων μελών της Εκκλησίας, πάνω στις οποίες εξασκούσαν, τρόπον τινα, επίβλεψη. Εκπαίδευαν τα ορφανά και έδιδαν στις μητέρες συμβουλές για την εκπαίδευση των παιδιών τους. Περιέθαλπαν τους φυλακισμένους και υποδέχονταν τους ξένους προς φιλοξενία. Πολλοί ερμηνευτές της Γραφής, όπως τονίζει ο καθηγητής Θεοδώρου, συσχετίζουν τις πιο πάνω χήρες (βλ. Α΄Τιμ. 5ο κεφ. ) με τις διακόνισσες. Συμπληρώνοντας όμως ο ίδιος καθηγητής λέει ότι δεν μπορούμε να αποφανθούμε σχετικώς μετά βεβαιότητος. Ίσως η συσχέτιση αυτή προήλθε απ’  το γεγονός ότι αργότερα πολλές φορές η τάξη των χηρών άρχισε να ταυτίζεται ολικώς ή μερικώς με αυτή των  διακονισσών. Ή απ’  το γεγονός ότι πολλές απ’  τις διακόνισσες ήταν χήρες και ότι τα προσόντα των διακονισσών έπρεπε εν πολλοίς να είναι ανάλογα με τα υπό του Αποστόλου Παύλου απαιτούμενα για την τάξη των χηρών (βλ. Α΄Τιμ. 5,9-10). Οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι, κατ’  αρχάς, τα όρια μεταξύ χηρών και διακονισσών, όπως και μεταξύ χηρών και παρθένων, ήταν συγκεχυμένα. Και η αρχική ακριβής σχέση  μεταξύ διακονισσών, χηρών και παρθένων είναι για μας μάλλον σκοτεινή. Ήδη από την εποχή του αγίου Ιγνατίου υπήρχαν «παρθένοι λεγόμεναι χήραι».
Έχουμε όμως μαρτυρίες για την ύπαρξη διακονισσών στον 2ο και 3ο αιώνα

ΘΕΣΜΟΣ  ΤΩΝ ΔΙΑΚΟΝΙΣΣΩΝ
ΣΤΗΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α'  (ΠΡΩΤΟ)          Μαρτυρίεςκατά τον  Β΄και  Γ΄Αιώνα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ (ΔΕΥΤΕΡΟ)      Προυποθέσεις και Λειτουργική τάξη της Χειροτονίας ή Χειροθεσίας των Διακονισσών.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ ( ΤΡΙΤΟ)            Η εν τω Κλήρω και την καθ’  όλου Εκκλησία θέση των
διακονισσών.  Μπορούν ή όχι οι διακόνισσες να γίνουν «πρεσβύτιδες» και να ιερουργούν;

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄ (ΤΕΤΑΡΤΟ)      Τομείς εργασίαςτων Διακονισσών.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄  (ΠΕΜΠΤΟ)       Επιφανείς Διακόνισσες των Βυζαντινών χρόνων.  

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Kindly Bookmark this Post using your favorite Bookmarking service:
!-